Σε περίπτωση απουσίας της τυπικής κλινικής εικόνας, ο συνδυασμός της άμεσης μικροσκόπησης συν της παθολογοανατομικής εξέτασης του νυχιού – δύο διαγνωστικών δοκιμασιών με διαφορετική ευαισθησία και ειδικότητα – αυξάνει την πιθανότητα της ορθής διάγνωσης της ονυχομυκητίασης, σύμφωνα με μία ερευνητική εργασία που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Mycoses.
Είναι συχνά δύσκολο να διαγνώσει κανείς νόσους των ονύχων βασιζόμενος αποκλειστικά σε κλινικά χαρακτηριστικά, ενώ οι εργαστηριακές τεχνικές για τη διάγνωση ονυχομυκητιάσεων ιδιαίτερα «παραμένουν μια πρόκληση», δήλωσε η Fernanda G. Lavorato, MD, του Universidade do Estado do Rio de Janeiro, και οι συνεργάτες της. H απομόνωση νηματοειδών μυκήτων σε καλλιέργειες θεωρείται η προτιμώμενη μέθοδος για τη διάγνωση της νόσου. Αυτή η μέθοδος στερείται ευαισθησίας και δεν είναι πάντα προσιτή, δεδομένου ότι ορισμένα δερματολογικά κέντρα δεν έχουν εργαστήριο μυκητολογίας με προσωπικό εκπαιδευμένο στη συλλογή δειγμάτων και επεξεργασία μυκήτων.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν την απόδοση των καλλιεργειών και δύο φθηνών και εύκολα διαθέσιμων τεχνικών, της άμεσης μικροσκόπησης και της ιστοπαθολογικής εξέτασης αποκόμματος όνυχος, στον εντοπισμό ονυχομυκητιάσεων των δακτύλων των κάτω άκρων που προκαλούνται από δερματόφυτα και άλλους μύκητες.
Η μελέτη τους περιελάμβανε 212 ενήλικες που προσήλθαν για διάγνωση και θεραπεία αλλοιώσεων σε νύχια των κάτω άκρων σε ένα μόνο κέντρο κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 2 ετών. Κάθε ασθενής είχε τουλάχιστον μία αλλοίωση με 2 mm πλάτος και 3-5 mm μήκος. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 58,8 έτη (εύρος, 27-86 ετών). Οι περισσότεροι συμμετέχοντες στην έρευνα (77,8%) είχαν πάνω από ένα επηρεασμένα νύχια. Πολλοί (29,7%) είχαν επίσης συμπτώματα ή σημεία δερματικών αλλοιώσεων στην παλάμη, το πέλμα ή τη μεσοδακτύλια περιοχή. Η άμεση μικροσκόπηση ήταν η πιο ευαίσθητη διαγνωστική δοκιμασία, προσδιορίζοντας ορθά το 100% των 122 περιπτώσεων της ονυχομυκητίασης.
Σε αντίθεση, οι καλλιέργειες προσδιόρισαν μόνο 34,4% των περιπτώσεων. Αυτή η χαμηλή ευαισθησία για τη δοκιμασία της καλλιέργειας ήταν αναμενόμενη, και ήταν «πιθανόν να οφείλεται στην ταχεία ανάπτυξη μυκήτων και βακτηρίων που περιλαμβάνονται στην τοπική μικροχλωρίδα, που συχνά εμποδίζουν την ανάπτυξη των παθογόνων μυκήτων, ιδιαίτερα των βραδέως αναπτυσσόμενων δερματόφυτων» δήλωσε η Dr. Lavorato. Η ιστοπαθολογική εξέταση των αποκομμάτων ονύχων ήταν η πιο ειδική διαγνωστική εξέταση, προσδιορίζοντας ορθά το 77% των περιπτώσεων.
«Η ιστοπαθολογική ανάλυση των αποκομμάτων ονύχων συμπληρώνει τη [μικροσκοπική] εξέταση, ιδίως σε περιπτώσεις έντονης κλινικής υποψίας αλλά με κατ ‘επανάληψη αρνητικές μυκητολογικές εξετάσεις» σημείωσαν οι ερευνητές. Η άμεση μικροσκόπηση έδειξε μεγαλύτερη ακρίβεια σε άλλες μυκητιάσεις, ενώ η ιστοπαθολογική ανάλυση των αποκομμάτων ονύχων έδειξε μεγαλύτερη ακρίβεια για δερματόφυτα, πρόσθεσαν. Σε αυτή τη μελέτη, απομονώθηκαν συχνότερα τα δερματόφυτα Trichophyton rubrum και Τ mentagrophytes, που εντοπίσθηκαν στο 70% και στο 23% των περιπτώσεων, αντιστοίχως. Από τους άλλους μύκητες τα Neoscytalidium dimidatum και Fusarium ήταν τα πιο συχνά είδη, που απομονώθηκαν στο 44% και 28% των περιπτώσεων, αντιστοίχως. Επιπλέον, η Candida απομονώθηκε σε δείγματα από το 14% των ασθενών, και βακτηριακές αποικίες απομονώθηκαν στο 70%.