Ο Δρ. Samar McCutcheon, επίκουρος κλινικός καθηγητής στο τμήμα ψυχιατρικής και συμπεριφορικής υγείας στο Ιατρικό Κέντρο Wexner του Πανεπιστημίου του Οχάιο στο Κολόμπους, λέει ότι «η εποχική συναισθηματική διαταραχή διαγιγνώσκεται όταν ένα άτομο με διαταραχή της διάθεσης βιώνει ένα επεισόδιο διάθεσης την ίδια περίοδο, κάθε χρόνο, για τουλάχιστον δύο συνεχόμενα χρόνια». Προσθέτει ότι το SAD «δεν είναι μια διαταραχή από μόνη της, αλλά μάλλον ένας προσδιοριστής «με εποχιακό μοτίβο» που προσθέτουμε σε μια υπάρχουσα διάγνωση όπως η μείζονα καταθλιπτική διαταραχή ή η διπολική διαταραχή».
Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται το SAD ως κατάθλιψη κατά τους χειμερινούς μήνες, μπορεί στην πραγματικότητα να πάρει διάφορες μορφές, σημειώνει ο McCutcheon. «Τα επεισόδια διάθεσης που βιώνει ένα άτομο μπορεί να είναι κατάθλιψη ή μανία· ωστόσο, το πιο συνηθισμένο επεισόδιο εποχικού τύπου είναι η χειμερινή κατάθλιψη».
«Είναι μια διαταραχή της διάθεσης, όπως η μείζονα καταθλιπτική διαταραχή ή η διπολική διαταραχή». Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι πιθανώς νιώθουν λίγο μπλα κάποια στιγμή το χειμώνα, το SAD είναι όταν αυτό το φυσιολογικό αίσθημα πτώσεως γίνεται πιο προβληματικό. “Έχει μια κριτική αίσθηση. Αυτό είναι συνήθως ένας δείκτης σοβαρότητας ή δυσλειτουργίας”, λέει.
«Βλέπω συχνά τους ασθενείς μου την ίδια ακριβώς ώρα κάθε χρόνο», προσθέτει ο Άλμπερς, καθώς τα συμπτώματα συμβαίνουν προβλέψιμα κάθε χρόνο την ίδια ώρα. “Λένε πράγματα όπως: “Απλώς νιώθω πολύ πεσμένος. Δυσκολεύομαι να σηκωθώ το πρωί. Απλώς δεν έχω όρεξη να κάνω τίποτα”.
Τι προκαλεί το SAD;
Η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία αναφέρει ότι το SAD επηρεάζει περίπου το 5% των Αμερικανών και συνήθως διαρκεί περίπου το 40% του έτους. Αλλά δεν είναι σαφές ακριβώς γιατί συμβαίνει και γιατί κάποιοι το βιώνουν ενώ άλλοι όχι. «Υπάρχουν αρκετές θεωρίες για τις αιτίες της χειμερινής κατάθλιψης, συμπεριλαμβανομένων αλλαγών στους κιρκάδιους ρυθμούς που συμβαίνουν με εποχιακές διακυμάνσεις στο ηλιακό φως, γενετικό κίνδυνο και βιοχημικές αλλαγές στα επίπεδα και την επεξεργασία της σεροτονίνης και της μελατονίνης στον εγκέφαλο», λέει ο McCutcheon. Αυτοί οι νευροδιαβιβαστές είναι κρίσιμοι για τη διατήρηση της ισορροπίας στον εγκέφαλο και οι διακυμάνσεις στα επίπεδά τους μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεσή σας.
Oι «αλλαγές στον τρόπο ζωής» που συμβαίνουν καθώς πέφτουν οι θερμοκρασίες, όπως το να πηγαίνεις σε εσωτερικούς χώρους, να συναναστρέφεσαι λιγότερο συχνά με άλλους ή να κάνεις λιγότερη άσκηση μπορεί επίσης να συμβάλουν στα συμπτώματα του SAD.
Οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες μπορεί να είναι τόσο έναυσμα όσο και αποτέλεσμα της SAD. «Τείνουμε να τρώμε περισσότερους υδατάνθρακες» τους πιο δροσερούς μήνες. Σκεφτείτε το comfort food. Αν και μπορεί να αισθάνεστε ότι είναι καταπραϋντικό στη στιγμή, στην πραγματικότητα μπορεί να συμβάλλει στα συναισθήματα της εποχιακής συναισθηματικής σας διαταραχής.
Μια απότομη αύξηση της συναισθηματικής κατανάλωσης ή της λαχτάρας για υδατάνθρακες είναι επίσης ένα «ενδεικτικό σημάδι» SAD.