Σήμερα έχουμε τη χαρά και τη τιμή να φιλοξενούμε στο healthweb και στην διαδικτυακή εκπομπή Opinion Health τον Καθηγητή Πνευμονολογίας και Διευθυντή της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κύριο Κωνσταντίνο Γουργουλιάνη, με τον οποίο συζητάμε για τα συμπεράσματα μίας νέας μελέτης της οποίας είναι επικεφαλής και αφορά στα αντισώματα που δημιουργούνται από τη νόσηση με την παραλλαγή όμικρον. Ο Καθηγητής θα μας εξηγήσει γιατί δεν χρειάζεται να υπάρχει ανησυχία για τη συνύπαρξη γρίπης και κορωνοϊού
Κύριε Γουργουλιάνη από την αρχή της πανδημίας στη Δεσκάτη Γρεβενών μελετάτε τη συμπεριφορά του κορωνοϊού, πραγματοποιήσατε μία νέα μέτρηση αντισωμάτων από το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας και μέσα από τα αποτελέσματα αυτά, ξέρουμε ότι δεν ανησυχείτε ιδιαίτερα για το επόμενο πανδημικό κύμα. Πάμε λίγο να μας τα εξηγήσετε όλα αυτά.
Κυρία Ντάμπου καταρχήν να σας πω γιατί στη Δεσκάτη; Γιατί η Δεσκάτη είναι μία περιοχή που επλήγει με πολύ ισχυρό πανδημικό κύμα, αρκετοί ασθενείς έφτασαν στο δικό μας νοσοκομείο και νοσηλεύσαμε μερικές δεκάδες ασθενών και άρα είχε ενδιαφέρον για εμάς, γιατί ξέρετε στα αρχικά πανδημικά κύματα υπήρχαν δοξασίες, πως κολλήσανε, θυμάστε την κουβέντα με τους γάμους, κάτι άλλο συζητιόταν για τη Δεσκάτη και επομένως είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να πάμε, να δούμε από κοντά πως πήγε το πανδημικό κύμα εκεί. Το αμέσως επόμενο βήμα ήταν να δούμε όταν μπήκαν οι εμβολιασμοί τι ανοσία αποκτήθηκε στον πληθυσμό από τη νόσηση, ποια νόσηση, βαριά, ελαφριά νόσηση και από τα κύματα της όμικρον όταν έχουμε το τελευταίο εξάμηνο, ουσιαστικά την επικράτηση της όμικρον. Έτσι λοιπόν, έχουμε πολύ σοβαρά δεδομένα θα έλεγα από μία περιοχή που έχουμε πάει 3-4 φορές, παρακολουθούμε περίπου 170 ανθρώπους και έτσι θα σας έλεγα ότι εάν η λοίμωξη προσφέρει ένα βαθμό ανοσίας, η λοίμωξη, δηλαδή αν νοσήσει κανένας έχει ένα βαθμό ανοσίας, το εμβόλιο από μόνο του προσφέρει δέκα βαθμούς ανοσίας, είναι δεκαπλάσιο δηλαδή και το λέω αυτό γιατί είναι μία μορφή τεχνητής ανοσοποίησης το εμβόλιο, άρα περιμένει κανένας να κάνει μεγαλύτερη ανοσοποίηση με μικρότερο κόστος, με λιγότερα προβλήματα στον πληθυσμό. Αυτοί λοιπόν που έκαναν μία φορά εμβόλιο και νόσησαν μία φορά, τα αντισώματά τους είναι περίπου 20 φορές περισσότερο από αυτόν που είχε νοσήσει κάποτε στο παρελθόν.
Κύριε Γουργουλιάνη να πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά για να δούμε τα ευρήματα της έρευνας . Η νόσηση από την όμικρον ή κάποια άλλη υποπαραλλαγή της διπλασιάζει τους τίτλους αντισωμάτων σε όσους έχουν λάβει 3 δόσεις εμβολίου;
Κοιτάξτε, τα δεδομένα είναι ότι περίπου εικοσαπλασιάζει τα αντισώματα, τόσο πολύ ψηλά πάει, σαν να κάνει κανένας μία πολύ καλή ενισχυτική δόση. Άρα λοιπόν αυτός που έχει εμβολιαστεί και πέρασε και την όμικρον έχει πολλαπλασιάσει τα αντισώματά του και φαίνεται ότι είναι προστατευμένος. Αυτό δείχνει αυτή η μελέτη και είναι ανάλογη με μελέτες του εξωτερικού που έχουν περίπου τα ίδια αποτελέσματα.
Τα αντισώματα που δημιουργούνται από τη νόσηση με όμικρον σε ήδη εμβολιασμένους, είναι περισσότερα από κάποιους ανθρώπους που είναι ανεμβολίαστοι;
Είναι πάρα πολύ περισσότερα, δηλαδή η αναλογία είναι ότι αν κάποιος κάνει μόνο το εμβόλιο και δεν νοσήσει έχει πολύ λιγότερα αντισώματα, τα οποία φαίνεται να εξαντλούνται. Κοιτάξτε, αυτό που πρέπει να σας πω πως τελειώνουν οι πανδημίες, οι πανδημίες τελειώνουν όταν ο πληθυσμός είναι ανοσοποιημένος και όταν ο ιός γίνεται ηπιότερος. Στην περίπτωσή μας και μετά από 2,5 χρόνια πανδημίας έχουμε και τα δύο δεδομένα, ο ιός έχει γίνει ένας ιός μία νόσος του ανώτερου αναπνευστικού με μπούκωμα, συνάχι, πόνο στο λαιμό, λίγο πυρετό και ο πληθυσμός, η μελέτη αυτή έδειξε είναι προστατευμένος περίπου στο 94%-95%, δηλαδή από τους κατοίκους της Δεσκάτης που πήγαμε και οι οποίοι είχαν νοσήσει και είχαν εμβολιαστεί, 95% είχαν αντισώματα και μάλιστα σε πολύ υψηλά επίπεδα. Άρα αν τα βάλετε μαζί νομίζω θα δικαιολογήσετε την αισιοδοξία μου και αρκετών ερευνητών από το εξωτερικό που θεωρούν ότι έτσι κάπως θα τελειώσει η πανδημία.
Άρα μας λέτε ότι ο εμβολιασμός σε συνδυασμό με την όμικρον, με τη μόλυνση από την όμικρον δημιουργούν μία ασπίδα προστασίας για την πλειονότητα του πληθυσμού. Αυτό πόσο πολύ θα συμβάλλει στο νέο κύμα πανδημίας που όλοι περιμένουν;
Κοιτάξτε, εγώ ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν ότι οι πανδημίες κρίνονται από τη βαριά νόσο και από τους θανάτους. Οι πανδημίες δεν είναι τα κρούσματα, σας θυμίζω ότι το καλοκαίρι κάναμε κουβέντα για ένα 7ο κύμα κρουσμάτων, ήταν ένα 7ο κύμα μολύνσεων θα έλεγα στα νησιά και στους υπόλοιπους τουριστικούς προορισμούς αλλά τα νοσοκομεία μας κυρία Ντάμπου ήταν άδεια. Δεν είχαμε κόσμο, δεν είχαμε βαριά νόσο και ουσιαστικά είχαμε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας οι οποίοι ταλαιπωρούνταν από τον κορωνοϊό. Άρα θα σας έλεγα δεν είμαι σίγουρος αν θα έχουμε ένα κύμα μολύνσεων, πιθανότατα ναι, αυτό που μπορώ να σας πω με βεβαιότητα, από τη στιγμή που ο πληθυσμός είναι προστατευμένος ότι δεν θα έχουμε κύμα νοσηλειών στα νοσοκομεία και θανάτων, αυτό έγινε και στην υπόλοιπη Ευρώπη, έγινε και στην Αυστραλία που τελείωσε ο χειμώνας τους χωρίς να έχουν τέτοια προβλήματα, το ίδιο θα γίνει και στην πατρίδα μας. Άρα λοιπόν μπορεί να χρειαστεί να προστατεύσουμε λίγο περισσότερο τους ευάλωτους που είναι οι άνθρωποι πάνω από 80 χρονών που το τελευταίο διάστημα μπαίνουν στα νοσοκομεία με πολλές συννοσηρότητες και δυστυχώς αρκετοί από αυτούς πεθάνανε αλλά ο υπόλοιπος κόσμος θα συνεχίσει να ζει φυσιολογικά, πιθανότατα με τη βοήθεια ενός καινούριου εμβολίου.
Κύριε Γουργουλιάνη τώρα το καλοκαίρι φάνηκε, υπήρχε έτσι μία εικόνα, δηλαδή οι περισσότεροι άνθρωποι νοσούσαν στο σπίτι τους, όπως νοσούσαμε παλιά και με την γρίπη, φυσικά θα πει κάποιος ότι ναι βοηθάει ο καιρός, λόγω της ζέστης. Αυτό μας είπατε ότι δεν θα έχουμε εισαγωγές στα νοσοκομεία, αλλά ποια θα είναι η διαφορά αυτού που είδαμε το καλοκαίρι με αυτό που θα δούμε τον χειμώνα σε σχέση με την αλλαγή του καιρού και ότι πια το φθινόπωρο έχουν έξαρση και γενικότερα και άλλες ιώσεις, δώστε μας μία εικόνα.
Κοιτάξτε, θα σας έλεγα καταρχήν για να συμφωνήσω μαζί σας ότι τους προηγούμενους μήνες μολύνθηκε περίπου το 50% ή το 60% του πληθυσμού. Δηλαδή σε κάθε οικογένεια υπήρχαν 2-3 άνθρωποι που το περάσανε όπως είπατε ήπια στο σπίτι. Με βάση και τη μελέτη μας αλλά και τα δεδομένα που έχουμε αυτοί οι άνθρωποι απέκτησαν ανοσία, που προστέθηκε ή πολλαπλασίασε μάλλον την ανοσία από τα εμβόλια. Άρα λοιπόν έχουμε το μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού που είναι πάνω από το 90% που είναι προστατευμένοι και έχουμε έναν ιό που είναι ήπιος. Άρα τι χρειαζόμαστε; Χρειαζόμαστε γιατρούς στην Πρωτοβάθμια Φροντίδας Υγείας, αυτός που θα έχει τα συμπτώματα αυτά και θα είναι στο σπίτι του να επικοινωνεί με τον γιατρό του, εκείνος να του δίνει συμβουλές για το τι θα ακολουθήσει στην ήπια νόσηση που έχει, να εντοπίσει τους ανθρώπους που είναι σε κίνδυνο να κάνουν βαρύτερη νόσο και να πάνε στο νοσοκομείο και εμείς στα νοσοκομεία να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τα βαρύτερα περιστατικά που εκτιμώ όπως σας είπα θα είναι λίγα και θα αφορούν μόνο μεγάλους ανθρώπους με τα καινούρια αντιϊκά φάρμακα που έχουμε και όποια πρόοδο μας έδωσε η επιστήμη το τελευταίο διάστημα.
Στο Νοσοκομείο στο οποίο εργάζεστε μέχρι αυτή τη στιγμή ποια είναι η εικόνα των νοσηλειών και των ΜΕΘ;
Κοιτάξτε, θα σας έλεγα ότι η ΜΕΘ είναι άδεια, έχει σποραδικά ένα περιστατικό και μιλάμε για ένα νοσοκομείο που καλύπτει πολύ μεγάλη Περιφέρεια, την Κεντρική Ελλάδα. Και στην κλινική τα περιστατικά είναι πάρα πολύ λίγα, ελεγχόμενα και ξέρετε δεν είναι η εικόνα των περιστατικών που είχαμε πριν, για να σας πω μερικά δεδομένα από αυτά τα περιστατικά, είναι πάνω από 80 ετών, σχεδόν όλοι, οι συχνότερες συννοσηρότητες είναι εγκεφαλικό επεισόδιο και άνοια, είναι ασθενείς που κάνουν χημειοθεραπεία, ασθενείς που έχουν νεφρική ανεπάρκεια ή καρδιακή ανεπάρκεια και η δουλειά μας ξέρετε είναι περισσότερο παθολογία, δηλαδή είναι να βοηθήσουμε τους ασθενείς σε όλα αυτά τα νοσήματα και αυτό που νομίζω ότι πρέπει να το ξαναπω πάλι, και είναι πολύ σημαντικό είναι ότι στα προηγούμενα κύματα της δέλτα και της αρχικής μετάλλαξης οι ασθενείς που έρχονταν στο νοσοκομείο είχαν σχεδόν όλοι πνευμονία, σχεδόν όλοι, περίπου το 95%-96% και τώρα έχει λιγότερο από το 30%. Άρα λοιπόν έχει αλλάξει τελείως το τοπίο, έχουν αλλάξει τελείως οι ασθενείς, είναι μεγάλης ηλικίας με συννοσηρότητες και δεν έχουν καμία σχέση με τους ανθρώπους που πέθαιναν πριν από 1 με 1,5 χρόνο που ήταν νέοι άνθρωποι, χοντρούληδες, το ζήσαμε όλοι δυστυχώς, χάθηκαν συνεργάτες μας, νέοι άνθρωποι, είναι εντελώς διαφορετικά.
Eίναι ευχάριστο αυτό που μας λέτε κύριε Γουργουλιάνη και για να επανέλθουμε πάλι, να μάθουμε και περισσότερα πράγματα για την έρευνά σας η οποία έχει γίνει στη Δεσκάτη των Γρεβενών να θυμίσω στο τηλεοπτικό κοινό που μας παρακολουθεί. Σε αυτή την έρευνα τι διαπιστώσατε; Ποιο ήταν το ποσοστό των κατοίκων που είχαν αντισώματα και εξετάστηκαν στην πρόσφατη αυτή επίσκεψή σας;
Όπως σας είπα σχεδόν όλοι. 9,5 στους 10 είχαν αντισώματα, για να κρατήσω και μία ιδιαιτερότητα είναι μία περιοχή που επλήγει από το πανδημικό κύμα, αλλά ήταν και άνθρωποι που έσπευσαν κάνανε και τα εμβόλια γιατί τρομάξανε, χάσανε δικούς τους ανθρώπους, μετά πέρασε και η όμικρον επομένως λέω ότι αν στη Δεσκάτη είναι περίπου το 95% του πληθυσμού προστατευμένου κάπου λιγότερο θα είναι για την υπόλοιπη χώρα μας.
Σε τι ποσοστό κύριε Γουργουλιάνη ήταν εμβολιασμένοι στην περιοχή, μια που το αναφέρατε;
Και το ποσοστό του πληθυσμού που είχε νοσήσει ποιο ήταν;
Κοιτάξτε, εδώ είναι μεγάλο θέμα γιατί ξέρουμε ότι το ποσοστό του πληθυσμού που νόσησε βαριά είναι περίπου 5%-10%, υπάρχουν πάρα πολύ άνθρωποι που δηλώνουν ότι δε νόσησαν αλλά περάσανε ασυμπτωματικά, ξέρετε ένα συναχάκι για κάποιον που δεν του δίνει σημασία, που συνεχίζει να πηγαίνει στη δουλειά του, που δεν κάνει τεστ, δεν καταγράφεται σα νόσηση. Επομένως είναι πολύ δύσκολο να πει κανένας πόσοι τελικά μολύνθηκαν, η αίσθηση που έχω είναι αυτή που σας είπα, ότι μπορεί στην πραγματικότητα το 50%, το 60% των ανθρώπων και στη Δεσκάτη, όπως και στον υπόλοιπο πλανήτη να μολύνθηκε τους τελευταίους μήνες από τις μεταλλάξεις της όμικρον.
Η ανάλυση των τίτλων αντισωμάτων σε συνάρτηση με το ιστορικό της λοίμωξης ή και τον εμβολιασμό κατατάσσει τους κατοίκους σε 4 ομάδες, με σημαντικά συμπεράσματα αναφορικά με τον βαθμό προστασίας της κάθε μίας. Θέλετε να μας πείτε ποιες είναι αυτές οι ομάδες κύριε Γουργουλιάνη;
Έλεγα ότι οι εμβολιασμένοι και αυτοί που δήλωσαν ότι νόσησαν δύο φορές, γιατί υπήρχαν και τέτοιοι αυτοί δηλαδή νόσησαν με ήπια συμπτώματα του ανώτερου αναπνευστικού, αυτοί ουσιαστικά είναι θα το έλεγα, με την καλή έννοια, υπερβολικά προστατευμένοι. Ακολουθούν αυτοί που ήταν εμβολιασμένοι και νόσησαν μία φορά, μετά είναι οι εμβολιασμένοι μόνοι τους και μετά η τελευταία κατηγορία είναι αυτοί που νόσησαν και δεν πήγαν να εμβολιαστούν. Εκεί κανένας δεν ξέρει πόσο θα κρατήσουν τα αντισώματά τους αλλά θα σας έλεγα ότι η βαριά νόσηση, το έχουμε δει από προηγούμενη μελέτη, δίνει μεγαλύτερη ανοσολογική απάντηση από την ήπια νόσο. Άρα, είναι όμως πολύ παρακινδυνευμένο να αποφασίσει κανένας να νοσήσει βαριά για να αποκτήσει αντισώματα, έτσι δεν είναι; Ο καλύτερος τρόπος είναι να εμβολιαστεί και να ελπίζει ίσως ότι με την όμικρον, με μία ήπια νόσο του ανώτερου αναπνευστικού θα κάνει την ενισχυτική δόση.
Και μία απορία που έχει πολύς κόσμος κύριε Γουργουλιάνη, άνθρωποι οι οποίοι είναι τριπλά εμβολιασμένοι και έχουν νοσήσει και ξανανοσούν έστω και ελαφριά μετά από 1,5 μήνα της τελευταίας νόσησης, αυτό επιστημονικά πως ερμηνεύεται; Το τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, αυτό εννοώ.
Ερμηνεύεται κυρία Ντάμπου ως η πορεία προς την ενδημικότητα. Δηλαδή σας θυμίζω ότι και προ πανδημίας από λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού μπορούσε κάποιος να παρουσιάσει συμπτώματα και 2 και 3 φορές το χρόνο, δεν υπήρχαν άνθρωποι που νοσούσαν έτσι ήπια με συναχάκι, με λίγο βήχα, 2-3 φορές τον χρόνο. Αυτό που βλέπουμε και τώρα είναι επαναλοιμώξεις, σας θυμίζω ο ΕΟΔΥ ανακοινώνει ότι το 22%, το 23% των λοιμώξεων είναι επαναλοιμώξεις άρα είναι η πορεία προς την επιστροφή στη ζωή μας πριν την πανδημία. Άρα δεν το βλέπω κακό, είναι καλή πορεία το να καταγράφει κανείς επαναλοιμώξεις, αυτό που βλέπω πολύ σημαντικό και νομίζω ότι πρέπει να το ξαναπω πάλι, είναι ότι δεν έχουμε νοσηλείες, δεν έχουμε βαριά ασθενείς, ιδιαίτερα στους νεότερους ανθρώπους.
Δηλαδή αυτή τη στιγμή μπορείτε να πείτε εσείς προσωπικά ότι είμαστε σε μία φάση ενδημίας;
Μπορώ να πω ότι από τον Ιανουάριο και μετά η κίνηση στα νοσοκομεία θυμίζει την εποχή προ πανδημίας. Τότε μπαίνανε στα νοσοκομεία μόνο μεγάλοι άνθρωποι με λοιμώξεις του αναπνευστικού, οι πιο νέοι το περνάνε στο πόδι, οι μεγάλοι άνθρωποι που έχουν όλα αυτά τα προβλήματα που σας είπα μπαίνανε στο νοσοκομείο και δυστυχώς κάποιοι πεθαίνανε. Αυτή την εικόνα είχαμε τους τελευταίους μήνες και στα νοσοκομεία όλου του κόσμου θα σας έλεγα.
Άρα με αυτή την πολύ ευχάριστη για όλους μας εικόνα που μας δίνετε και στοιχεία, κύριε Γουργουλιάνη, είναι απαραίτητο να κάνουμε και άλλη μία 4η δόση εμβολίου, εφόσον ο κίνδυνος είναι μικρός;
Κοιτάξτε, θα σας έλεγα ότι αν έχετε παππού, γιαγιά σπίτι που είναι ανεμβολίαστος, γιατί έριξα μία ματιά στα επιδημιολογικά δεδομένα και είδα ότι υπάρχουν ακόμα 85.000 άνθρωποι πάνω από 80 χρονών ανεμβολίαστοι, αυτούς πρέπει να τους πάμε δεμένους να εμβολιαστούν, δηλαδή αυτοί κινδυνεύουν, περιέγραψα ακριβώς ποιοι μπαίνανε στα νοσοκομεία το τελευταίο διάστημα. Αν με ρωτάτε για τους υπόλοιπους θα σας έλεγα οι πάνω των 65 ετών θα πρέπει να εμβολιαστούν με μία ακόμα δόση που θα έρθει προσαρμοσμένη στα καινούρια στελέχη που περιμένουμε, κάτι που κάνουμε και με τη γρίπη, ξέρετε, αυτό δεν κάνουμε; Κάνουμε κάθε χρόνο ένα εμβόλιο που είναι τροποποιημένο με βάση τα στελέχη που είχαμε στο νότιο ημισφαίριο. Άρα συμφωνήσαμε για τους δεμένους, για τους άλλους που θα πάνε μόνοι τους, δηλαδή οι πάνω από 65 ετών και μένουν οι ηλικιακές ομάδες κάτω από 65-60 χρονών. Θα σας έλεγα να δούμε προσεκτικά τη νοσηρότητα, να δούμε αν πεθαίνουν οι άνθρωποι αυτοί, σας εξήγησα ότι δεν έχουμε τέτοιες νοσηλείες, δεν μπαίνουν στο νοσοκομείο, τότε αποφασίζουμε αν θα κάνουν και αυτοί υποχρεωτικά τον εμβολιασμό. Σας θυμίζω ότι η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού στην Ελλάδα αλλά και στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου δεν έδωσε ένδειξη υποχρεωτικότητας για την 4η δόση, άρα δεν ήταν επαρκή τα στοιχεία ότι κινδυνεύουν αυτοί οι άνθρωποι. Άρα λοιπόν αυτό νομίζω ότι θα είναι τα μέτρα που πρέπει να πάρουμε το επόμενο διάστημα.
Σας ρωτώ κύριε Γουργουλιάνη γιατί σύμφωνα με πληροφορίες μας από το Υπουργείο Υγείας έχουν έρθει ήδη στην Ελλάδα τα επικαιροποιημένα εμβόλια και θα ανακοινωθούν σύντομα η ημερομηνία που θα ανοίξει η πλατφόρμα για να μπορέσει κανείς να πάει να κάνει τα εμβόλια και οι οδηγίες να το πω έτσι που λίγο πολύ γνωρίζουμε ότι θα δώσουν περισσότερη έμφαση στις ευπαθείς ομάδες. Οπότε εσείς δεν πιστεύετε ότι θα πρέπει να πάμε πάλι σε έναν οριζόντιο εμβολιασμό υποχρεωτικό όπως το είχαμε βιώσει, σωστά;
Νομίζω λέμε ακριβώς το ίδιο να καθορίσουμε τις ομάδες που είναι ευάλωτες και τους ξέρουμε πλέον, οι μεγάλοι άνθρωποι με συννοσηρότητες, αυτοί πρέπει να πάμε οπωσδήποτε, χρησιμοποίησα και τον ακραίο όρο «δεμένοι» όπως ακούσατε πριν από λίγο. Αλλά για τους νεότερους νομίζω πρέπει να σκεφτούμε αν θα πάμε σε υποχρεωτικότητα. Κυρία Ντάμπου είναι μία ευκαιρία να σας πω ότι τα νοσοκομεία μας αυτό τον καιρό γεμίζουν από παραμελημένους ασθενείς που δεν πήγαν να κάνουν προληπτικούς ελέγχους, δεν κόψανε το τσιγάρο, έχουν καρκίνο πνεύμονα και φοβόντουσαν να πάνε στο νοσοκομείο να μην κολλήσουν κορωνοϊό, έχουμε κλινικές που δεν λειτούργησαν για χρόνια για σοβαρά περιστατικά, αγγειοχειρουργικά, γαστρεντερολογικά, άρα λοιπόν πρέπει να μπούμε στην κανονικότητα, στη ζωή δηλαδή που είχαμε πριν γιατί πιθανότατα θα χάσουμε αρκετούς ανθρώπους που παραμελήθηκαν το προηγούμενο διάστημα, άρα λοιπόν νομίζω ότι η στροφή μας και η οπτική μας γωνία θα είναι στην εποχή μετά την πανδημία, εκεί νομίζω πρέπει να επικεντρωθούμε.
Ναι βέβαια, γιατί είναι μεγάλο το ποσοστό των χρόνιων ασθενών οι οποίοι έχουν παραμελήσει την υγεία τους για τους λόγους που είπατε. Κύριε Γουργουλιάνη, σας ανησυχεί η συνύπαρξη της γρίπης με τον κορωνοϊό, γιατί και τώρα τελευταία έχουν βγει και διάφοροι επιστήμονες και ο Υπουργός Υγείας και έχει δηλώσει μία ανησυχία. Εσείς, ως επιστήμων, κύριε Καθηγητά μου, τι άποψη έχετε;
Κοιτάξτε, κυρία Ντάμπου, θα σας πω δύο δεδομένα, τα οποία τα διάβασα και ήμουν σίγουρος ότι θα με ρωτούσατε. Το ένα δεδομένο είναι ότι η γρίπη, η ενδημική γρίπη, αυτή που εμφανίζεται κάθε χρόνο, ξεκινάει τα Χριστούγεννα, συνδέεται με τις κοινωνικές εκδηλώσεις που έχουμε και τελειώνει περίπου το Μάρτιο-Απρίλιο. Άρα λοιπόν εκεί περιμένουμε την ενδημική γρίπη, τώρα αν με ρωτάτε για την πανδημική γρίπη, πανδημική γρίπη είχαμε το 2009, αυτή ξεκινάει τον Αύγουστο. Ευτυχώς πέρασε ο Αύγουστος και δεν είχαμε κάτι τέτοιο, άρα λοιπόν αυτό που βλέπουμε από την Αυστραλία και το Νότιο Ημισφαίριο και είναι δικαιολογημένες οι ανησυχίες, είναι ότι εκεί ξεκίνησε η ενδημική γρίπη δύο μήνες νωρίτερα από ότι άρχιζε το προηγούμενο διάστημα. Άρα έχουμε μία πρόωρη έναρξη της ενδημικής γρίπης, το ίδιο καταγράφεται και στην Ελλάδα και οι αιτίες θα σας έλεγα είναι οι εξής. Η πρώτη αιτία είναι ότι δεν είχαμε γρίπη τα προηγούμενα χρόνια, η μάσκα έπαιξε ρόλο άρα λοιπόν ο πληθυσμός για να χρησιμοποιήσει την ίδια μεθοδολογία που χρησιμοποίησε για τον κορωνοϊό, για να σας πω ότι ο πληθυσμός είναι προστατευμένος και ανοσοποιημένος για τη γρίπη, ο πληθυσμός δεν είναι προστατευμένος και δεν είναι ανοσοποιημένος. Δεν έκαναν εμβόλια όσοι θα έπρεπε και δε νόσησαν, έτσι δεν είναι; Άρα έχουμε έναν ευάλωτο πληθυσμό που δεν είναι μόνο 80άρηδες, είναι και νεότεροι. Άρα λοιπόν δεν χρειάστηκε να φτάσουμε στα Χριστούγεννα για να κολλήσει ο ένας τον άλλον, δίπλα στο τζάκι, ξεκίνησε η γρίπη νωρίτερα. Τώρα αυτό που δεν ξέρουμε ακόμα είναι πόσο βαριά είναι η γρίπη. Προσπαθούσα να βρω τα δεδομένα του ΕΟΔΥ και δεδομένα από άλλες χώρες για να δω πόσοι πεθαίνουν. Βρήκα ότι η γρίπη είναι ήπια στο Νότιο Ημισφαίριο όπως φαίνεται. Άρα λοιπόν νωρίτερα θα έχουμε γρίπη από ότι φαίνεται και εμείς, αυτό καταγράφτηκε και στο νότιο ημισφαίριο, θα τελειώσει και γρηγορότερα και μάλλον είναι μία γρίπη που δεν θα μας ταλαιπωρήσει και πάρα πολύ, τουλάχιστον εμάς τους γιατρούς στα νοσοκομεία.
Άρα δεν χρειάζεται να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη ανησυχία στη συνύπαρξη της γρίπης με τον κορωνοϊό.
Σωστά. Εγώ ας πούμε μία ανησυχία που έχω εάν ήμουν στο Υπουργείο Υγείας, εάν μπορούσα να έχω εμβόλια νωρίτερα για ένα ενδημικό κύμα της γρίπης που μπορεί να φτάσει νωρίτερα. Καταλαβαίνετε ότι αν ξεκινήσει τώρα η γρίπη και τα εμβόλια φτάσουν το Νοέμβριο δεν θα κάνουμε κάτι, αυτό μόνο θα με απασχολούσε σε αυτή τη φάση.
Άρα λέτε, ότι καλό θα είναι να εμβολιαστεί ο πληθυσμός, να ξεκινήσει τώρα να εμβολιάζεται ο πληθυσμός με το εμβόλιο της γρίπης, το γνωστό εμβόλιο της γρίπης.
Δεν έχουν έρθει ακόμα τα εμβόλια της γρίπης άρα ας πούμε σε ένα κύμα που έρχεται νωρίτερα, που σας είπα ότι δεν φαίνεται να δίνει βαριά νόσο θα ήταν χρήσιμο για τους ευάλωτους να είχαμε νωρίτερα τα εμβόλια.
Άρα κύριε Γουργουλιάνη κλείνοντας μας λέτε ότι η ζωή μας τον χειμώνα δεν θα είναι τόσο δύσκολη, αν καταλαβαίνω καλά όπως περάσαμε τα τρία τελευταία χρόνια της πανδημίας και πολύ ανησυχούμε όλοι γι’ αυτό.
Κυρία Ντάμπου σας λέω ότι οι πανδημίες τελειώνουν, δεν ζούμε πάντα με πανδημίες, το ίδιο έγινε και με τη φυματίωση, το ίδιο έγινε και με τη λέπρα, γίνονται ενδημίες, θα καταγράφονται περιστατικά αλλά δεν θα ξαναβρεθούμε σε αυτή τη θέση, να κλείσουμε σχολεία, να μπούμε καραντίνα και μάλιστα πρέπει να σας πω ότι οι πανδημίες οι αερογενώς μεταδιδόμενες, δεν μιλάω για τη χολέρα, μιλάω για τη γρίπη, μιλάω για τον κορωνοϊό, η διάρκειά τους από την ιστορία της ιατρικής είναι περίπου 2,5 χρόνια. Ακριβώς είμαστε στα 2,5 χρόνια και άρα μπορεί κανείς να ελπίζει ότι με τον τρόπο αυτό που είπαμε ότι ηπιότερη νόσος, προστατευμένος πληθυσμός, ότι είμαστε προς το τέλος.
Και μια που είπαμε νωρίτερα, υποστηρίζεται ότι καλό θα ήταν να χρησιμοποιούμε τη μάσκα ή δεν είναι απαραίτητη;
Κοιτάξτε να δείτε η μάσκα ήταν απαραίτητη, βοήθησε πάρα πολύ τον κόσμο, να μην φτάσουμε όμως σε ακρότητες.
Αυτή τη στιγμή μας βοηθάει;
Αυτή τη στιγμή δεν μας βοηθάει η μάσκα. Ιδιαίτερα αν είστε στον εξωτερικό χώρο, να γεμίσετε τα πνευμόνια σας με καθαρό αέρα κι εγώ θα σας πω ότι τρελαίνομαι βλέποντας ανθρώπους να κάνουν surfing με μάσκα, δεν κολλάει στη θάλασσα. Τώρα αν είναι να πάτε σε ένα bar και τα επιδημιολογικά στοιχεία είναι τέτοια που λένε ότι υπάρχει έξαρση, είναι λογικό να φορέσει κανείς τη μάσκα. Επομένως, θα σας έλεγα όχι γενίκευση στη μάσκα, ότι κάναμε το προηγούμενο διάστημα, κατ’ επιλογήν χρήση εκεί που υπάρχει κίνδυνος.
Πόσο αποτελεσματική είναι όταν κάποιοι τη φορούν τη μάσκα σε έναν κλειστό χώρο και κάποιοι όχι. Αυτοί που δεν τη φορούν τη μάσκα προστατεύονται από αυτούς που φοράνε τη μάσκα; Δηλαδή να φοράει μόνο ένας μάσκα βοηθάει;
Κοιτάξτε, βοηθάει να φοράει μάσκα αυτός που έχει συμπτώματα, αυτός που έχει βήχα, αυτός που φτερνίζεται. Αυτό είναι πρώτη προτεραιότητα και από εκεί και πέρα αν ανήκει κάποιος στις ευάλωτες ομάδες και κινδυνεύει να κολλήσει, δηλαδή σε ένα μνημόσυνο, βλέπω κι εγώ 80άρηδες που πηγαίνουν έτσι δεν είναι; Είναι καλό στον εσωτερικό χώρο των εκκλησιών ή και στα σπίτια, στην Ελλάδα είναι κοινωνικές εκδηλώσεις αυτές ξέρετε, είναι καλύτερα να φοράει κανείς μάσκα, ιδιαίτερα τώρα το χειμώνα. Αλλά ένας νέος άνθρωπος θα συνιστούσα να φοράει μάσκα όταν έχει συμπτώματα μόνο, για να μη μολύνει τους διπλανούς του.
Κατανοητό. Κύριε Γουργουλιάνη καταρχάς να σας συγχαρώ για την πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη που πραγματοποιήσατε και εσείς είστε επικεφαλής και μας δώσατε και κάποια αισιόδοξα μηνύματα τα οποία πραγματικά τα έχουμε ιδιαίτερα ανάγκη όλοι μας.
Εγώ σας ευχαριστώ κυρία Ντάμπου, να είστε καλά. Γεια σας.
