Μοναξιά: Αυξάνει τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο

Η μοναξιά δεν είναι απλά ένα συναίσθημα αφού για τους ηλικιωμένους θεωρείται κοινωνική απομόνωση και αποτελεί μείζονα κίνδυνο για την υγεία που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά 14 τοις εκατό.

Οι ερευνητές γνωρίζουν εδώ και καιρό τους κινδύνους της μοναξιάς, αλλά οι κυτταρικοί μηχανισμοί με τους οποίους η μοναξιά προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και αυξάνουν τον κίνδυνο για θάνατο, δεν είναι πλήρως κατανοητοί. Τώρα μια ομάδα ερευνητών, συμπεριλαμβανομένου του ψυχολόγου και κορυφαίου ειδικού στη μοναξιά John Cacioppo, έχει κυκλοφορήσει μια νέα μελέτη που ρίχνει φως στο πώς η μοναξιά προκαλεί φυσιολογικές αποκρίσεις που μπορούν τελικά να μας κάνουν να αρρωστήσουμε.

Η μελέτη εξέτασε τις επιπτώσεις της μοναξιάς τόσο σε ανθρώπους, όσο και σε μακάκες, ένα είδος πίθηκου, και δείχνει ότι η μοναξιά δημιουργεί στρες, το οποίο μπορεί να επηρεάσει τελικά την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων στον οργανισμό. Προηγούμενη έρευνα από την ομάδα αυτή είχε εντοπίσει μια σχέση μεταξύ μοναξιάς και ενός φαινομένου που ονομάζεται “συντηρημένη μεταγραφική απόκριση σε αντιπαλότητα”. Αυτή η απόκριση χαρακτηρίζεται από αυξημένη έκφραση των γονιδίων που εμπλέκονται σε φλεγμονή και μειωμένη έκφραση των γονιδίων που εμπλέκονται σε αντιυικές αποκρίσεις. Ουσιαστικά, οι μοναχικοί άνθρωποι είχαν μια λιγότερο αποτελεσματική ανοσολογική απόκριση και πιο έντονες φλεγμονές από τους μη-μοναχικούς.

Για την παρούσα μελέτη, η ομάδα εξέτασε την έκφραση του γονιδίου σε λευκοκύτταρα, κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που εμπλέκονται στην προστασία του οργανισμού ενάντια στα βακτηρίδια και τους ιούς. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα λευκοκύτταρα των μοναχικών ανθρώπων και μακάκων παρουσίασαν το ίδιο φαινόμενο “συντηρημένης μεταγραφικής απόκρισης σε αντιπαλότητα”. Όμως, η μελέτη αποκάλυψε επίσης πολλές νέες πληροφορίες για τη μοναξιά και την επίδραση της στον οργανισμό.

Πρώτον, οι ερευνητές είδαν πως η μοναξιά και το φαινόμενο συντηρημένης μεταγραφικής απόκρισης (Φ.Σ.Μ.Α.) έχουν μια αμοιβαία σχέση, γεγονός που σημαίνει ότι το ένα μπορεί να προκαλέσει το άλλο.

Έπειτα, ερεύνησαν τις κυτταρικές δραστηριότητες που συνέδεαν τη μοναξιά με το φαινόμενο Φ.Σ.Μ.Α. στους κοινωνικά απομονωμένους μακάκες και τα αποτελέσματα ομοίαζαν με τους ανθρώπους. Το ανοσοποιητικό σύστημα σηλαδή, δεν λειτουργούσε επαρκώς και οι φλεγμονές ήταν έντονες. Προηγούμενη έρευνα έχει διαπιστώσει πως η νορεπινεφρίνη μπορεί να ενθαρρύνει τα βλαστοκύτταρα στο μυελό των οστών, να αναπαράγουν έναν ανώριμο μονοκύτταρο οργανισμό που σημαίνει υψηλά επίπεδα φλεγμονών γονιδιακής έκφρασης και χαμηλά επίπεδα της αντιιικής γονιδιακής έκφρασης. Και οι άνθρωποι και οι μακάκες που βίωναν μοναξιά, εμφάνισαν υψηλότερα επίπεδα των μονοκυττάρων στο αίμα τους. Τελικά, οι ερευνητές αντιλήφθηκαν πως ο συγκεκριμένος μονοκύτταρος οργανισμός είχε ως επίπτωση να αναπτυχθεί ραγδαία ο υιός του AIDS στους μακάκες που βίωναν μοναξιά.

Συνολικά, τα ευρήματα μιλούν για ένα μοντέλο κατά το οποίο η μοναξιά αυξάνει τους επικίνδυνους μονοκύτταρους στον οργανισμό και οδηγεί στην αύξηση της φλεγμονής και στη μείωση της αντιικής απόκρισης. Τα «σήματα κινδύνου» ενεργοποιούνται στον εγκέφαλο από τη μοναξιά και τελικά επηρεάζουν την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων. Η παραγωγή μονοκύτταρων μπορεί να διαδοθεί από τη μοναξιά και να συμβάλει στην ύπαρξη κινδύνων υγείας και τελικά να αυξήσει τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο.

Ανθρώπινη "νευρική πυξίδα" επισημάνθηκε σε νέα μελέτη

Τα υψηλά επίπεδα CO2 αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης από αερομεταφερόμενους ιούς