Η ελονοσία προκαλείται από το παράσιτo Plasmodium και είναι μια απειλητική για τη ζωή μολυσματική ασθένεια που αποτελεί αιτία θανάτου για τουλάχιστον μισό εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως, ενώ προκαλεί πάνω από 200 εκατομμύρια νέες μολύνσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιπλοκές της μπορεί να αναπτυχθούν γρήγορα, όπως εγκεφαλική ελονοσία, αναπνευστική δυσχέρεια και σοβαρή αναιμία, που συχνά οδηγούν στο θάνατο. Η πλειονότητα των ασθενών ανακάμπτουν από τη νόσο, ωστόσο, υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι επιζώντες βιώνουν μακροχρόνιες «κρυφές» παθολογικές καταστάσεις που οφείλονται στη λοίμωξη που ακόμη δεν καθορίζονται με σαφήνεια.
Ερευνητές στο Εργαστήριο Ανοσολογίας του Frontier Research Center (IFReC), στο Πανεπιστήμιο της Οσάκα, με επικεφαλής την καθηγήτρια Cevayir Coban, χρησιμοποίησαν μοντέλα της ελονοσίας στον ποντικό για να δείξουν ότι η ισχυρή ανοσολογική ενεργοποίηση και η εισδοχή υποπροϊόντων των παρασίτων στο μυελό των οστών κατά τη διάρκεια της μόλυνσης από ελονοσία και μετά από αυτή οδηγούν σε διαταραχή της ισορροπίας στην ομοιόσταση των οστών – μίας διαδικασίας που φυσιολογικά είναι στενά ελεγχόμενη και αφορά τους οστεοβλάστες που σχηματίζουν οστούν και τους οστεοκλάστες που απορροφούν το οστούν.
«Ακόμα και μετά από μόλυνση με ελονοσία (δεν έχει σημασία αν η νόσος είναι πλήρως θεραπευμένη ή εάν παραμένει χρόνια λοίμωξη), διαπιστώνεται ουσιαστική χρόνια απώλεια οστικής μάζας», αναφέρει η Δρ Coban, υπεύθυνη συγγραφέας της μελέτης. Η Michelle Lee, πρώτη συγγραφέας της μελέτης, εξηγεί, «Βρήκαμε ότι τα προϊόντα του Plasmodium συσσωρεύονται συνεχώς στο μυελό των οστών, δίνοντάς τους ένα αισθητά μαύρο χρώμα, και με αποτέλεσμα την επαναρρόφηση του οστίτη ιστού από οστεοκλάστες, τελικά διαταράσσοντας την ομοιόστασή τους. Αυτά τα προϊόντα, συμπεριλαμβάνουν την hemozoin, άλλες πρωτεΐνες ελονοσίας και ακόμη απροσδιόριστους λοιμογόνους παράγοντες, και επάγουν την εξαρτώμενη από την πρωτεΐνη MyD88 φλεγμονώδη απόκριση σε προδρόμους οστεοκλαστών και οστεοβλαστών.
Η φλεγμονώδης αυτή απόκριση, οδηγεί σε αυξημένη έκφραση RANKL (βασικού μορίου που επάγει διαφοροποίηση των οστεοκλαστών), και υπερ- διέγερση της οστεοκλαστογένεσης ευνοώντας την επαναρρόφηση οστού». Η ομάδα της Coban μόλυνε ποντίκια με ένα μεταλλαγμένο παράσιτο Plasmodium που παράγει λιγότερα υποπροϊόντα, όπως η hemozoin, και ανακάλυψε σε αυτή την περίπτωση ότι δεν λαμβάνει χώρα οστική απώλεια, επιβεβαιώνοντας έτσι τα ευρήματά τους.
Η Δρ Coban εξηγεί, «Αν και οι χρόνιες φλεγμονώδεις νόσοι ευοδώνουν τις διαταραχές των οστών, η μελέτη μας -για πρώτη φορά- δείχνει ότι η ελονοσία μπορεί να κάνει το ίδιο πράγμα. Μπορεί να θεωρούμε ότι η λοίμωξη θεραπεύεται, όμως, η μακροχρόνια συσσώρευση των υποπροϊόντων των παρασίτων καταλείπει τα οστά σε μια κατάσταση χρόνιας φλεγμονής, οδηγώντας τα σε απώλεια οστίτη ιστού».