H υψηλότερη ινσουλίνη νηστείας ορού και η αντίσταση στην ινσουλίνη προβλέπουν πτωχότερη λεκτική ευφράδεια και πιο απότομη πτώση λεκτικής ευχέρειας στο μέλλον, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Diabetes Care.
Η ινσουλινοαντίσταση δεν είναι μεν νόσος, αποτελεί όμως κεντρική μεταβολική διαταραχή που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης των διαταραχών που συναποτελούν το μεταβολικό σύνδρομο, ενώ συνδέεται αιτιολογικά με τις διαταραχές αυτές. Στις ΗΠΑ 25% του πληθυσμού εκτιμάται ότι παρουσιάζουν μεταβολικό σύνδρομο. Στον σακχαρώδη διαβήτη δε, ο επιπολασμός του μεταβολικού συνδρόμου φθάνει το 92%. Το ομοιοστατικό μοντέλο αξιολόγησης (HOMA-IR) είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται για την ποσοτικοποίηση της αντίστασης στην ινσουλίνη και της λειτουργίας των β-κυττάρων. Η αντίσταση στην ινσουλίνη αυξάνει την αθηρογένεση και ο HOMA-IR αποτελεί ισχυρό εργαλείο εκτίμησης της ινσουλινοαντίστασης σε επιδημιολογικές μελέτες ή στην κλινική πράξη. Υπάρχει μεγάλη διακύμανση στα επίπεδα HOMA-IR για τον καθορισμό του βαθμού της ινσουλινοαντίστασης. Πληθυσμιακές μελέτες για τον καθορισμό των ορίων του HOMA-IR έχουν διεξαχθεί σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές.
Η Laura L. Ekblad, MD, από το Πανεπιστήμιο του Turku στη Φινλανδία, και οι συνεργάτες της εξέτασαν δεδομένα σε εθνικό επίπεδο στη Φινλανδία, από μία έρευνα εξέτασης του πληθυσμού για 11 έτη το 2011 (3.695 συμμετέχοντες, με μέση ηλικία κατά την έναρξη, 49,3 έτη, με 55,5% γυναίκες). Οι συγγραφείς προσπάθησαν να αξιολογήσουν τον ρόλο του ομοιοστατικού μοντέλου αξιολόγησης της αντίστασης στην ινσουλίνη (HOMA-IR), της ινσουλίνης και της γλυκόζης νηστείας, της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης υψηλής ευαισθησίας (hs-CRP) ως προγνωστικών παραγόντων της γνωστικής απόδοσης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο δείκτης HOMA-IR και τα υψηλότερα αρχικά επίπεδα ινσουλίνης νηστείας αποτέλεσαν ανεξάρτητους προγνωστικούς παράγοντες για πτωχότερη λεκτική απόδοση και λεκτική ευχέρεια (Ρ = 0,0002 για αμφότερες) και μεγαλύτερης μείωσης της λεκτικής ευφράδειας κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης (Ρ = 0,004). Δεν υπήρχαν αλληλεπιδράσεις μεταξύ δοκιμασιών γνωστικής απόδοσης της και του HOMA-IR, του γονότυπου της απολιποπρωτεΐνης Ε ε4, της hs-CRP, ή του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Τα αρχικά επίπεδα γλυκόζης νηστείας και τα επίπεδα της hs-CRP δεν σχετίστηκαν με τη γνωστική λειτουργία. «Η πρόληψη και η αντιμετώπιση στα άτομα που έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της γνωστικής εξασθένησης αργότερα στη ζωή τους», γράφουν οι συγγραφείς.