Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος ή ASD, είναι μια σύνθετη αναπτυξιακή και νευρολογική πάθηση, που συνήθως εμφανίζεται κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων ετών της ζωής ενός παιδιού. Ποιος είναι ο ρόλος της διατροφής στον αυτισμό;
Απαντήσεις δίνει στο www.Life2day.gr η Τζουλιάννα Καρνέζη Διαιτολόγος, RD Dietetics BSC Hons, University of Hertfordshire .
Αυτό επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου, κυρίως στους τομείς των δεξιοτήτων και της επικοινωνίας. Κλασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν καθυστερημένη ομιλία, έλλειψη ενδιαφέροντος για το παιχνίδι με άλλα παιδιά, δεν θέλουν τις αγκαλιές και κακή επαφή με τα μάτια. Δεν υπάρχει καμία γνωστή αιτία για ASD, αλλά οι γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες, πιστεύεται ότι παίζουν ένα ρόλο. Για ένα παιδί με ASD, μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή μπορεί να παίξει ρόλο στην ικανότητά τους να μαθαίνουν, πώς να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και πώς να επεξεργάζονται τις πληροφορίες.
Υπολογίζεται ότι το 46% έως 89% των ασθενών με ASD αντιμετωπίζουν δυσκολίες σίτισης. Για παράδειγμα, κάποιοι ασθενείς μπορεί να αρνηθούν να φάνε, αν δεν κάθονται κάθε φορά στην ίδια θέση στο τραπέζι, εάν δεν τρώνε στα ίδια πιάτα, δεν χρησιμοποιούν το ίδιο τραπεζομάντιλο, και εάν δεν τρώνε τα ίδια φαγητά. Η παραμικρή αλλαγή στη ρουτίνα μπορεί να προκαλέσει ένα ξέσπασμα ή να έχει ως αποτέλεσμα την άρνηση να φάνε.
Άλλα ζητήματα, είναι αν τα παιδιά με ASD παρουσιάζουν υπερευαισθησία σε ήχους, με αποτέλεσμα να μην θέλουν να φάνε σε μια θορυβώδη περιοχή ή με άλλους που συνομιλούν. Εάν έχουν οπτικές ευαισθησίες, μπορεί να αποδέχονται τα τρόφιμα μόνο ορισμένων χρωμάτων. Επίσης, μπορεί να μην είναι σε θέση να τρώνε τροφές, που αγγίζουν η μια την άλλη.
Μερικά παιδιά είναι ευαίσθητα στον τρόπο με τον οποίο αισθάνονται τις τροφές στο στόμα τους. Μπορεί να αποφεύγουν τα τραγανά τρόφιμα ή τα τρόφιμα που έχουν μια λεία αίσθηση στο στόμα. Οι μυρωδιές μπορεί να προκαλέσουν παρόμοιες αντιδράσεις, και υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες τα παιδιά δεν μπορούν να αναγνωρίσουν ορισμένες γεύσεις, αλλά είναι σε θέση να τις διακρίνουν μεταξύ άλλων.
Άρα, από ότι καταλαβαίνετε το πρόβλημα στις διατροφικές συμπεριφορές, μπορεί να αποτρέψει τους ασθενείς με ASD, από το να λάβουν τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται. Εάν λοιπόν, έχετε ένα παιδί με ASD, δοκιμάστε τις παρακάτω στρατηγικές διατροφής:
• Να είστε προετοιμασμένοι για την επιλεκτικότητα: Πολλοί γονείς βρίσκουν την ευαισθησία του παιδιού τους με τις προτιμήσεις, τα χρώματα, τις μυρωδιές και την υφή, ώστε να ενεργήσουν ανάλογα. Μπορεί να διαπιστώσετε ότι, το παιδί σας αποφεύγει ορισμένες τροφές ή ακόμη και ολόκληρες ομάδες τροφίμων. Ένας από τους ευκολότερους τρόπους για να προσεγγίσετε το πρόβλημα, είναι να το αντιμετωπίστε μακριά από το τραπέζι της κουζίνας. Πάρτε το παιδί σας στο σούπερ μάρκετ και αφήστε το να επιλέξει ένα νέο τρόφιμο, για να πειραματιστεί. Στη συνέχεια, αποφασίστε από κοινού πώς να προετοιμάσετε το γεύμα. Όταν τελειώσετε, μην ανησυχείτε αν το παιδί σας δεν θέλει να το φάει. Απλά θα εξοικειωθεί σιγά σιγά με τις νέες τροφές και τελικά μπορεί, να γίνει πιο ευέλικτο στην κατανάλωση τους.
• Κάντε την ώρα του φαγητού ρουτίνα: Τα παιδιά με ASD πρέπει να εργαστούν σκληρότερα την ώρα του φαγητού. Μια πολυάσχολη κουζίνα, με λαμπερά φώτα και ακόμη και ο τρόπος που τα έπιπλα είναι τοποθετημένα, είναι όλα πιθανές πιέσεις. Κάνοντας τα γεύματα ως κάτι προβλέψιμο και ως μια ρουτίνα, μπορεί να βοηθήσει. Ένας από τους πιο απλούς τρόπους για να μειώσετε το άγχος, είναι να σερβίρετε τα γεύματα την ίδια ώρα κάθε μέρα. Εάν το παιδί σας είναι ευαίσθητο σε φώτα, δοκιμάστε γεύμα υπό το φως των κεριών και αφήστε το να επιλέξει μια αγαπημένη θέση στο τραπέζι. Επίσης, μπορείτε να συμπεριλαμβάνετε και ένα αγαπημένο φαγητό του παιδιού σας σε κάθε γεύμα.
• Επιδιώξτε καθοδήγηση για ειδική διατροφή: Θα έχετε ακούσει ότι μια διατροφή χωρίς γλουτένη ή καζεΐνη, μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της ASD. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες, ως προς το γιατί μια τέτοια δίαιτα μπορεί να είναι ευεργετική. Μια υπόθεση είναι, ότι οι ασθενείς με ASD δεν χωνεύουν τη γλουτένη και τη καζεΐνη, με αποτέλεσμα αυτά τα δύο πεπτίδια, τα οποία φαίνεται να έχουν μία χημική δομή παρόμοια με τα οπιούχα, να διαπερνούν το φράγμα αίματος-εγκεφάλου και να προκαλούν συμπτώματα, όπως καθυστέρηση στις κοινωνικές και γλωσσικές δεξιότητες. Όμως, ενώ μερικές μελέτες δείχνουν ότι, αυτές οι δίαιτες μπορεί να είναι αποτελεσματικές για ορισμένα παιδιά, απαιτείται περισσότερη έρευνα. Επίσης, μια διατροφή χωρίς γλουτένη και καζεΐνη είναι αρκετά περίπλοκη, διότι ο σχεδιασμός της απαιτεί εξειδικευμένο επαγγελματία, που καταλαβαίνει τους περιορισμούς των τροφών που προκύπτουν. Επιπλέομ, ο αποκλεισμός του σιταριού και των γαλακτοκομικών βάζει ένα ασθενή με ASD σε κίνδυνο έλλειψης θρεπτικών συστατικών, όπως είναι το ασβέστιο, οι πρωτεΐνες, η βιταμίνη D, το φυλλικό οξύ, και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
Άρα τι επιφυλάσσει το μέλλον για τα άτομα με ASD; Αν και δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση στο ερώτημα αυτό, όμως, ένας διαιτολόγος διατροφολόγος μπορεί, για κάθε παιδί με ή χωρίς αυτισμό, να εντοπίσει τυχόν διατροφικούς κινδύνους με βάση το πώς τρώει, να απαντήσει στις ερωτήσεις σχετικά με τις κατάλληλες θεραπείες και τα συμπληρώματα διατροφής που διαφημίζονται ως χρήσιμα για τον αυτισμό, και να βοηθήσει να καθοδηγήσει το παιδί σας για το πώς να τρέφεται καλά και να ζήσει υγιεινά.
Βιβλιογραφία:
Van Naarden Braun K, Schieve L, Daniels J, et al, 2008, Relationships between multiple births and autism spectrum disorders, cerebral palsy, and intellectual disabilities: autism and developmental disabilities monitoring (ADDM) network-2002 surveillance year, Autism Re, 1(5):266-274.
National Autism Association, http://nationalautismassociation.org/
Geraghty ME, Depasquale GM, Lane AE, 2010, Nutritional intake and therapies in autism: a spectrum of what we know: part 1. ICAN: Infant, Child, and Adolescent Nutrition, 2(1):62-69.
Bennetto I, Kuscher ES, Hyman SL, et al., 20007, Olfaction and taste processing in autism, Biol Psychiatry, 62(9):1015-1021.
Strickland E., 2009, Eating for Autism: the 10-Step Nutrition Plan to Help Treat Your Child’s Autism, Asperger’s, or ADHD Boston: Da Capo, 61-71, 84-85.
Elder JH, 2008, The gluten-free, casein-free diet in autism: an overview with clinical implications, Nutr Clin Pract, 23:583-588.
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
