Η αράχνη «μαύρη χήρα» (Latrodectus mactans) είναι μία από τις πιο γνωστές και επικίνδυνες δηλητηριώδεις αράχνες στον κόσμο. Ανήκει στο γένος Latrodectus, το οποίο περιλαμβάνει αρκετά είδη αράχνης με παρόμοια χαρακτηριστικά και ισχυρό δηλητήριο.
Η εμφάνιση τους στην Ελλάδα είναι σπάνια κυρίως σε αγροτικές περιοχές με ξηρό κλίμα. Ο άνδρας στα Τρίκαλα που μολύνθηκε από αυτήν την αράχνη δεν διατρέχει κίνδυνο για τη ζωή του καθώς του χορηγήθηκε η κατάλληλη αγωγή εγκαίρως, όπως αναφέρεται στα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Τονίζεται ότι το τσίμπημα προκαλεί έντονο πόνο από την αρχή, και τα πιο σοβαρά συμπτώματα όπως μυϊκές κράμπες, αίσθημα παλμών, εφίδρωση, ακόμα και πνευμονικό οίδημα, εμφανίζονται σε λίγες ώρες αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα .
Πως να αναγνωρίσετε την αράχνη ‘’μαύρη χήρα’’
• Χρώμα: Μαύρο, γυαλιστερό σώμα.
• Διακριτικό σημάδι: Κόκκινη «κλεψύδρα» στο κάτω μέρος της κοιλιάς (στην κοιλιακή πλευρά).
• Μέγεθος: Το θηλυκό φτάνει περίπου το 1,5 εκατοστό, αλλά με τα πόδια μπορεί να φανεί μεγαλύτερο. Τα αρσενικά είναι πολύ μικρότερα και λιγότερο επικίνδυνα.
•Θηλυκά: συνήθως εμφανίζουν χαρακτηριστικά 13 κόκκινα στίγματα στην ράχη. Αυτό εξηγεί και το επιστημονικό τους όνομα: tredecimguttatus σημαίνει «δεκατρία στίγματα». ()
• Μόλυβια ή πορτοκαλί σχήματα (σκάλα, ωοειδή ή hourglass) στην κοιλιά – κοινό γνώρισμα όλων των Latrodectus ().
Συμπεριφορά: Δεν επιτίθενται αν δεν προκληθούν. Τσιμπούν μόνο σε περίπτωση άμεσης απειλής.
Δηλητήριο:• Ισχυρό νευροτοξικό δηλητήριο, που προσβάλλει το νευρικό σύστημα.
• Συμπτώματα δαγκώματος: Πόνος, μυϊκοί σπασμοί, ναυτία, εφίδρωση, αύξηση πίεσης, ταχυκαρδία.
• Θνησιμότητα: Πολύ σπάνια σε υγιείς ενήλικες. Πιο επικίνδυνο σε μικρά παιδιά, ηλικιωμένους ή άτομα με προϋπάρχοντα νοσήματα.
Περιοχές εμφάνισης:
• ΗΠΑ και Νότια Αμερική: Η πιο γνωστή είναι η αμερικανική Latrodectus mactans.
• Μεσόγειος & Ευρώπη: Υπάρχει η λεγόμενη «μαύρη χήρα της Μεσογείου» (Latrodectus tredecimguttatus), που απαντάται και στην Ελλάδα.
• Ελλάδα: Υπάρχουν καταγεγραμμένα περιστατικά, ιδιαίτερα σε αγροτικές περιοχές με ξηρό κλίμα.
Οδηγίες ΕΟΔΥ – τι να κάνεις αν σε τσιμπήσει:
- Καθαρισμός της περιοχής με σαπούνι και νερό, χωρίς τομές ή ρούφηγμα.
- Μεταφορά σε νοσοκομείο το συντομότερο δυνατό – το οξύς πόνος είναι ξεκάθαρο σύμπτωμα .
- Αντίδοτο υπάρχει και στην Ελλάδα για τη μαύρη χήρα, σε αντίθεση με την “καφέ ερημίτισσα” .
Πρόληψη – βασικές συμβουλές:
- Μην βάζεις χέρια/πόδια σε σκοτεινά σημεία (κάτω από πέτρες, ξυλότυπους, σκισίματα τοίχων) χωρίς πρώτα να ελέγξεις .
- Φόρα κλειστά παπούτσια σε αγροτικές περιοχές ή όταν ανεβαίνεις σε βράχους/ξύλα .
Επικοινωνία με Ε.Ο.Δ.Υ.:
• Τηλ. Κέντρο Ε.Ο.Δ.Υ.: 1135
• Ιστοσελίδα: https://eody.gov.gr