Η ανίχνευση καρκινικών κυττάρων στις σάλπιγγες των γυναικών που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για καρκίνο των ωοθηκών μπορεί να βοηθήσει στην ανίχνευση του καρκίνου πριν αναπτυχθεί περαιτέρω, σύμφωνα με νέα μελέτη από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια (Penn Medicine) και δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications.
Η εργασία από τον Ronny Drapkin, PhD, αναπληρωτή καθηγητή Παθολογοανατομικής, Μαιευτικής και Γυναικολογίας στην Ιατρική Σχολή Perelman στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια και των συνεργατών του έδειξε μέσω μελετών στον άνθρωπο και επί ζωικών μοντέλων ότι ο καρκίνος των ωοθηκών μπορεί να ξεκινήσει από τις σάλπιγγες και δευτερευόντως να μετακινηθεί στις ωοθήκες όπου και διαγιγνώσκεται κλινικά. Ωστόσο, παρέμενε ασαφές πώς και πότε αναπτύσσονται αυτοί οι καρκίνοι ή πώς να τους ανιχνεύσουν καλύτερα προτού προχωρήσουν στις ωοθήκες.
Η νέα μελέτη εντοπίζει την προέλευση του καρκίνου των ωοθηκών υψηλού βαθμού (HGSOC), που είναι ο συχνότερος τύπος καρκίνου των ωοθηκών – που συνήθως διαγιγνώσκεται σε προχωρημένα στάδια – σε αλλοιώσεις στις σάλπιγγες γνωστές ως ορώδεις σαλπιγγικούς ενδοεπιθηλιακούς καρκίνους (STIC), που εμφανίζουν γονιδιακές μεταλλάξεις TP53. Κατά μέσο όρο, ο χρονισμός της εξέλιξης από τους STIC σε καρκίνο των ωοθηκών σε πέντε ασθενείς που αναλύθηκαν ήταν 6,5 έτη, με τον καρκίνο να εξαπλώνεται σε άλλες περιοχές στη συνέχεια γρηγορότερα.
Οι ίδιες γονιδιακές μεταλλάξεις TP53 εμφανίστηκαν τόσο στις αλλοιώσεις των σαλπίγγων όσο και στους όγκους των ωοθηκών των γυναικών, οι οποίες επίσης έφεραν και άλλες μεταλλάξεις υψηλού κινδύνου, όπως τις BRCA ή PTEN. “Αυτά τα δεδομένα παρέχουν πολύ αναγκαίες πληροφορίες για την αιτιολογία του καρκίνου των ωοθηκών και έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην πρόληψη, την έγκαιρη ανίχνευση και τη θεραπευτική παρέμβαση της νόσου”, δήλωσε ο Drapkin.
“Αυτό το εύρημα μας δείχνει μια γονιδιακή υπογραφή στις σάλπιγγες που πρέπει να αναζητούμε και μας δείχνει και το χρονικό παράθυρο για να εντοπίσουμε αυτούς τους καρκίνους πριν μεταμορφωθούν σε κάτι πιο απειλητικό στις ωοθήκες”. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν αλληλούχιση σε 37 δείγματα που ελήφθησαν από βλάβες STIC πέντε ασθενών, με καρκινώματα σάλπιγγας και ωοθηκών. Τα δείγματα ελήφθησαν επίσης από μεταστάσεις στα παραμήτρια, την κοιλιά και το ορθό σε τρεις ασθενείς.
Επιπλέον, η ομάδα ανέλυσε περαιτέρω απομονωμένες βλάβες STIC από τέσσερις ασθενείς, σε τρεις από τις οποίες υπήρχαν μεταλλάξεις BRCA και τους είχαν αφαιρεθεί προληπτικά οι ωοθήκες και οι σάλπιγγές τους. Στην τέταρτη είχαν αφαιρεθεί οι ωοθήκες και οι σάλπιγγές της και είχε υποστεί υστερεκτομή στο πλαίσιο χειρουργικής επέμβασης για πυελική μάζα. Οι ερευνητές εντόπισαν αλλαγές αλληλουχίας στο ογκοκατασταλτικό γονίδιο TP53, ένα πολύ γνωστό γονίδιο που οδηγεί σε HGSOC, σε όλες τις ασθενείς.