Οι ερευνητές από το Charité – Universitätsmedizin Berlin ανέλυσαν τους υποκείμενους ηλεκτροφυσιολογικούς δείκτες της υποαραχνοειδούς αιμορραγίας, τον δεύτερο πιο συνηθισμένο τύπο αιμορραγίας στον εγκέφαλο ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο μέσα σε λίγες μέρες. Τα ευρήματά τους, τα οποία δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο «Brain», μπορούν να θέσουν τα θεμέλια για νέες θεραπείες εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η υποαραχνοειδής αιμορραγία είναι ένας τύπος εγκεφαλικής αιμορραγίας που εμφανίζεται στην περιοχή μεταξύ των μεμβρανών που περιβάλλουν τον εγκέφαλο. Οι ασθενείς με υποαραχνοειδή αιμορραγία μπορούν να αναπτύξουν επιπλοκές εντός περίπου μιας εβδομάδας. Ένας στους τρεις ή ένας στους τέσσερις ασθενείς θα εμφανιστούν συμπτώματα ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου, ένας τύπος εγκεφαλικού επεισοδίου που προκαλείται από ανεπαρκή παροχή αίματος.
Αυτό το φαινόμενο συμβαίνει ως αποτέλεσμα των μηχανισμών που ενεργοποιούνται από τα προϊόντα μοριακής διάσπασης ενός παλαιότερου αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου του ασθενούς. Ξεκινάει ένα κύμα ηλεκτροχημικής αποπόλωσης ή «εξάπλωσης της αποπόλωσης» μέσα στον ιστό του εγκεφάλου. Οι επηρεαζόμενες περιοχές του εγκεφάλου απαιτούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας για την αποκατάσταση των φυσιολογικών συνθηκών.
Στους υγιείς εγκεφάλους, αυτή η αποπόλωση των νευρικών κυττάρων συνδέεται με την παροχή αίματος, που σημαίνει ότι τα αιμοφόρα αγγεία διευρύνουν τις περιοχές του εγκεφάλου που είναι ενεργές. Ωστόσο, μια υποαραχνοειδής αιμορραγία μπορεί να διαταράξει τους καταρράκτες σηματοδότησης μεταξύ νευρικών κυττάρων και αιμοφόρων αγγείων, έτσι ώστε η αποπόλωση των νευρικών κυττάρων να προκαλέσει ακραία συστολή των αιμοφόρων αγγείων, η οποία οδηγεί στην εξάπλωση της ισχαιμίας.
Χωρίς ενέργεια, τα νευρικά κύτταρα δεν είναι σε θέση να αποκαταστήσουν τις φυσιολογικές ηλεκτροχημικές διαβάσεις. Εάν η αποπόλωση συνεχιστεί για πολύ καιρό, τα νευρικά κύτταρα θα αρχίσουν να πεθαίνουν. Οι μετρήσεις του ηλεκτρικού εγκεφαλικού δυναμικού θα παρουσιάσουν έπειτα μια ακραία και πολύ σταδιακή αλλαγή, μια διαδικασία γνωστή ως «αρνητικό δυναμικό υπερφυσικού υπερήχου», η οποία είναι ενδεικτική της «τερματισμού της αποπόλωσης».
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Δρ Jens Dreier από το Κέντρο Έρευνας Εγκεφαλικού Εγκεφάλου του Charité στο Βερολίνο (CSB) δύο μήνες πριν, διαπίστωσαν για πρώτη φορά ότι η τελική πολωτική εξάπλωση συμβαίνει στον άνθρωπο – δηλαδή σε ασθενείς που είχαν υποστεί καρδιακή ανακοπή. Με τη νέα μελέτη είχαν την δυνατότητα να αποδείξουν ότι συμβαίνει επίσης σε ασθενείς με εγκεφαλικά εμφράγματα μετά από υποαραχνοειδή αιμορραγία.
Ο καθηγητής Dreier και η ομάδα του ανέλυσαν δεδομένα από 11 ασθενείς, συγκρίνοντας τα ευρήματά τους με αποτελέσματα που προέκυψαν από πειράματα σε ζώα. Τα παρατηρούμενα κύματα αποπόλωσης έδειξαν διαταραχές του ενεργειακού μεταβολισμού. Η «αρνητική υπεβολικά χαμηλή ενέργεια» αποτελεί την ηλεκτροφυσιολογική συσχέτιση του εμφράγματος και του θανάτου των ιστών λόγω ανεπαρκούς παροχής αίματος.
Υπογραμμίζει δε ότι «οι μετρήσεις της αποπόλωσης εξάπλωσης μπορεί να αποδειχθούν εξίσου σημαντικές για την ανάπτυξη παρεμβάσεων σε ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο, καθολική ισχαιμία και τραυματική εγκεφαλική βλάβη, καθώς όπως έχουν αποδείξει στο παρελθόν τα παρόμοια ηλεκτροφυσιολογικά εργαλεία στους τομείς της επιληψίας ή της καρδιολογίας κάνουν τα υποκείμενα αίτια ορατά».