Η ορθοστατική υπόταση, δηλαδή η απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης όταν κάποιος σηκώνεται όρθιος, σχετίζεται με αύξηση κατά 15% του κινδύνου για εμφάνιση άνοιας λόγω Αλτσχάιμερ ή άλλης αιτίας, σε βάθος χρόνου, σύμφωνα με μια νέα ολλανδική επιστημονική έρευνα.
H μελέτη
Η μελέτη για την ορθοστατική υπόταση διήρκεσε 24 χρόνια και συμπεριέλαβε πάνω από 6.200 ανθρώπους με μέση ηλικία 68,5 ετών, χωρίς ιστορικό άνοιας, ή εγκεφαλικού. Από αυτούς, σχεδόν ο ένας στους πέντε (19%) εμφάνιζε -συχνά ή πιο σπάνια- ορθοστατική υπόταση.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Αρφάν Ικράμ του Τμήματος Επιδημιολογίας του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου του Ρότερνταμ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό “PLoS Medicine”.
Η ορθοστατική υπόταση επιφέρει παροδική μείωση της ροής του αίματος και συνεπώς του οξυγόνου προς τον εγκέφαλο. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η μείωση αυτή στους ηλικιωμένους μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργίες στον εγκέφαλό τους.
Η νέα έρευνα συσχέτισε την εκδήλωση ορθοστατικής υπότασης με την πιθανότητα εμφάνισης άνοιας από ποικίλες αιτίες (Αλτσχάιμερ, αγγειακή άνοια, Πάρκινσον κ.α.). Η ανάλυση των στοιχείων έδειξε ότι η ορθοστατική υπόταση σχετίζεται με μια κατά 15% αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης άνοιας από οποιαδήποτε αιτιολογία, σε βάθος 15ετίας.
Τι ακριβώς είναι
Η ορθοστατική υπόταση είναι μια «πάθηση» κατά την οποία η αρτηριακή πίεση του αίματος μειώνεται σημαντικά στην όρθια στάση.
Η διάγνωση της ορθοστατικής υπότασης είναι εύκολη και προκύπτει από το ιστορικό και την μέτρηση της αρτηριακής πίεσης σε ύπτια και όρθια θέση. Μείωση στη συστολική πίεση πάνω από 20 mmHg θεωρείται διαγνωστική. Πρέπει να πούμε ότι σε κάθε φυσιολογικό άνθρωπο, καθώς αυτός μετακινείται από θέση κατάκλισης σε όρθια θέση, συμβαίνει αντανακλαστικά αγγειοσύσπαση, με αποτέλεσμα να παρατηρείται πτώση της αρτηριακής πίεσης του αίματος που όμως δεν υπερβαίνει τα 20 mmHg.
Για έναν υγιή ενήλικα η ιδανική πίεση του αίματος είναι κάτω από 120/80 mmHg (ενώ υπέρταση υπάρχει όταν η πίεση του αίματος είναι πάνω από 140/90 mmHg). Ο Αμερικανικός Σύλλογος Καρδιολογίας ορίζει ως υπόταση την πτώση της πίεσης του αίματος κατά 30-20 mmHg, όταν δηλαδή η αρτηριακή πίεση φτάσει σε τιμές χαμηλότερες του 90/60 mm Hg. Η πρόκληση όμως έγκειται στη διερεύνηση των αιτίων που προκαλεί την ορθοστατική υπόταση.
Στην ορθοστατική υπόταση, δεν λειτουργούν επαρκώς οι αντανακλαστικές προσαρμογές του οργανισμού κατά την έγερση. Το αποτέλεσμα είναι η αρτηριακή πίεση να μειώνεται σημαντικά και να εμφανίζονται συμπτώματα όπως ζάλη, αδυναμία και ατονία στην όρθια θέση (ενίοτε εμφανίζεται και λιποθυμία). Η ζάλη προκύπτει πολύ πιο εύκολα μετά από πολύωρη ορθοστασία. Αυτό συμβαίνει διότι καθώς η πίεση είναι πολύ χαμηλή δεν μπορεί να κυκλοφορήσει σωστά το αίμα και να παρέχει οξυγόνο στους ιστούς.