Της Νικολέτας Ντάμπου
Νέα μετφορμίνη μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με διαβήτη τύπου 2. Ερευνητές, από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, ανακάλυψαν ότι η υπογλυκαιμική δράση της μετφορμίνης – ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 και το οποίο δραστηριοποιείται στο έντερο και όχι στην κυκλοφορία του αίματος – μπορεί να βοηθήσει περισσότερο στην καλύτερη λειτουργία των νεφρών στα άτομα με διαβήτη τύπου 2.
Ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, που έχουν μειωμένη νεφρική λειτουργία, δεν μπορούν να πάρουν την τρέχουσα έκδοση της μετφορμίνης. Η νέα όμως ανακάλυψη των ερευνητών, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Diabetes Care, δείχνει ότι μια μορφή καθυστερημένης αποδέσμευσης της μετφορμίνης θα μπορούσε να βοηθήσει περισσότερο το 40% των ασθενών με διαβήτη τύπου 2, οι οποίοι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το τρέχον φάρμακο.
Η μετφορμίνη είναι μια ουσία που έχει χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 για σχεδόν 60 χρόνια και έχει βοηθήσει ιδιαίτερα τα άτομα με διαβήτη. Παρά του ότι το φάρμακο είναι παλαιό, οι επιστήμονες δεν είναι ακριβώς σίγουροι πώς και πού πραγματοποιείται στο σώμα η υπογλυκαιμική δράση του. Η νέα μελέτη, με επικεφαλής τη Σχολή Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, στο Τσάπελ Χιλ, παρέχει ισχυρές ενδείξεις ότι η μετφορμίνη διαλύεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στο έντερο και όχι στην κυκλοφορία του αίματος, όπως πολλοί υπέθεταν παλαιότερα.
Ο επικεφαλής της μελέτης John Buse, καθηγητής Ιατρικής, αναφέρει ότι, «οι κλινικές μελέτες μας έδειξαν ότι η μετφορμίνη λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό στο κατώτερο τμήμα του εντέρου, αντιστρέφοντας την επί μισό αιώνα επικρατούσα αντίληψη.»
Στην εργασία τους, η ομάδα περιγράφει πώς διεξάγεται στη φάση I και στη φάση II η δοκιμή του πειραματικού φαρμάκου μετφορμίνη. Ο καθηγητής Buse σημειώνει ότι, «αυτές οι μελέτες παρέχουν ενδείξεις ότι η παροχή μετφορμίνης DR στο κατώτερο τμήμα του έντερου μειώνει σημαντικά την ποσότητα της μετφορμίνης στο αίμα, διατηρώντας την υπογλυκαιμική δράση της.»
Οι δοκιμές δείχνουν ότι η μετφορμίνη DR μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με διαβήτη, τα οποία έχουν προβλήματα στους νεφρούς τους. Ένας από τους κύριους λόγους, που η μετφορμίνη δεν είναι κατάλληλη για όλους τους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, είναι επειδή συγκεντρώνεται στο αίμα των ατόμων με κακή λειτουργία των νεφρών, αυξάνοντας τον κίνδυνο μιας κατάστασης απειλητικής για τη ζωή, που ονομάζεται γαλακτική οξέωση, όπου το γαλακτικό οξύ συσσωρεύεται στο κυκλοφορία του αίματος γρηγορότερα από ότι μπορεί να αποβληθεί. Στις ΗΠΑ υπάρχουν περίπου 4 εκατομμύρια άνθρωποι με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, οι οποίοι δεν μπορούν να λάβουν μετφορμίνη λόγω κακής νεφρικής λειτουργίας.
Στη μελέτη φάσης I, οι ερευνητές συνέκριναν εφάπαξ ημερήσιες δόσεις μετφορμίνης DR με την άμεση απελευθέρωση μετφορμίνης IR και μετφορμίνης παρατεταμένης αποδέσμευσης (μετφορμίνη XR) σε 20 υγιείς εθελοντές. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες που πήραν την έκδοση DR είχαν τη μισή ποσότητα της μετφορμίνης στο αίμα τους, σε σύγκριση με εκείνους που πήραν τις IR ή XR εκδόσεις. Στη δοκιμή φάσης II, οι ερευνητές εξέτασαν τα αποτελέσματα διαφόρων δόσεων μετφορμίνης DR, έναντι του εικονικού φαρμάκου, ή της μετφορμίνης XR, σε συνολικά 240 ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 σε διάφορες κλινικές.
Βρήκαν ότι η μετφορμίνη DR ήταν περίπου 40% πιο ισχυρή από τη μετφορμίνη XR. Η μετφορμίνη DR, επίσης, εμφάνισε στατιστικά σημαντική και διατηρούμενη μείωση της γλυκόζης πλάσματος νηστείας πάνω από 12 εβδομάδες, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι για τους περισσότερους ασθενείς η θεραπεία ήταν καλά ανεκτή και οι παρενέργειες ήταν οι ίδιες με εκείνες που είναι ήδη γνωστές ότι συμβαίνουν με τις τρέχουσες μορφές μετφορμίνης.
Ο καθηγητής Buse καταλήγει ότι τα ευρήματα αυτά δημιουργούν την ευκαιρία να αναπτυχθεί μια νέα θεραπεία με μετφορμίνη επιλογής για το 40% των ασθενών που επί του παρόντος δεν μπορούν να πάρουν αυτό το πρώτης γραμμής φάρμακο.