Πριν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε αν το παιδί μας χρειάζεται να χάσει βάρος, πρέπει πρώτα να εκτιμηθεί αν είναι υπέρβαρο, παχύσαρκο κλπ. σε σχέση με τις καμπύλες ανάπτυξης της χώρας μας
Αν το παιδί βρίσκεται μεταξύ της 85ης και της 94ης εκατοστιαίας θέσης στις καμπύλες αυτές, είναι υπέρβαρο και όταν βρίσκεται από την 95η θέση και πάνω, θεωρείται παχύσαρκο. Από εκεί και πέρα…
● Μέχρι τα 2 χρόνια δεν αναγνωρίζεται η ανάγκη ενός παιδιού να χάσει βάρος. Παρ’ όλα αυτά, αξιολογείται αν το παιδί είναι υπέρβαρο, αλλά δεν τίθεται συγκεκριμένος στόχος βάρους. Η προσπάθεια για τη μείωση του σωματικού βάρους, δηλαδή, ξεκινάει μετά την ηλικία των 2 ετών.
● Από την ηλικία των 2 μέχρι των 5 ετών, είτε το παιδί είναι υπέρβαρο είτε παχύσαρκο, οι ειδικοί συνιστούν να προσπαθήσει να διατηρήσει το βάρος ή να μειώσει το ρυθμό αύξησής του. O μόνος τρόπος να επιτευχθεί κάτι τέτοιο είναι να περιοριστεί η ποσότητα του φαγητού που καταναλώνει το παιδί.
● Από 6 έως 11 ετών, όταν το παιδί είναι υπέρβαρο, συστήνεται η διατήρηση του σωματικού βάρους. Όταν είναι παχύσαρκο, συστήνεται η απώλεια του σωματικού βάρους κατά μισό κιλό το μήνα, ενώ όταν είναι πάρα πολύ παχύσαρκο (και συχνά η παχυσαρκία συνοδεύεται από προβλήματα με αυξημένα λιπίδια στο αίμα κλπ.), τότε η σύσταση είναι η απώλεια να μην ξεπερνά το 1 κιλό την εβδομάδα.
● Από τα 12 έως τα 18, όταν ένα παιδί είναι υπέρβαρο, συστήνεται η απώλεια μισού κιλού το μήνα περίπου, ενώ όταν είναι παχύσαρκο, θα πρέπει να χάνεται περίπου 1 κιλό την εβδομάδα.
Πώς θα αδυνατίσει
Όπως ήδη αναφέραμε, τα παιδιά κατά κανόνα δεν κάνουν δίαιτα, ακολουθούν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές, συμβουλές και συνήθειες, ώστε να μειώσουν το ρυθμό αύξησης του βάρους. Η δίαιτα δηλαδή στα παιδιά δεν είναι απαραίτητα περιοριστική. Συχνά δίνονται στόχοι διατροφικοί ή σωματικής δραστηριότητας, που φαίνεται να είναι πολύ αποτελεσματικοί με τα παιδιά.
Αυτή είναι μια πιο καλή λύση από το να πάρουν ένα αυστηρό διαιτολόγιο που θα πρέπει οι γονείς να φροντίζουμε να ακολουθούν, πράγμα και πρακτικά δύσκολο, καθώς τα παιδιά λείπουν πολλές ώρες από το σπίτι και δεν μπορούμε να τα επιβλέπουμε ασταμάτητα.
Αν το πρόβλημα είναι σοβαρότερο, ένας διατροφολόγος θα μπορούσε -πάντα με βάση την ηλικία, το ύψος, το βάρος, αλλά και το πόσο δραστήρια είναι- να τους δώσει ένα ενδεικτικό διαιτολόγιο. Σε κάθε περίπτωση, για να αδυνατίσει ένα παιδί, θα το βοηθήσουν πολύ τα παρακάτω:
● Να κόψει το 1/4 από την ποσότητα που τρώει και να μειώσει όσα τρόφιμα καταναλώνει επιπλέον από το φαγητό του (π.χ. αναψυκτικά, γλυκά, πατατάκια κλπ.).
● Να καταναλώνει 5 γεύματα την ημέρα (πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό, βραδινό). – Να τρώει ένα καλό πρωινό, επειδή η μη κατανάλωση πρωινού είναι μια συνήθεια που σχετίζεται, σύμφωνα με πολλές έρευνες, με την αύξηση του σωματικού βάρους.
● Να τρώει τουλάχιστον ένα γεύμα την ημέρα με τους γονείς του, επειδή, σύμφωνα με μελέτες, τα παιδιά αυτά έχουν καλύτερες διατροφικές συνήθειες και χαμηλότερο σωματικό βάρος.
● Να καταναλώνει καθημερινά τουλάχιστον 5 με 9 (ανάλογα με την ηλικία του) μερίδες φρούτων και λαχανικών. Η κάθε μερίδα αντιστοιχεί σε ένα μικρό φρούτο ή μισό φλιτζάνι λαχανικά.
● Να καταναλώνει καθημερινά φυτικές ίνες, που βρίσκονται στα φρούτα, στα λαχανικά και στα δημητριακά ολικής άλεσης. Oι ίνες είναι σημαντικές, γιατί προκαλούν κορεσμό και βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου.
● Να προτιμάει τα ολόκληρα φρούτα σε σχέση με τους χυμούς, οι οποίοι είναι καλή επιλογή, αλλά δεν πρέπει να υποκαθιστούν το νερό.
● Όταν διψάει να πίνει νερό, που δεν έχει καθόλου θερμίδες, κι όχι άλλα υγρά.
● Να περιορίζει σε μία ή δύο φορές την εβδομάδα τα γεύματα που παρασκευάζονται εκτός σπιτιού.
● Να παίρνει μαζί του ένα σνακ (π.χ. ένα τοστ και ένα φρούτο) από το σπίτι για να το τρώει ως δεκατιανό στο σχολείο.
● Να μειώσει τις καθιστικές δραστηριότητες (παρακολούθηση τηλεόρασης και ενασχόληση με τον υπολογιστή) σε 2 ώρες την ημέρα, όπως συστήνει η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία.
● Να αυξήσει τη σωματική δραστηριότητα και το παιχνίδι, ακόμα κι αν μειώνονται οι ώρες που αφιερώνει στα μαθήματα, τη μελέτη κλπ. Η σωματική δραστηριότητα οφείλει να είναι μέρος της καθημερινότητας του παιδιού, που θα πρέπει να παίζει, να πηγαίνει στο σχολείο και το φροντιστήριο με τα πόδια κλπ.