Μια νέα μελέτη που διεξήχθη από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης και διεθνείς εταίρους αποκάλυψε ότι το σχήμα του εγκεφάλου εξελίχθηκε παράλληλα με τη λειτουργία του κατά τη διάρκεια της εξέλιξης. Η μελέτη επικεντρώθηκε σε Ευαρχοντόγλοιους (υπερπρογονικά), συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, των ποντικών, των αρουραίων, των σκίουρων και των χάμστερ, και εξέτασε τρισδιάστατα επιφανειακά μοντέλα των εγκεφάλων τους.
Πώς έγινε η μελέτη;
Η ομάδα χρησιμοποίησε την ηλεκτρονική μοντελοποίηση των κοινών προγόνων και την ανάλυση των σχημάτων των νευρωνικών δομών για να δημιουργήσει μια κοινή αναπαράσταση των εγκεφάλων, η οποία επέτρεψε την ανάλυση της ποικιλομορφίας των μορφών του εγκεφάλου και της σχέσης τους με τη λειτουργία, τη συμπεριφορά και την οικολογία. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι ο εγκέφαλος προσαρμόζεται στο περιβάλλον του επεκτείνοντας πρώτα τις περιοχές οπτικής προσοχής πριν από άλλες περιοχές που εμπλέκονται σε ανώτερες γνωστικές λειτουργίες, όπως η γλώσσα και η μνήμη. Η μελέτη εντόπισε επίσης επτά ομάδες που επεκτάθηκαν μαζί κατά την εξέλιξη του εγκεφάλου, οι οποίες αντιστοιχούν σε συγκεκριμένες πτυχές των γνωστικών ικανοτήτων στα ζώα και τους ανθρώπους.
Η διεπιστημονική και διεθνής συνεργασία που χαρακτήρισε τη μελέτη ήταν ένα από τα βασικά της πλεονεκτήματα, σύμφωνα με τον Georg Langs, διευθυντή της μελέτης. Ερευνητές από περισσότερα από δώδεκα εργαστήρια παγκοσμίως συνεργάστηκαν για να συνδυάσουν στοιχεία νευροεπιστήμης, ανατομίας, παλαιοντολογίας και μαθηματικών για τη διεξαγωγή της μελέτης. Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην απόκτηση γνώσεων σχετικά με τους μηχανισμούς της πλαστικότητας, δηλαδή γιατί ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου είναι πιο ικανές να αναδιοργανώνονται καλύτερα κατά τη διάρκεια μιας ασθένειας από ό,τι άλλες. Η μελέτη προσφέρει επίσης καλύτερη κατανόηση των κοινών και διαφορετικών χαρακτηριστικών μεταξύ ζώων και ανθρώπων.
Συνολικά, η μελέτη συμβάλλει στη συνεχιζόμενη έρευνα σχετικά με τις συνδέσεις μεταξύ της δομής του εγκεφάλου και της λειτουργίας του, ένα βασικό αντικείμενο της νευροεπιστήμης. Τα ευρήματα δείχνουν ότι το σχήμα του εγκεφάλου έχει αναπτυχθεί παράλληλα με τη λειτουργία του οργάνου κατά τη διάρκεια της εξέλιξης και ότι ο εγκέφαλος προσαρμόζεται στο περιβάλλον του επεκτείνοντας πρώτα τις περιοχές οπτικής προσοχής πριν από άλλες περιοχές που εμπλέκονται σε ανώτερες γνωστικές λειτουργίες.