Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Science δείχνει ότι ο ιός Ζήκα χρησιμοποιεί μια ανθρώπινη πρωτεΐνη που ονομάζεται Musashi-1 (MSI1), ώστε να μπορέσει να αντιγραφεί σε νευρικά βλαστοκύτταρα και να προκαλέσει τον θάνατό τους. Οι ερευνητές έδειξαν ότι η MSI1 διαταράσσει το πρόγραμμα ανάπτυξης των νευρικών βλαστικών κυττάρων. Σε κύτταρα μολυσμένα με ιό Ζήκα η MSI1 δεσμεύεται με το γονιδίωμα του ιού. Ο ιός ουσιαστικά δρα σαν ένα «σφουγγάρι», εμποδίζοντας τη σωστή λειτουργία της MSI1 και επηρεάζοντας την έκφραση πολλών γονιδίων που εμπλέκονται στη νευρωνική ανάπτυξη.
Σχεδόν όλη η πρωτεΐνη MSI1 στο αναπτυσσόμενο έμβρυο παράγεται στα νευρικά βλαστικά κύτταρα τα οποία θα εξελιχθούν τελικά στον εγκέφαλο του εμβρύου, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα κύτταρα αυτά είναι τόσο ευάλωτα στον Ζήκα.
Από το 2016 χιλιάδες παιδιά σε όλη τη Νότια Αμερική έχουν γεννηθεί με μικροκεφαλία, μετά από μόλυνση στις μητέρες τους από τον ιό Ζήκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η συγκυρία των περιπτώσεων Ζήκα σε έγκυες γυναίκες και της αύξησης των βρεφών που γεννιούνται με μικροκεφαλία δείχνει ισχυρά ότι οι στόχοι του ιού είναι βλαστικά κύτταρα του αναπτυσσόμενου ανθρώπινου εγκεφάλου, αλλά το γιατί και το πώς παρέμεναν αδιευκρίνιστα. Η τρέχουσα μελέτη είναι η πρώτη που συνδέει την πρωτεΐνη MSI1 με τη μικροκεφαλία και τον ιό Ζήκα.
Η Δρ Fanni Gergely από το Πανεπιστήμιο του Cambridge, δήλωσε: «Η ανάπτυξη ενός υγιούς ανθρώπινου εγκεφάλου είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία που βασίζεται σε βλαστικά κύτταρα και στις συντονισμένες ενέργειες πολλών γονιδίων. Δείξαμε για πρώτη φορά αυτή την αλληλεπίδραση μεταξύ του Ζήκα και της MSI1. Ελπίζουμε ότι στο μέλλον αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να οδηγήσει σε δυνητικούς τρόπους δημιουργίας εμβολίων κατά του ιού Ζήκα».
Ο Δρ Mike Turner, επικεφαλής του τμήματος ανοσοβιολογίας στο ινστιτούτο Wellcome, δήλωσε: «Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει μια σαφή σχέση μεταξύ μιας συγκεκριμένης πρωτεΐνης, του ιού Ζήκα και της μικροκεφαλίας. Αυτή η νέα ανακάλυψη βοηθά πραγματικά στην ερμηνεία του γιατί τα νευρικά βλαστικά κύτταρα είναι τόσο ευάλωτα στη λοίμωξη από τον Ζήκα και ελπίζω ότι αυτό μπορεί να είναι ένα πρώτο βήμα για τον καθορισμό του πώς θα μπορούσαμε να σταματήσουμε αυτή την αλληλεπίδραση και την νόσο. Θα έχει επίσης ενδιαφέρον να διερευνηθεί κατά πόσο αυτή η πρωτεΐνη εμπλέκεται και σε λοίμωξη από άλλους ιούς, όπως της ερυθράς, που μπορούν να βλάπτουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου του ανθρώπου.»