Συγχώρεση: Μερικοί λένε ότι η εκδίκηση είναι γλυκιά. Τι λέει η έρευνα σχετικά με αυτό;
- Όταν συμβαίνουν άσχημα πράγματα στους ανθρώπους, υπάρχει περισσότερη ένταση μεταξύ του δίπολου εκδίκησης και συγχώρεσης. Δε θα επικεντρωθούμε στο βραχυπρόθεσμο δίκαιο θυμό που εξασθενεί γρήγορα όπως περιγράφεται από τον Murphy, αλλά αντίθετα στην εξομάλυνση και την εκδίκηση σε σύγκριση με τη συγχώρεση ενός ή αυτών που ενήργησαν άδικα.
- Σε μια μελέτη των Ysseldyk, Matheson και Anisman (2019) ψυχολογικά κακοποιημένων γυναικών, εκείνες που είχαν κίνητρο εκδίκησης, καθώς και εκείνοι οι συμμετέχοντες που επικεντρώθηκαν στη συγχώρεση εμφάνισαν υψηλά επίπεδα κορτιζόλης στον εγκέφαλο, ένα σημάδι άγχους. Ωστόσο, και εδώ υπάρχει μία διαφορά, η αναζήτηση για εκδίκηση συσχετίστηκε με την ψυχολογική κατάθλιψη, ενώ η συγχώρεση δεν είχε να κάνει με αυτό. Η συγχώρεση είναι μακροπρόθεσμα πιο «συμφέρουσα» ψυχολογικά επειδή δε σχετίζεται με την κατάθλιψη, αλλά αντίθετα με τη στατιστικά σημαντική μείωση της κατάθλιψης (Freedman & Enright, 1996).
- Παρομοίως με την παραπάνω μελέτη, οι Strelan, Van Prooijen & Gollwitzer (2020) βρήκαν θετικές σχέσεις μεταξύ ενός κινήτρου εκδίκησης και μιας πρόθεσης συγχώρεσης. Η εξήγηση είναι ότι τόσο η αναζήτηση εκδίκησης όσο και η συγχώρεση ενδυναμώνουν ένα άδικο άτομο. Ωστόσο, εδώ είναι η διαφορά: η εκδίκηση φάνηκε να ενδυναμώνει τους συμμετέχοντες μόνο εάν υπάρχει μεγάλη πρόθεση να επιδιώξουν τελικά αυτήν την εκδίκηση. Με άλλα λόγια, εάν δεν υπάρχει δυνατότητα εκδίκησης και το άτομο με την αδικαιολόγητη μεταχείριση δεν έχει μεγάλο κίνητρο να την αναζητήσει, τότε το συναίσθημα ενδυνάμωσης δε συμβαίνει. Αντιθέτως, η συγχώρεση, η οποία ενδυνάμωσε με συνέπεια τους συμμετέχοντες, για άλλη μια φορά φαίνεται να έχει το ψυχολογικό πλεονέκτημα.
- Υπάρχει μια έκφραση ότι «η εκδίκηση είναι γλυκιά» κυρίως επειδή αντισταθμίζει την αίσθηση της ήττας (Chester & Martelli, 2020). Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη των Maier et al. (2019) έδειξε ότι οι ενήλικες που έδειχναν να εκτιμούν περισσότερο την εκδίκηση είχαν μεγαλύτερη παρορμητικότητα ή είχαν την τάση να αντιδρούν χωρίς να σκεφτούν τις συνέπειες αυτής της πράξης. Όσοι προτιμούσαν τη συγχώρεση ήταν στατιστικά λιγότερο παρορμητικοί. Παρόμοια ευρήματα αναφέρονται από τους Recchia, Wainryb και Pasupathi (2019) σε παιδιά και εφήβους. Τα παιδιά ήθελαν γρήγορα να εκδικηθούν όταν βρίσκονταν σε σύγκρουση με άλλους. Αντίθετα, οι έφηβοι γνώριζαν τη δική τους ανάγκη να αυτορυθμίζονται και να ανακατευθύνουν τα συναισθήματα εκδίκησης, ώστε να μπορούν πραγματικά να τα ελέγχουν. Με άλλα λόγια, βάσει αυτών των δύο μελετών, η άμεση τάση εκδίκησης δεν είναι ένας ψυχολογικά ώριμος τρόπος αντίδρασης στην αδικία. Αυτό δεν πρέπει να συγχέεται με την περιγραφή του φιλόσοφου Murphy (2005) για τον άμεσο θυμό που δείχνει τον αυτοσεβασμό. Ο άμεσος θυμός δε σημαίνει απαραίτητα ένα κίνητρο για συγχώρεση ή εκδίκηση.
