Της Νικολέτας Ντάμπου
H κυτταρική βλάβη είναι ανιχνεύσιμη σε ασθενείς μετά από αξονική τομογραφία, σύμφωνα με μια νέα μελέτη από επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
“Γνωρίζουμε τώρα ότι ακόμη και η έκθεση σε μικρές ποσότητες ακτινοβολίας από υπολογιστική τομογραφία σάρωσης σχετίζεται με κυτταρική βλάβη,” δήλωσε η Patricia Nguyen, MD, μία από τους κύριους συντάκτες της μελέτης και επίκουρος καθηγήτρια καρδιαγγειακής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. “Το αν προκαλεί καρκίνο ή οποιαδήποτε αρνητική επίδραση στον ασθενή δεν είναι ακόμα σαφές, αλλά τα αποτελέσματα αυτά θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους γιατρούς προς την τήρηση της δόσης καθώς και σε στρατηγικές για τη μείωση.”
“Η χρήση της ιατρικής απεικόνισης για καρδιακή νόσο, είναι ευρέως διαδεδομένη την τελευταία δεκαετία,” δήλωσε ο Joseph Wu, MD και κύριος συγγραφέας της μελέτης. Ο Wu είναι καθηγητής της ιατρικής και της ακτινολογίας και διευθυντής του Ινστιτούτου Καρδιαγγειακής στο Στάνφορντ. “Αυτές οι δοκιμές εκθέτουν τους ασθενείς σε μη τετριμμένη ποσότητα χαμηλών δόσεων ακτινοβολίας. Αλλά κανείς δεν ξέρει πραγματικά τι ακριβώς, αυτή η ακτινοβολία χαμηλής δόσης, κάνει στον ασθενή. “
Μαζί με την έκρηξη της χρήσης προηγμένων ιατρικών εξετάσεων απεικόνισης κατά την τελευταία δεκαετία, εγείρονται όλο και περισσότερο, ανησυχίες για τη δημόσια υγεία σχετικά με την πιθανή σχέση μεταξύ χαμηλών δόσεων ακτινοβολίας και καρκίνου. Η ανησυχία είναι ότι η αυξημένη έκθεση σε ακτινοβολία από διαγνωστικές διαδικασίες, όπως η αξονική τομογραφία, η οποία εκθέτει το σώμα σε χαμηλή δόση ακτίνων Χ, μπορούν να βλάψουν το DNA και να δημιουργήσουν μεταλλάξεις που θα παρακινήσουν τα κύτταρα να εξελιχθούν σε καρκινώματα.
«Νομίζω ότι υπάρχουν εύλογες ανησυχίες σχετικά με την έκθεση σε ακτινοβολία χαμηλής δόσης, αλλά το πρόβλημα είναι ότι είναι δύσκολο να αποδειχθεί η αιτιώδης σχέση με τον καρκίνο», δήλωσε ο Nguyen. «Ακόμα κι αν δείχνουν κάποια βλάβη, σε κυτταρικό επίπεδο, αυτή η βλάβη επισκευάζεται. Είναι η ζημιά που διαφεύγει της άμεσης αντιμετώπισης ή τα κύτταρα που δεν έχουν εξαλειφθεί και μεταλλαχθεί, που πηγαίνουν και παράγουν τον καρκίνο.
Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις τις ακτινοβολίας, σε ανθρώπινα κύτταρα σε χαμηλή δόση, από ένα ευρύ φάσμα των καρδιακών και αγγειακών αξονικών τομογράφων. Αυτές οι διαδικασίες απεικόνισης που χρησιμοποιούνται συνήθως για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης των ασθενών με υποψία νόσου αποφρακτικής στεφανιαίας αρτηρίας και για εκείνους με αορτική στένωση, κατά την προετοιμασία του καθετήρα αορτικής βαλβίδας αντικατάστασης.
Μια σάρωση CT, η οποία χρησιμοποιείται για απεικόνιση και διαγνωστικές διαδικασίες σε όλο το σώμα, εκθέτει τους ασθενείς σε τουλάχιστον 150 φορές την ποσότητα της ακτινοβολίας από μία μόνο ακτινογραφία θώρακος, όπως έδειξε η μελέτη.
Το 2007, το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου εκτιμούσε ότι 29.000 μελλοντικές περιπτώσεις καρκίνου θα μπορούσαν να αποδοθούν στα 72 εκατομμύρια αξονικών τομογραφίών, από τομογραφίες που πραγματοποιούνταν στη χώρα εκείνη τη χρονιά.
Όμως, η αξιοπιστία αυτών των προβλέψεων εξαρτάται από το πώς οι επιστήμονες μετρούν την υποκείμενη σχέση μεταξύ της ακτινοβολίας και του καρκίνου, είπε ο Nguyen. Επειδή δεν ξέρουμε πολλά για τις επιπτώσεις των χαμηλών δόσεων ακτινοβολίας, δήλωσε ο Nguyen. «Θέλαμε να δούμε τι πραγματικά συμβαίνει σε κυτταρικό επίπεδο.”
Οι ερευνητές εξέτασαν το αίμα 67 ασθενών που υποβάλλονται σε αξονική τομογραφία καρδιάς κι αγγειογραφήματα. Χρησιμοποιώντας τέτοιες τεχνικές όπως αλληλούχιση ολόκληρου γονιδιώματος για τη μέτρηση βιοδεικτών της βλάβης του DNA, οι ερευνητές εξέτασαν το αίμα των ασθενών πριν και μετά το στάδιο της διαδικασίας.
Τα αποτελέσματα έδειξαν αύξηση σε βλάβες του DNA και θάνατο των κυττάρων, καθώς και αυξημένη έκφραση των γονιδίων που εμπλέκονται στην επιδιόρθωση των κυττάρων και του θανάτου τους, όπως αναφέρει η μελέτη. Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα κύτταρα είχαν καταστραφεί από τη σάρωση, αναπλάστηκε, μόνο ένα μικρό ποσοστό των κυττάρων που έχασαν τη ζωή τους, σύμφωνα με τη μελέτη.
«Τα ευρήματα αυτά εγείρουν την πιθανότητα ότι η έκθεση στην ακτινοβολία από CT αγγειογραφία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο DNA και μπορεί να οδηγήσει σε μεταλλάξεις, αν τα κατεστραμμένα κύτταρα δεν αναπλάθονται», αναφέρει η μελέτη. “Ο Αθροιστικός κυτταρικός θάνατος μετά από επανειλημμένη έκθεση μπορεί επίσης να είναι μία προβληματική κατάσταση.” πρόσθεσε ο Nguyen, συμπληρώνοντας, «Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν είχαμε ανιχνεύσει οποιαδήποτε βλάβη του DNA σε ασθενείς που λάμβαναν τις χαμηλότερες δόσεις ακτινοβολίας και οι οποίοι είχαν μέσο βάρος και κανονικές τιμές της καρδιάς.”
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
