Καθώς η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή γίνονται αυξανόμενα προβλήματα, η διακοπή του εθισμού της κοινωνίας στα ορυκτά καύσιμα είναι τρομακτική αποστολή. Ποια είναι τα κύρια εμπόδια που εμποδίζουν τις ευρωπαϊκές βιοτεχνολογίες να οικοδομήσουν μια πιο βιώσιμη οικονομία και πώς μπορούμε να τα επιλύσουμε; Η εξάρτηση της σύγχρονης κοινωνίας από τα ορυκτά καύσιμα δεν είναι βιώσιμη.
Αν και η πανδημία Covid-19 προκάλεσε μείωση 7% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα το 2020 σε σύγκριση με το 2019, τα ατμοσφαιρικά αέρια του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται. Επιπλέον, προϊόντα που προέρχονται από ορυκτά καύσιμα, όπως τα πλαστικά, είναι πολύ ρυπογόνα και θα γίνουν πιο σπάνια μακροπρόθεσμα. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην ΕΕ έχουν λάβει υπόψη αυτό το πρόβλημα και έχουν προωθήσει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία στοχεύει να καταστήσει την ΕΕ ουδέτερη για το κλίμα έως το 2050.
Ένας πολλά υποσχόμενος τρόπος για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος είναι να αντικατασταθούν τα ορυκτά καύσιμα με βιολογικές πηγές χημικών ουσιών, πρόσθετα τροφίμων, υφάσματα και ακόμη και μέταλλα. Οι βιολογικές πηγές μπορούν να περιλαμβάνουν φυτικές καλλιέργειες, απόβλητα βιομάζας και μικροοργανισμούς όπως φύκια και βακτήρια. Έχοντας μια οικονομία συνδεδεμένη με αυτές τις πηγές – μια βιοοικονομία – θα μπορούσε να σημαίνει ότι παράγουμε λιγότερα απόβλητα και δημιουργούμε μια κυκλική οικονομία. «Η κυκλική οικονομία είναι, κατά τη γνώμη μου, επικείμενη», δήλωσε ο Ullrich Stein, Διευθυντής Έργου στο Berlin Partner, μια εταιρεία που βοηθά τις εταιρείες τεχνολογίας να βρουν χρηματοδότηση. «Πρέπει να το καταφέρουμε γιατί δεν έχουμε άπειρους πόρους. Ο πληθυσμός συνεχίζει να αυξάνεται. Πρέπει να καταλήξουμε σε μια «θεωρία μηδενικών αποβλήτων» και επομένως αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια κυκλική οικονομία».
Μια οικονομία βασισμένη στη βιολογία βασίζεται σε καινοτομίες, αλλά οι καινοτομίες πρέπει να εγκαταλείψουν το εργαστήριο και να εισέλθουν στην αγορά για να κάνουν τη διαφορά. Ενώ η Ευρώπη έχει μια πολύ ισχυρή ακαδημαϊκή παρουσία στην τεχνολογία βιολογικής βάσης, αυτό δεν μεταφέρεται εύκολα στη βιομηχανία. «Η έρευνα είναι πολύ καλά εδραιωμένη. Η βιομηχανία το περιμένει, αλλά βλέπουν μόνο μια απόδειξη της ιδέας και όχι ένα εργοστάσιο επίδειξης, για παράδειγμα», εξήγησε ο Stein. Σύμφωνα με τον Stein, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα σπάνια έχουν τους πόρους για τη δημιουργία εγκαταστάσεων επίδειξης με χιλιάδες λίτρα χωρητικότητας, επομένως η βιομηχανία συχνά δεν ενδιαφέρεται.
Η ΕΕ παρέχει πολλά κεφάλαια για τη βιοβασισμένη τεχνολογία στα αρχικά στάδια, αλλά οι ευρωπαϊκές εταιρείες δυσκολεύονται να προσελκύσουν ιδιώτες επενδυτές που να εμπορευματοποιήσουν την τεχνολογία. Ένας λόγος για αυτήν την έλλειψη ενδιαφέροντος από ιδιώτες επενδυτές είναι ότι το ρυθμιστικό σύστημα είναι δύσκολο να πλοηγηθεί σε διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες που βασίζονται στη βιολογική βιομηχανία έχουν μια δύσκολη διαδικασία για να εμπορευματοποιήσουν την τεχνολογία τους.
Το εμπόδιο για τις εταιρείες που βασίζονται στη βιολογική βιομηχανία είναι η περιορισμένη δημόσια επικοινωνία σχετικά με τη βιομηχανία βιολογικών προϊόντων, ιδίως κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας πανδημίας. Γνωστά πρόσωπα όπως ο βρετανικός ραδιοτηλεοπτικός παραγωγός David Attenborough έχουν βελτιώσει σημαντικά την ευαισθητοποίηση του κοινού για την ανάγκη αλλαγής, αλλά υπάρχουν πολλά περισσότερα να διδάξουν για τη βιομηχανία βιολογικών προϊόντων.
Φυσικά, υπάρχει η βούληση του καταναλωτή να χρησιμοποιεί «πράσινα, υγιή, εναλλακτικά» προϊόντα, αλλά συχνά δεν είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν το τίμημα ή δεν καταλαβαίνουν πραγματικά ποιο προϊόν είναι πραγματικά πράσινο για το περιβάλλον. Ένα προϊόν δεν είναι απαραίτητα πράσινο μόνο και μόνο επειδή αυτή η λέξη είναι τυπωμένη στην ετικέτα. Ένας άλλος παράγοντας είναι η δημόσια δυσπιστία για τους οργανισμούς που τροποποιούνται από εργαλεία επεξεργασίας γονιδίων, όπως το CRISPR / Cas9, των οποίων πολλές πιθανές εφαρμογές περιλαμβάνουν τη βελτίωση της παραγωγής βιώσιμων προϊόντων με βάση βιολογικά προϊόντα όπως τα βιοκαύσιμα.
Προς το παρόν, οι ρυθμιστικοί φορείς της ΕΕ αντικατοπτρίζουν αυτήν την δυσπιστία ρυθμίζοντας αυστηρά την εμπορευματοποίηση των γονιδίων που έχουν υποστεί επεξεργασία, παρά το γεγονός ότι η γονιδιακή επεξεργασία θεωρείται πιο ακριβής από τις εγκεκριμένες μεθόδους τροποποίησης του DNA όπως η μεταλλαξογένεση και η επιλεκτική αναπαραγωγή.
Ακόμη και με τις εξελίξεις στη βιοτεχνολογία, η κυκλική οικονομία απέχει πολύ από το να γίνει πραγματικότητα. Πολλές από τις προκλήσεις οφείλονται στην ιδέα ότι το κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας με βάση το βιολογικό είναι υψηλότερο από αυτό που βασίζεται σε ορυκτά καύσιμα. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, επομένως, θα πρέπει να συνεχίσουν να επενδύουν μεγάλες δημόσιες επιχορηγήσεις για να ξεκινήσουν την κυκλική οικονομία.