Πανδημία COVID-19: Γιατί ο ιός SARS-CoV-2, που προκάλεσε την πανδημία COVID-19, άρχισε να μολύνει ανθρώπους; Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι αλληλεπιδράσεις μας με το φυσικό περιβάλλον δημιουργούν τέλειες συνθήκες για τη μετακίνηση των παθογόνων από τα άγρια ζώα στους ανθρώπους, καθώς η πληθυσμιακή αύξηση, η αστικοποίηση και η κλιματική αλλαγή μας φέρνουν σε στενότερη επαφή με την άγρια ζωή. Το Medical News Today εξετάζει τις συνδέσεις μεταξύ της υγείας, της βιωσιμότητας και του περιβάλλοντος, και τα μαθήματα που πρέπει να πάρουμε από την πανδημία.
Τι μας έχει διδάξει η COVID-19 για τη βιωσιμότητα και την υγεία;
Η συμφωνία του Παρισιού, που υπογράφηκε το 2015, ήταν μια παγκόσμια δέσμευση για εργασία προς την κατεύθυνση των καθαρών μηδενικών εκπομπών και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).
Στη συμφωνία, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2016, προσχώρησαν έως και 192 χώρες, συν η Ευρωπαϊκή Ένωση – επιπλέον 27 χώρες. Οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή της οριστικοποιήθηκαν το 2018 στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή στο Κατοβίτσε της Πολωνίας και το 2021 στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στη Γλασκώβη του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η κλιματική αλλαγή και η βιωσιμότητα ήταν συνεχώς στις ειδήσεις. Παρά μερικές φωνές διαφωνίας, οι περισσότεροι ειδικοί αναγνώρισαν ότι οι άνθρωποι ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την κλιματική αλλαγή και ότι τα μέτρα πρέπει να εφαρμοστούν γρήγορα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Στη συνέχεια, τον Δεκέμβριο του 2019, η COVID-19 χτύπησε. Ξαφνικά, υπήρξε μια πιο επείγουσα ανησυχία να αντιμετωπίσουν οι κυβερνήσεις.
Η κλιματική αλλαγή έγινε γρήγορα πρόβλημα για το μέλλον. Οι άνθρωποι πέθαιναν τώρα από αυτή τη νέα ασθένεια.
Αυτό όμως που πολλοί άρχισαν να συνειδητοποιούν ήταν ότι τα δύο ζητήματα ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα.
Η αύξηση του πληθυσμού που οδηγεί στην κλιματική αλλαγή αυξάνει επίσης την πιθανότητα μεταφοράς ασθενειών από τα ζώα στον άνθρωπο. Η COVID-19 δεν είναι η πρώτη ζωονοσογόνος νόσος – μια ασθένεια που μεταδίδεται φυσικά από ορισμένα ζώα στον άνθρωπο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) καταγράφει περισσότερες από 200 τέτοιες ασθένειες και αν δεν αντιδράσουμε με τον σωστό τρόπο, η COVID-19 δεν θα είναι η τελευταία.
Τι μπορεί να μας διδάξει η COVID-19; Καθώς άλλες παγκόσμιες ανησυχίες, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η κρίση του κόστους ζωής, έρχονται στο προσκήνιο, πολλές κυβερνήσεις περιορίζουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση και τον έλεγχο της COVID-19.
Ωστόσο, η COVID-19 δεν έχει εξαφανιστεί – το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να καταγράφει περίπου 1.000 θανάτους κάθε εβδομάδα από την COVID-19 και οι ΗΠΑ περισσότερους από 500 την ημέρα, παρά τον εκτεταμένο εμβολιασμό.
Για να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα μελλοντικών πανδημιών, πρέπει να αντλήσουμε μαθήματα από την COVID-19. «Πρέπει να σκεφτόμαστε τη δουλειά, τη ζωή, την κοινωνία, την εκπαίδευση με νέους τρόπους που βοηθούν τον μέγιστο αριθμό ανθρώπων να ζήσουν μια ποιοτική ζωή. Ουσιαστικά, δεν μπορούμε να σκεφτούμε μόνο το σήμερα». – Δρ Jagdish Khubchandani
Η Amanda McLelland απηχούσε αυτά τα συναισθήματα, σημειώνοντας ότι «έχουμε επιτακτική ανάγκη να επενδύσουμε περισσότερο σε ζωτικής σημασίας υποδομές δημόσιας υγείας που είναι ζωτικής σημασίας για μια αποτελεσματική, συντονισμένη, δίκαιη απάντηση της δημόσιας υγείας σε αναδυόμενες επιδημίες και μελλοντικές ζωονοσογόνες πανδημίες.
Ενώ οι παγκόσμιοι αξιωματούχοι δημόσιας υγείας κρούουν από καιρό τον κώδωνα του κινδύνου για τη σχέση μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης των απειλών πανδημίας, ελπίζω ότι το έργο μας ως κοινωνία για τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας θα μας βοηθήσει επίσης να ελαχιστοποιήσουμε τον κίνδυνο μελλοντικών πανδημιών. Κατανοούμε καλύτερα και αναγνωρίζουμε τη λεπτή σχέση μεταξύ ανθρώπων, ζώων και του κοινού μας οικοσυστήματος».
Η COVID-19 μπορεί να έχει αποσπάσει την προσοχή από τη βιωσιμότητα και την κλιματική αλλαγή, αλλά έχει τονίσει την ανάγκη επίτευξης των στόχων του ΟΗΕ για βιώσιμη ανάπτυξη.
Καθώς η προσοχή απομακρύνεται από την πανδημία, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι προσγειώνεται στις παγκόσμιες περιβαλλοντικές απειλές που είναι τόσο άρρηκτα συνδεδεμένες με την υγεία μας.
Ένα μάθημα από την COVID-19 είναι ότι οι χώρες πρέπει να συνεργαστούν για να επιτευχθούν οι στόχοι και τώρα είναι η ώρα να εφαρμόσουμε αυτό το μάθημα σε ένα βιώσιμο μέλλον.