Γιατί καθυστερούν τα εμβόλια, τι φταίει; Υπάρχει λύση;

Η Eυρωπαϊκή Επιτροπή καλούσε τον Απρίλιο τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι Ευρωπαίοι θα έχουν πρόσβαση σε βασικά φάρμακα κατά την διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού. Η πανδημία είχε αναδείξει σημαντικές προκλήσεις σε ό,τι αφορά στην διασφάλιση του εφοδιασμού με τα αναγκαία κρίσιμα φάρμακα, καθώς και τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει μία τέτοια πανδημία στην αλυσίδα εφοδιασμού των φαρμάκων στην ΕΕ.

Της Νικολέτας Ντάμπου

Οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής εστίαζαν στην ορθολογική προμήθεια, κατανομή και χρήση των ζωτικής σημασίας φαρμάκων για την φροντίδα των ασθενών με κορωνοϊό, καθώς και των φαρμάκων  για τα οποία ενδέχεται να υπάρξει κίνδυνος έλλειψης εξαιτίας της πανδημίας. Χάρη στις προτεινόμενες δράσεις της θα μπορούσε να υπάρξει μία πιο συντονισμένη προσέγγιση σε ολόκληρη την ΕΕ, η οποία θα διατηρούσε την ακεραιότητα , της ενιαίας αγοράς και παράλληλα θα προστάτευε την  δημόσια υγεία.

Οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για την βέλτιστη και ορθολογική χρήση των φαρμάκων, τονίζουν ότι οι εθνικές αρχές έπρεπε:

• Να δείξουν αλληλεγγύη μέσα από την άρση των απαγορεύσεών και των περιορισμών στις εξαγωγές, ώστε να διασφαλιστεί ότι υπάρχουν διαθέσιμα βασικά φάρμακα στα νοσοκομεία και τα φαρμακεία και ότι αποφεύγεται η συσσώρευση αποθεμάτων σε εθνικό επίπεδο. Οι εθνικές αρχές θα έπρεπε ,επίσης , να καταπολεμήσουν την παραπληροφόρηση η οποία μπορεί να οδηγήσει σε περιττή συσσώρευση αποθεμάτων λόγω αγορών πανικού.
• Να διασφαλίσουν τον εφοδιασμό, αυξάνοντας και αναδιοργανώνοντας την παραγωγή μέσα από την παρακολούθηση των αποθεμάτων και της παραγωγικής ικανότητας, τον συντονισμό των κοινών προσπαθειών του κλάδου και την εφαρμογή πρωτοβουλιών για την στήριξη της ζήτησης και την σύναψη δημόσιων συμβάσεων με σκοπό την ενθάρρυνση του εφοδιασμού. Εάν τα κράτη μέλη χρειάζονταν να στηρίξουν την βιομηχανία στην αύξηση της παραγωγικής  της ικανότητας ,μέσω φορολογικών κινήτρων και κρατικών ενισχύσεων και να εφαρμόσουν ρυθμιστική ευελιξία, η Επιτροπή ήταν έτοιμη να παράσχει καθοδήγηση  και ασφάλεια δικαίου.
• Να προωθήσουν την βέλτιστη χρήση των φαρμάκων στα νοσοκομεία , ιδίως  μέσα από την προσαρμογή των υφιστάμενων πρωτοκόλλων των νοσοκομείων ή την κατάρτιση νέων επικυρωμένων  πρωτοκόλλων για την πρόληψη της υπερβολικής χρήσης φαρμάκων, καθώς και μέσα από την παροχή της δυνατότητας για παράταση των ημερομηνιών λήξης το φαρμάκων .
• Να βελτιστοποιήσουν τις πωλήσεις στα φαρμακεία  ώστε να αποφευχθεί η συσσώρευση αποθεμάτων από το κοινό μέσα από την επιβολή περιορισμών στις πωλήσεις φαρμάκων  για τα οποία υπάρχει κίνδυνος ελλείψεων, και ενδεχομένως, τον προσωρινό περιορισμό των διαδικτυακών πωλήσεων για βασικά φάρμακα.

Μέχρι σήμερα,  η Επιτροπή έχει συνάψει συμφωνίες με 6 φαρμακευτικές εταιρείες για την αγορά εμβολίων κατά της COVID 19 , μόλις αυτά περάσουν με επιτυχία τις κλινικές δοκιμές και αποδειχθούν ασφαλή και αποτελεσματικά:

• Astrazeneca: 300 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου
• Sanofi-GSK: 300 εκατομμύρια δόσεις
• Johnson &Johnson: 200 εκατομμύρια δόσει
• BioNTech Pfizer: 300 εκατομμύρια δόσεις
• Cure Vac: 225 εκατομμύρια δόσεις
• Moderna : 80 εκατομμύρια δόσεις
• Novavax : Ολοκλήρωση διερευνητικών συνομιλιών για αγορά έως και 200 εκατομμυρίων δόσεων.

Παγκόσμια συνεργασία

Η Ευρωπαΐκή Επιτροπή συμμετέχει στον μηχανισμό COVAX για ισότιμη πρόσβαση σε οικονομικά προσιτά εμβόλια κατά της COVID 19 , ανακοινώνοντας συνεισφορά ύψους 400 εκατομμύρια €. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει αρχική συνεισφορά ύψους 230 εκατομμύρια € που καλύπτει δικαίωμα πιθανής αγοράς 88 εκατομμυρίων δώσεων, και επιπλέον 170 εκατομμύρια € υπό μορφή χρηματοοικονομικών εγγυήσεων από το τον υπολογισμό της ΕΕ. Η ΕΕ θα μεταφέρει τις δόσεις αυτές σε άλλες επιλέξιμες χώρες.

• Στις 12 Νοεμβρίου η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα συνεισφέρει πρόσθετη χρηματοδότηση 100 εκατομμυρίων ευρώ σε  επιχορηγήσεις  για την στήριξη του μηχανισμού COVAX , ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβαση χωρών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος στο μελλοντικό εμβόλιο κατά της νόσου COVID 19 . Η συμπληρωματική συνεισφορά ανεβάζει το συνολικό ποσό σε 500 εκατομμύρια ευρώ.
  

Διαδικασία αδειοδότησης

Όμως, η ανάπτυξη και η έγκριση ενός εμβολίου κατά της COVID 19 απαιτούσε χρονικό διάστημα 12 έως 18 το μηνών όταν η κανονική διαδικασία διαρκεί περίπου 10 χρόνια. Η Ευρώπη και ο κόσμος έπρεπε να δράσουμε γρήγορα, ενώ σε ομάδες ολόκληρο τον κόσμο εργάζονται με την φιλοδοξία να παραδώσουν ένα επιτυχημένο εμβόλιο σε χρονικό διάστημα 12 έως 18 μηνών. Ωστόσο, η επιτυχής παράδοση εμβολίου εντός συμπτυγμένου χρονικού πλαισίου  δεν συνεπάγεται ότι η ασφάλεια θα τεθεί σε κίνδυνο αντιθέτως, η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των εμβολίων είναι αδιαπραγμάτευτες  και αποτελούν θεμελιώδη απαίτηση για κάθε εμβόλιο που κυκλοφορεί στην αγορά της ΕΕ και σε άλλες εγώ αγορές.

Από όλα τα παραπάνω είναι εμφανές ότι ο εμβολιασμός των ευρωπαϊκών πολιτών είχε βασιστεί σε 1.500.000.000 εμβόλια όταν αυτά θα ήταν έτοιμα. Μέχρι σήμερα η Ευρώπη έχει παραλάβει λιγότερα από το 15% αυτών, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται όλη αυτή η αναστάτωση.

Φταίει, η υπεραισιοδοξία που αναπτύχθηκε από όλα τα κράτη μέλη για το τέλος της πανδημίας με την έλευση των εμβολίων .  Είναι απορίας άξιο πως δεν υπολόγισαν ότι όλες οι εταιρίες δεν θα έφταναν στην έγκριση άμεσα και ταυτόχρονα, ότι οι πρώτες ύλες εισάγονται και μάλιστα από ανταγωνίστριές χώρες της Ευρώπης [ άρα θα μπορούσε να υπάρχει και (τεχνητή )έλλειψη τους]. Τώρα καλούνται να επαναπροσδιορίσουν την διαδικασία του εμβολιασμού λόγω των ελλείψεων από 21 ημέρες , σε δύο μήνες, να πουν ότι και η μία δόση αρκεί καταρχήν, και εμβολιασμός να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τέλος του χρόνου .

Ήδη οι εταιρείες παρεμβαίνουν δυναμικά εν μέσω αυξανόμενης διαμάχης σχετικά με την διακίνηση, με τους γιατρούς να παραπονιούνται ότι έπρεπε να ακυρώσουν ραντεβού και να καθησυχάσουν τους ανήσυχους ασθενείς που μέχρι σήμερα γνώριζαν  ότι θα ήταν ασφαλείς  εάν έκαναν και την δεύτερη δόση. Δεν θέλουν να φανούν αναξιόπιστες και δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι « η μελέτη μας σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου μετά από ένα πρόγραμμα δυο δόσεων ,χωρισμένο κατά 21  ημέρες » .

Δύσκολοι θα είναι οι επόμενοι μήνες για τα συστήματα υγείας, τους ασθενείς, τις εταιρείες και τις ευρωπαϊκές χώρες που ανέδειξαν ως μοναδική σωτηρία την έλευση του εμβολίου και τώρα δεν μπορούν να πείσουν για όλες τις εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν.

Εμείς στο healthweb.gr έγκαιρα είχαμε αναδείξει το θέμα για να μπορούν να σχεδιάσουν  στο Υπουργείο Υγείας καλύτερα και πιο έγκαιρα. 

Προειδοποίηση Pfizer: Το εμβόλιο ίσως να μην προστατεύει εάν καθυστερήσει η 2η δόση

Εμβόλια ίσα - ίσα για τους γιατρούς - Σε λίστα αναμονής ο κόσμος

Μόσιαλος: Πού οφείλεται η καθυστέρηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων για την έγκριση του εμβολίου;

Πότε θα έρθουν πραγματικά τα εμβόλια covid-19 στην Ελλάδα;