Η αφυδάτωση αυξάνει το οξειδωτικό στρες

H αφυδάτωση και ειδικά η χρόνια και παρατεταμένη, αυξάνει το οξειδωτικό στρες. Το ανθρώπινο σώμα είναι απόλυτα εξαρτημένο από το νερό, χωρίς αυτό τίποτα δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά, αφού το νερό εμπλέκεται αποφασιστικά σε όλες τις ζωτικές διαδικασίες, όπως είναι η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, η πέψη, η μεταφορά των θρεπτικών συστατικών κ.λπ.

Γι’ αυτό, και ήδη από τα πρώτα βήματα της ανθρώπινης ζωής, όλοι οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι επιμένουν στην αναπλήρωση των ποσοτήτων των υγρών που αποβάλλονται φυσιολογικά και συνεχώς μέσω των διαφόρων λειτουργιών – όπως είναι η αναπνοή και η εφίδρωση. Οι κίνδυνοι της αφυδάτωσης είναι σοβαροί και σε οριακές περιπτώσεις απειλούν την ίδια μας την επιβίωση. Η ανάγκη του ανθρώπου για νερό είναι, επομένως, βιολογική.

Αφυδάτωση του οργανισμού μπορεί να υπάρξει και χωρίς να έχει προηγηθεί αίσθημα δίψας. Γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα σημαντική η συστηματική ενυδάτωση του οργανισμού, σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι, πολύ πριν φθάσουμε στις «οριακές» περιπτώσεις, προτού καν διψάσουμε, ο οργανισμός μας αντιδρά στην έλλειψη ενυδάτωσης με μια σειρά συμπτωμάτων που επηρεάζουν τις επιδόσεις μας, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Ακόμη και μια μικρή απώλεια μόλις 2% υγρών (!) είναι –σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες– αρκετή για να οδηγήσει τον ανθρώπινο οργανισμό σε κατάσταση ήπιας αφυδάτωσης και να επηρεάσει τη σωματική αλλά και την πνευματική του απόδοση! Τα συμπτώματα που συνδέονται με την αφυδάτωση είναι, μεταξύ άλλων, αίσθημα κόπωσης, πονοκέφαλος, έλλειψη συγκέντρωσης και απώλεια εγρήγορσης και μπορούν να αποβούν αιτία σοβαρών ατυχημάτων, ειδικά όταν ασκούμε υπεύθυνες δραστηριότητες όπως η οδήγηση.

Η σωστή ενυδάτωση αποτελεί προϋπόθεση επιβίωσης για τον οργανισμό μας. Αν αναλογιστούμε ότι το 50–60% του βάρους του σώματός μας αποτελείται από νερό, μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε γιατί χωρίς νερό δεν μπορούμε να ζήσουμε περισσότερες από 2, το πολύ 3 μέρες! Το νερό συμβάλλει αποφασιστικά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, στη διαδικασία της πέψης, στη μεταφορά θρεπτικών συστατικών και στη διατήρηση της ελαστικότητας της επιδερμίδας.

Οι αρχές της σωστής ενυδάτωσης: 

Όπως προσδιορίζει και η Εθνική Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ, πρέπει να πίνουμε αρκετά υγρά την ημέρα, ώστε να εξισορροπείται η απώλειά τους μέσω της αναπνοής, της εφίδρωσης και της λειτουργίας των νεφρών και του
εντέρου.

Η ακριβής ποσότητα υγρών που πρέπει να καταναλώνουμε καθημερινά εξαρτάται από τον κάθε οργανισμό ξεχωριστά, αφού, όπως προανάφερα, οι απαιτήσεις διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το βάρος, τις κλιματικές συνθήκες και το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας. Αξίζει να σημειώσω ότι τα παιδιά, οι γυναίκες που κυοφορούν και οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευπαθείς στην αφυδάτωση και χρειάζεται να προσλαμβάνουν περισσότερα υγρά. Ένας μέσος όρος καθημερινής πρόσληψης είναι 3,2 λίτρα για τους ενήλικες άνδρες και 2,7 λίτρα για τις ενήλικες γυναίκες. Εάν από τα ανωτέρω ποσά αφαιρέσουμε το 25% των αναγκών που καλύπτονται από τα τρόφιμα, προκύπτουν οι καθημερινές ανάγκες σε νερό, οι οποίες ανέρχονται ιδιαίτερα σε θερμούς μήνες περίπου σε 10 ποτήρια για τους ενήλικες άνδρες και σε 8 ποτήρια για τις ενήλικες γυναίκες

Σε ό,τι αφορά στο είδος των υγρών, οι πρόσφατες συστάσεις του Ινστιτούτου Ιατρικής της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ αναφέρουν ότι «Επαρκή ενυδάτωση μάς παρέχουν πολλά τρόφιμα και τα ροφήματα»! Συγκεκριμένα, το 25% των ημερήσιων αναγκών ενός ενήλικα για νερό καλύπτεται με τα τρόφιμα (κυρίως φρούτα και λαχανικά) και το υπόλοιπο 75% με τα ροφήματα. Στην κατηγορία των ροφημάτων, εκτός από το πόσιμο νερό, περιλαμβάνονται το γάλα, ο ελληνικός στιγμιαίος καφές, οι χυμοί, το τσάι και τα αναψυκτικά, τα οποία περιέχουν 85–99% νερό. Βέβαια, στην περίπτωση που επιθυμούμε να περιορίσουμε τις θερμίδες μας, μπορούμε να επιλέξουμε και τα αναψυκτικά light.

Είναι αυτονόητο πως η σωστή ενυδάτωση είναι μια «μάχη» η οποία δίνεται σε κάθε χρονική στιγμή της ημέρας. Αν, για παράδειγμα, μια καλοκαιρινή ημέρα είστε επαρκώς ενυδατωμένοι το πρωί, αυτό δεν σημαίνει ότι θα παραμείνετε ενυδατωμένοι μέχρι το μεσημέρι, εάν μάλιστα περπατάτε στο δρόμο και δεν έχετε λάβει την απαιτούμενη ποσότητα υγρών.

Επίσης, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η αφυδάτωση επηρεάζει την αποδοσή μας σε πολλές καθημερινές δραστηριότητες
όπως η εργασία, το διάβασμα, ακόμη και η οδήγηση. Η προχωρημένη αφυδάτωση συσχετίζεται –από πολλές επιστημονικές εργασίες– με αυξημένα επίπεδα οξειδωτικού στρες. 

Με την συνεργασία του Δημήτρη Γρηγοράκη, Κλινικού Διαιτολόγου- Διατροφολόγου, ΜSc Επιστημονικός Διευθυντής Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Πρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας, www.logodiatrofis.gr.

Ποια είδη τροφών μπορούν να καθαρίσουν το στομάχι σας;

Είναι τα σπορέλαια επικίνδυνα για την υγεία σας;