Editorial

Ελλείψεις φαρμάκων και Ψηφιακή αποτύπωση όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας

Ελλείψεις φαρμάκων και Ψηφιακή αποτύπωση όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας
Από το Σεπτέμβριο του 2023 το Υπουργείο Υγείας είχε εξαγγείλει  τη δημιουργία του Ηλεκτρονικού Συστήματος Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων(Η.Σ.Πα.Δι.Φ.) το οποίο  θα αποτύπωνε ψηφιακά όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, που ξεκινά από τις φαρμακευτικές εταιρείες, συνεχίζεται στις φαρμακαποθήκες και καταλήγει στα χέρια του ασθενή μέσω των φαρμακείων της γειτονιάς.

Το Η.Σ.Πα.Δι.Φ. θα έπρεπε  να διασυνδέεται με άλλα πληροφοριακά συστήματα και ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων του δημοσίου τομέα, ώστε να συλλέγονται οι απαραίτητες πληροφορίες για την εφαρμογή του. Και πιο συγκεκριμένα με τις πλατφόρμες των ΕΟΦ , ΕΟΠΥΥ, ΗΔΙΚΑ, ΙΦΕΤ, Φαρμακαποθήκες, Φαρμακευτικές Εταιρείες/Κατόχους Άδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ), εκπροσώπων ιδιωτικών φαρμακείων και εταιριών που τους υποστηρίζουν πληροφορικά κ.λπ.

 Το έργο ανατέθηκε απευθείας στην εταιρεία Uni Systems, η οποία έπρεπε να το παραδώσει μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2023 και προϋπολογισμός του δεν θα υπερέβαινε τα 9.225 ευρώ.

Μέχρι στιγμής δεν έχουμε ενημερωθεί αν παραδόθηκε όπως προβλεπόταν στη σύμβαση και εάν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Ούτε το Application  του ΕΟΦ για τις ελλείψεις φαρμάκων δεν είδαμε να λειτουργεί και αυτό σημαίνει ότι στα 10.000 φαρμακεία στην Ελλάδα  και στις πάνω από 140 φαρμακαποθήκες δεν υπάρχει ακριβής καταγραφή οπότε  πάλι δεν μπορεί κανείς να γνωρίζει τις ποσότητες φαρμάκων που διαχειρίζονται και διακινούνται στη αγορά .

Έχουμε επισημάνει πολλές φορές ότι για τις ελλείψεις φαρμάκων στην ελληνική αγορά τα τελευταία 10 – 12 χρόνια, πρέπει κανείς να  ασχοληθεί επισταμένα και να εξετάσει ποια είναι η γενεσιουργός αιτία αυτού του προβλήματος. Κάτι το οποίο δυστυχώς δεν γίνεται.

Η μόνη λύση ήταν πάντοτε η καθυστερημένη απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών φαρμάκων και η άμεση άρση τους,  μετά από ελάχιστες ημέρες και πριν ακόμα επιλυθεί το πρόβλημα. Ένα κανονικό θέατρο δηλαδή.

Είχαμε προτείνει και είχαμε θέσει στο διάλογο κάποια σημαντικά ερωτήματα οι απαντήσεις στα οποία θα βοηθούσαν να βελτιωθεί η κατάσταση σε μόνιμη βάση.
1.Γιατί ο ΕΟΦ δεν χρησιμοποιεί πλήρως την πλατφόρμα για τις ελλείψεις που έχει (όπως και αυτή της mobile εφαρμογής για την κίτρινη κάρτα) με αποτέλεσμα κάποιοι να λένε για 140 φάρμακα κι άλλοι για 900!! Δεν υπάρχουν κριτήρια για να πούμε εάν υπάρχει έλλειψη ενός φαρμάκου ή όχι;

2.Γιατί λένε τώρα κάποιοι ότι θα χρησιμοποιούνται και τα γενόσημα για να καλύψουν τις ελλείψεις; Στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση ο γιατρός δεν συνταγογραφεί δραστική ουσία και όχι συγκεκριμένο φάρμακο; Άρα δύο πράγματα συμβαίνουν. Ή είναι άσχετοι όσοι τα λένε ή δεν δουλεύει σωστά όπως μας λένε. Και στις δύο περιπτώσεις έχουν ευθύνες. Κάποιοι θεσμικοί μιλάνε για κουλτούρα που δεν αλλάζει προκειμένου να μεταπεισθεί ο ασθενής να συναινέσει!!

3.Τα φάρμακα που εισάγονται από το ΙΦΕΤ δεν έχουν clawback από ότι φαίνεται από τη πρόσφατη δικαστική απόφαση. Οι εταιρείες λοιπόν επιδιώκουν την εισαγωγή των φαρμάκων μέσω ΙΦΕΤ ! Έτσι έχουν διπλό κέρδος. Υψηλότερη τιμή και μάλιστα χωρίς clawback.

  1. Το ΙΦΕΤ είναι μία φαρμακαποθήκη από τις 130 και πλέον. Γιατί της ανατίθεται αποκλειστικά από τον ΕΟΦ η εισαγωγή των φαρμάκων ενώ θα μπορούσε να ζητάει από τις φαρμακαποθήκες τη χαμηλότερη τιμή; Όλοι γνωρίζουν ότι τα εισάγει σε πολύ υψηλές τιμές και προσθέτει ένα ακόμα υψηλότερο ποσοστό κέρδους, πολλαπλάσιο αυτού που προβλέπεται για τις φαρμακαποθήκες!! Πόσα (λίγα ) εκατομμύρια ευρώ ήταν τα εκτός ενδείξεων πριν 10 χρόνια και πόσες δεκάδες εκατομμύρια είναι σήμερα;Είναι θεμιτό να υπερηφανεύεται το ΙΦΕΤ ότι έχει αύξηση εσόδων + 56% Και αύξηση κερδοφορίας +30% ; Είναι εμπορική εταιρεία ή μία δημόσια φαρμακαποθήκη που συμβάλλει στις δυσκολίες που έχει αγορά του φαρμάκου;
  2. Σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και όχι μόνο, εφαρμόζουν το QR code μέσω των NMVO . Η Ελλάδα είναι μία από τις δύο χώρες που δεν το εφαρμόζουν και εφαρμόζουν την ταινία γνησιότητας η οποία έχει ένα τεράστιο ετήσιο κόστος ικανό να καλύψει το κόστος λειτουργίας του. Η μη χρήση του QR code βοηθάει στις παράνομες παράλληλες εξαγωγές.
  3. Και μία τελευταία ερώτηση: Ο ΕΟΦ γνωρίζει (όπως οφείλει) τα αποθέματα των φαρμακαποθηκών σε πραγματικό χρόνο; Μάλλον όχι! Όμως με 130 και πλέον φαρμακαποθήκες υπάρχει μια τεράστια διασπορά των ποσοτήτων των φαρμάκων χωρίς κανείς να μπορεί να ελέγξει και να κατευθύνει τα υπάρχοντα αποθέματά στα φαρμακεία που τα έχουν ανάγκη και να μην παραμένουν σε απόθεμα σε αυτές . Αυτό το παραδέχεται και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φαρμακαποθηκαρίων σε απάντηση του στο ΠΦΣ στις 24-1-202 4αναφέροντας τα εξής:

Οι φαρμακαποθήκες ιδιωτικές και συνεταιριστικές καθώς δεν έχουν τίποτα να κρύψουν, δέχθηκαν να δώσουν τα στοιχεία των πωλήσεων τους και τα αποθέματα τους σε πραγματικό χρόνο σε μία πλατφόρμα παρακολούθησης του Υπ. Υγείας. Πάει πολύ να μας κουνάνε το δάκτυλο, αυτοί που με διάφορες προφάσεις( εν’ αμαρτίαις), αρνήθηκαν με πείσμα να δώσουν αποθέματα. Με τη λειτουργία της πλατφόρμας ,όμως, κάποιοι δε θα ξέρουν που να κρυφτούν. Τους προειδοποιούμε για τελευταία φορά, να συμμαζέψουν τα του οίκου τους και να μην αναλώνονται σε κυνήγια μαγισσών .

Επίσης δηλώνει ότι «Καμία έλλειψη δεν υφίσταται σε αυτά τα 135 φάρμακα, απλώς δεν είναι δυνατόν να ικανοποιηθούν τα εκατοντάδες τεμάχια που ζητούνται από διάφορους «καλοθελητές», καθότι οι Φαρμακοβιομηχανίες διαθέτουν (και ορθώς πράττουν) πεπερασμένες ποσότητες ανάλογες των πραγματικών αναγκών και όχι της δήθεν ζήτησης».

Αναγνωρίζουν και οι ίδιοι ότι η τεράστια διασπορά που υπάρχει στα φάρμακα ανάμεσα σε 135 φαρμακαποθήκες και 10000 φαρμακεία ευθύνεται ουσιαστικά για την «έλλειψη» φαρμάκων αφού κάποια από αυτά έχουν πολύ μικρές πωλήσεις λιγότερες από τα σημεία πώλησης!!! Υπάρχουν λοιπόν 2 τρόποι να λυθεί το «ανύπαρκτο;; » θέμα των ελλείψεων.

Είτε θα λειτουργούν οι εφαρμογές που έχουν εξαγγελθεί και θα μπορεί ο ασθενής να τις συμβουλεύεται για το που υπάρχει το φάρμακο που θέλει και ποια είναι τα προτεινόμενα υποκατάστατα του είτε οι φαρμακευτικές εταιρείες οι οποίες έχουν άδεια φαρμακαποθήκης (ή μπορούν εύκολα να αποκτήσουν ) να κάνουν αυτές τη διανομή στα φαρμακεία που υπάρχει ζήτηση για τα σκευάσματα τους. Το Υπουργείο Υγείας  θα πρέπει να ξεκινήσει ελέγχους για να διαπιστώσει εάν οι απαιτούμενες ποσότητες φαρμάκων εισάγονται ή παράγονται στην Ελλάδα και εάν ναι , που πηγαίνουν αυτές και υπάρχουν ελλείψεις στην αγορά. Οι φαρμακευτικές εταιρείες μπορούν να επιβεβαιώσουν για τις ποσότητες που διακινούν και ο ΕΟΠΥΥ αυτές που  αναγκαιούν .

Απλά , γρήγορα και εύκολα. Αλλιώς άλλοι είναι οι λόγοι των «ελλείψεων» και δεν θέλουμε να τους αναφέρουμε προς το παρόν.

Επίσης δεν είδαμε ποιο είναι το έργο της 11μελούς Επιτροπής, της οποία πρόεδρος είχε οριστεί ο γενικός γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού, Άρης – Νικόλαος Αγγέλης.