Οι όγκοι του εγκεφάλου είναι ο πιο συχνός όγκος στα παιδιά και η λευχαιμία ο πιο συχνός καρκίνος, σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία
Υποτροπιάζοντες Όγκοι του Εγκεφάλου: Η πρώτη μελέτη σε άνθρωπο μιας νέας ανοσοθεραπείας που μπλοκάρει ένα φυσικό ένζυμο το οποίο επιτάσσουν οι όγκοι για την προστασία τους, ήταν καλά ανεκτή από τα παιδιά με υποτροπιάζοντες όγκους στον εγκέφαλο και επέτρεψε σε πολλά να έχουν απροσδόκητους μήνες μιας πιο φυσιολογικής ζωής, λένε οι ερευνητές. “Τα παιδιά μας βγήκαν σε γενικές γραμμές από το νοσοκομείο και ασχολήθηκαν με τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Ήταν στο σχολείο, είχαμε νεαρούς ενήλικες που ήταν στο κολέγιο και ζούσαν σε κοιτώνα μόνοι τους, έπαιρναν τα φάρμακά τους μόνοι τους και ερχόντουσαν να μας δουν μια φορά τον μήνα”, λέει ο Theodore S. Johnson, MD/Ph.D., παιδιατρικός αιματολόγος/ογκολόγος και συνδιευθυντής του Παιδιατρικού Προγράμματος Ανοσοθεραπείας στο Νοσοκομείο Παίδων της Γεωργίας και στο Κέντρο Καρκίνου της Γεωργίας. Η δοκιμή φάσης 1 της ινδοξιμόδης συν χημειοθεραπεία ή/και ακτινοθεραπεία, ξεκίνησε το 2015 στο CHOG και στο Νοσοκομείο Παίδων της Ατλάντα.
Οι ερευνητές συμπεριέλαβαν 81 παιδιά ηλικίας 3 έως 21 ετών από όλη τη χώρα με όλους τους τύπους όγκων του εγκεφάλου που είχαν υποτροπιάσει ή δεν είχαν ποτέ υποχωρήσει, κάτι που ονομάζεται εξέλιξη. Περίπου στα μέσα της δοκιμής, οι ερευνητές πρόσθεσαν παιδιά που είχαν πρόσφατα διαγνωστεί με ένα σπάνιο, επιθετικό διάχυτο ενδογενές γλοίωμα του πόντου ή DIPG, το οποίο δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χειρουργικά και για το οποίο δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία θεραπεία που να θεωρείται θεραπευτική. Ο Johnson παρουσίασε μια ανάλυση της ασφάλειας, της ανεκτικότητας και των πενταετών αποτελεσμάτων της δοκιμής φάσης 1 κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας στις 22-27 Απριλίου στη Βοστώνη. Η ινδοξιμόδη αναστέλλει την IDO ή ινδολεαμίνη 2,3 διοξυγενάση, ένα ένζυμο που χρησιμοποιούν τόσο τα έμβρυα όσο και οι όγκοι του εγκεφάλου για να κρύβονται από το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο αναστολέας της IDO βοηθά στην αποτροπή του όγκου από το να χρησιμοποιεί την IDO για να καταστείλει τη φυσική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε έναν εισβολέα όπως ο όγκος. Ο Johnson σημειώνει ότι οι αναστολείς της IDO δεν δρουν μόνοι τους, αλλά, όπως και στη δοκιμή, σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, ακτινοβολία ή στοχευμένη θεραπεία, οι οποίες στοχεύουν σε μοριακούς μηχανισμούς που χρησιμοποιούν οι όγκοι για να αναπτυχθούν. Η αξιολόγηση της ασφάλειας και της βέλτιστης δόσης της ινδοξιμόδης ήταν το πρωταρχικό καταληκτικό σημείο αυτής και άλλων δοκιμών φάσης 1, σημειώνει ο Johnson. Μια επακόλουθη δοκιμή φάσης 2 με έμφαση στην αποτελεσματικότητα και με χρηματοδότηση εν μέρει από το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και πάλι στο CHOG και στο CHOA, καθώς και στο Νοσοκομείο Παίδων του Σινσινάτι και στο Ινστιτούτο Καρκίνου Dana Farber στη Βοστώνη.
Ενώ η πλειονότητα των παιδιών στη δοκιμή φάσης 1 παρουσίασε κάποιες παρενέργειες, όπως εμετό και αναιμία, η πλειονότητα των παρενεργειών ήταν ήπιες- οι πιο σοβαρές παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής ανακοπής και του εγκεφαλικού επεισοδίου, οφείλονταν άμεσα στην εξέλιξη του όγκου του εγκεφάλου, αναφέρουν ο Johnson και οι συνεργάτες του. Προσεγγίστηκαν στη μελέτη με κύριο γνώμονα την ποιότητα ζωής των παιδιών. “Διαμορφώσαμε τη θεραπεία έτσι ώστε η χημειοθεραπεία να μην είναι ιδιαίτερα εντατική, και πρόκειται για χημειοθεραπεία από το στόμα”, λέει ο Johnson. “Δεν είναι η ίδια ένταση με αυτά τα υψηλής δόσης ενδοφλέβια σχήματα που οδηγούν σε πολλές σοβαρές παρενέργειες και πολύ χαμηλές τιμές αίματος που σε κάνουν να χρειάζεσαι μεταγγίσεις, σε κάνουν ευάλωτο σε λοιμώξεις και σε βάζουν στο νοσοκομείο για λοιμώξεις και άλλα πράγματα”. Αρκετοί από τους νεαρούς ασθενείς στη δοκιμή της πρώτης φάσης έπαιρναν ήδη τεμοζολομίδη, ένα χημειοθεραπευτικό φάρμακο που συνταγογραφείται συνήθως για όγκους του εγκεφάλου, και οι όγκοι τους εξελίσσονταν. Αλλά η προσθήκη του αναστολέα IDO στη θεραπευτική τους αγωγή δημιούργησε μια εντελώς νέα θεραπεία, λέει ο Johnson. “Βοηθάει να μπει στο παιχνίδι το ανοσοποιητικό σύστημα. Ένας συνδυασμός φαίνεται να είναι καλύτερος επειδή χτυπάτε τον όγκο με φάρμακα με διαφορετικούς μηχανισμούς δράσης”, λέει ο Johnson, μια κοινή προσέγγιση στη σημερινή θεραπεία του καρκίνου. “Και, φυσικά, η ιδέα της θεραπείας με τον αναστολέα IDO είναι ότι ελπίζουμε να απελευθερώσουμε μια πιο ισχυρή ανοσολογική απόκριση”.
Οι ερευνητές εξακολουθούν να αναλύουν και σχεδιάζουν να δημοσιεύσουν εργαστηριακά ευρήματα σχετικά με τη συνολική ανοσολογική απόκριση από το θεραπευτικό σχήμα. Λεπτομερείς, υψηλής απόδοσης ανοσολογικές δοκιμές στους ασθενείς με σπάνιο, επιθετικό διάχυτο ενδογενές γλοίωμα του πόντου ή DIPG έδειξαν μια σημαντική αύξηση της δραστηριότητας των ανοσοποιητικών κυττάρων που ονομάζονται Τ κύτταρα, βασικοί οδηγοί της ανοσολογικής απόκρισης, μετά την έναρξη της θεραπείας που περιελάμβανε τη θεραπεία με βάση τον αναστολέα IDO. Ο διάμεσος χρόνος επιβίωσης στη δοκιμή ήταν 13,6 μήνες, ενώ η διάμεση επιβίωση για παιδιά σε υποτροπή με τους τύπους όγκων εγκεφάλου που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη είναι περίπου έξι μήνες, σύμφωνα με την τελευταία βιβλιογραφία. Μια χούφτα ασθενών της μελέτης εξακολουθούν να ζουν πέντε χρόνια μετά τη μελέτη, λέει ο Johnson, και ένας εξακολουθεί να λαμβάνει τη θεραπεία. Τα παιδιά με σπάνιο, επιθετικό διάχυτο ενδογενές γλοίωμα του πόντου ή DIPG είχαν διάμεση επιβίωση 14,4 μήνες, λέει ο Johnson. Τα περισσότερα παιδιά με σπάνιο, επιθετικό διάχυτο ενδογενές γλοίωμα του πόντου ή DIPG διαγιγνώσκονται πριν από την ηλικία των 7 ετών και ζουν περίπου 9 έως 11 μήνες μετά τη διάγνωση. Λόγω του μικρού αριθμού παιδιών με σπάνιο, επιθετικό διάχυτο ενδογενές γλοίωμα του πόντου ή DIPG που συμμετείχαν, τα αποτελέσματα δεν μπορούσαν να θεωρηθούν στατιστικά σημαντικά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούσε να γίνει σαφής συσχέτιση μεταξύ της θεραπείας και του χρόνου επιβίωσης για τους ασθενείς με σπάνιο, επιθετικό διάχυτο ενδογενές γλοίωμα του πόντου ή DIPG. “Τα μοτίβα ανταπόκρισης των συμμετεχόντων στη μελέτη κυμαίνονταν από αμείλικτα αυξανόμενους όγκους με κάποια παιδιά που δεν έλαβαν καν τον δεύτερο κύκλο θεραπείας έως παιδιά που είχαν αμέσως συρρικνωμένο όγκο που έμεινε μακριά για κάποιο χρονικό διάστημα”, λέει ο Johnson. Σημειώνει ότι και μόνο η σταθεροποίηση ενός από αυτούς τους όγκους είναι σημαντική, επειδή ένας αναπτυσσόμενος όγκος στον εγκέφαλο θέλει να συνεχίσει να αναπτύσσεται, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει καταστροφή στο νευρολογικό σας σύστημα, στερώντας θεμελιώδεις λειτουργίες όπως η ικανότητα να περπατάτε, να μιλάτε και να καταπίνετε. Ορισμένοι ασθενείς στη μελέτη ανέκτησαν αυτές τις βασικές ικανότητες με την πάροδο του χρόνου.
Για τη δοκιμή αυτή, οι ερευνητές δεν έθεσαν αυστηρά όρια σχετικά με το πότε θα πρέπει να σταματήσει η θεραπεία. Τα παιδιά παρέμειναν στη θεραπεία τους για όσο διάστημα ήταν ωφέλιμη και όσο επέτρεπαν τα συμπτώματά τους. Ορισμένα παιδιά, για παράδειγμα, έχασαν τελικά την ικανότητα κατάποσης, η οποία ήταν απαραίτητη για τη λήψη χαπιών. Αυτά τα συμπτώματα τύπου προχωρημένου σταδίου υποδεικνύουν ότι ο όγκος ασκεί πίεση σε σημαντικά μέρη του εγκεφάλου καθιστώντας οποιαδήποτε θεραπεία προβληματική, λέει. Αλλά συνολικά η διάμεση επιβίωση ήταν καλύτερη από ό,τι θα αναμενόταν για όγκους σε προχωρημένο στάδιο, που υποτροπιάζουν, επαναλαμβάνει. Η μελέτη είχε επίσης την ευελιξία να αλλάζει τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα όταν χρειαζόταν εάν ο όγκος είχε γίνει ανθεκτικός, που ονομάζεται προσαρμοστική διαχείριση, και αυτό επέτρεψε στους ασθενείς να συνεχίσουν την ανοσοθεραπεία. Έβαλαν 18 ασθενείς να αλλάξουν σε ένα εναλλακτικό σχήμα χημειοθεραπείας συν ινδοξιμόδη και η διάμεση συνολική επιβίωση για την ομάδα αυτή ήταν 34,7 μήνες. “Η εναλλαγή της χημειοθεραπείας είχε σαφώς αντίκτυπο σε αυτή την ομάδα, αλλά πρέπει να μελετηθεί λεπτομερέστερα”, λέει ο Johnson, με περισσότερους ασθενείς με τον ίδιο τύπο όγκου – στόχος της μελέτης φάσης 2 που βρίσκεται σε εξέλιξη – για να διασφαλιστεί ότι δεν έτυχε απλώς να πάρουν ασθενείς που ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητοι στο δεύτερο χημειοθεραπευτικό σχήμα.
Ο καρκίνος μπορεί επίσης να γίνει ανθεκτικός στην ανοσοθεραπεία, γι’ αυτό και οι ερευνητές άρχισαν να αναζητούν μια άλλη ανοσοθεραπεία με διαφορετική πορεία δράσης από την ινδοξιμόδη. Αυτό οδήγησε σε μια νέα δοκιμή φάσης 1, η οποία συνδυάζει την ινδοξιμόδη με ένα δεύτερο ανοσοθεραπευτικό φάρμακο ibrutinib συν χημειοθεραπεία. “Πιστεύουμε ότι θα μεγεθύνει τις ανοσολογικές επιδράσεις με συνεργιστικό τρόπο”, λέει ο Johnson. Επιτράπηκε επίσης η παρηγορητική ακτινοβολία, η χειρουργική επέμβαση ή το κορτικοστεροειδές δεξαμεθαζόνη, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της συσσώρευσης υγρού στον εγκέφαλο, ανάλογα με τις ανάγκες των ασθενών. Συνολικά η δοκιμή φάσης 1 ήταν “απολύτως” επιτυχής, λέει ο Johnson, σημειώνοντας ότι ενώ οι παιδιατρικές δοκιμές φάσης 1 είναι συνήθως δύσκολο να προσληφθούν, κατάφεραν να εγγράψουν τον στόχο τους, 81 παιδιά, σε τρία χρόνια. Επίσης, η συντριπτική πλειονότητα των δοκιμών φάσης 1 δεν έχει επαρκή ευρήματα για να υποστηρίξει τη μετάβαση στη φάση 2. “Η δοκιμή φάσης 1 πέτυχε τους στόχους της, δηλαδή την ασφαλή χορήγηση της θεραπείας, την απόδειξη ότι η θεραπεία σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία και ακτινοβολία είναι εφικτή και στον προσδιορισμό της καλύτερης, ασφαλούς δόσης της ινδοξιμόδης και για τους δύο αυτούς συνδυασμούς”, λέει ο Johnson.
Ο David Munn, MD, συνάδελφος του Johnson, ο οποίος είναι συνδιευθυντής του Παιδιατρικού Προγράμματος Ανοσοθεραπείας, ήταν μέλος της ομάδας που ανέφερε το 1998 στο περιοδικό Science ότι ο πλακούντας εκφράζει IDO για να βοηθήσει στην προστασία του εμβρύου, το οποίο έχει DNA και από τους δύο γονείς, από την ανοσολογική αντίδραση της μητέρας. Οι ερευνητές του MCG θα διαπίστωναν αργότερα ότι και οι όγκοι προκαλούν IDO, πιθανότατα από το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο παράγει το ένζυμο ως μέρος ενός φυσικού ελέγχου και ισορροπίας. Οι όγκοι του εγκεφάλου είναι ο πιο συχνός όγκος στα παιδιά και η λευχαιμία ο πιο συχνός καρκίνος, σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία. Άλλοι τύποι όγκων στη δοκιμή φάσης 1 περιελάμβαναν το επινδύμωμα, έναν όγκο που ξεκινά από τα κύτταρα που επενδύουν τη δίοδο για το εγκεφαλονωτιαίο υγρό στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό- το μυελοβλάστωμα, το οποίο τείνει να ξεκινά από τη βάση του εγκεφάλου και να εξαπλώνεται σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού- και το γλοιοβλάστωμα, έναν ταχέως αναπτυσσόμενο όγκο που αναπτύσσεται στα κύτταρα του εγκεφάλου που υποστηρίζουν τους νευρώνες.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
