AIDS: Τα άτομα που ζουν με τον ιό HIV (PLWH) έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με κατάθλιψη, να λάβουν αντικαταθλιπτικά, να υποβληθούν σε θεραπεία με ηλεκτροσπασμοθεραπεία και να αυτοκτονήσουν σε σχέση με τους πληθυσμιακούς ελέγχους, ιδίως κατά τα δύο πρώτα έτη μετά τη διάγνωση, σύμφωνα με νέα έρευνα που παρουσιάζεται στο φετινό Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας & Λοιμωδών Νοσημάτων (ECCMID) στην Κοπεγχάγη της Δανίας (15-18 Απριλίου).
Η πανεθνική μελέτη στη Δανία, η οποία συνέκρινε σχεδόν 6.000 άτομα που ζουν με τον ιό HIV (PLWH) με περισσότερους από 59.000 αντίστοιχους μάρτυρες για 20 χρόνια, δείχνει ότι κατά τα δύο πρώτα χρόνια μετά τη διάγνωση τα άτομα που ζουν με τον ιό HIV PLWH είχαν περίπου τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν κατάθλιψη, να χρησιμοποιήσουν αντικαταθλιπτικά και να υποβληθούν σε ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT), ενώ είχαν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να αυτοκτονήσουν σε σύγκριση με τους ομολόγους τους χωρίς HIV. “Είναι πολύ υψηλότερο από ό,τι περίμενα”, λέει ο επικεφαλής συγγραφέας Dr. Lars Omland από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία. “Τα ευρήματά μας αναδεικνύουν σαφώς τις σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία που έχει η διάγνωση του HIV και τη σημασία του να προσέχουν οι κλινικοί γιατροί τα συμπτώματα της κατάθλιψης σε αυτόν τον πληθυσμό υψηλού κινδύνου. Η φροντίδα των ατόμων με HIV, η οποία παραδοσιακά επικεντρώνεται στη σωματική τους υγεία, θα πρέπει να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ψυχική τους υγεία”. Προηγούμενες μελέτες έχουν υποδείξει ότι η λοίμωξη από τον ιό HIV μπορεί να σχετίζεται με την κατάθλιψη, αλλά δεν ήταν πειστικές. Και καμία μελέτη δεν εξέτασε κατά πόσον οι οικογενειακοί παράγοντες μπορεί να επηρεάζουν τη σχέση μεταξύ της λοίμωξης από τον ιό HIV και της κατάθλιψης. Για να μάθουν περισσότερα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα εθνικά μητρώα υγείας της Δανίας για να αναζητήσουν καταγραφές κατάθλιψης (διαγνώσεις, χρήση αντικαταθλιπτικών, ηλεκτροσπασμοθεραπεία ECT και αυτοκτονία) σε 5.943 άτομα που διαγνώστηκαν με HIV (25% γυναίκες, μέση ηλικία κατά την ένταξη 38 έτη) μεταξύ 1995 και 2021. Συνέκριναν τον κίνδυνο κατάθλιψης των ατόμων που ζουν με τον ιό HIV (PLWH) με 59.430 άτομα ελέγχου που αντιστοιχούσαν σε φύλο και ημερομηνία γέννησης από τον γενικό πληθυσμό. Συνέκριναν επίσης τους κινδύνους μεταξύ 5.807 αδελφών ατόμων που ζουν με τον ιό HIV PLWH και 82.411 αδελφών ελέγχων.
Οι ερευνητές προσάρμοσαν μια σειρά από παράγοντες που πιθανόν να επηρεάζουν τα αποτελέσματα, το φύλο και την ηλικία. Συνολικά, τα άτομα που ζουν με τον ιό HIV PLWH είχαν διπλάσιο κίνδυνο κατάθλιψης και θεραπείας με ηλεκτροσπασμοθεραπεία ECT σε σύγκριση με τους ελέγχους, 1,5 φορά μεγαλύτερο κίνδυνο χρήσης αντικαταθλιπτικών και 3,5 φορές αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας. Οι κίνδυνοι ήταν πολύ υψηλότεροι κατά τα δύο έτη μετά τη διάγνωση. Κατά τη σύγκριση των ετήσιων αναλογιών (ποσοστών) των συμμετεχόντων που χρησιμοποίησαν ψυχιατρικά νοσοκομεία (ως εσωτερικοί ή εξωτερικοί ασθενείς) λόγω κατάθλιψης και χρήσης αντικαταθλιπτικών κατά τα 10 έτη πριν και μετά την ένταξη στη μελέτη, η ανάλυση διαπίστωσε αυξημένο ποσοστό χρήσης ψυχιατρικών νοσοκομείων τόσο πριν, όσο και κυρίως μετά τη διάγνωση του HIV για τα άτομα που ζουν με τον ιό HIV PLWH. Για παράδειγμα, δύο χρόνια πριν από την ένταξη στη μελέτη, το 6,4% των ατόμων που ζουν με τον ιό HIV PLWH χρησιμοποιούσε αντικαταθλιπτικά, ποσοστό κατά 1,2% μεγαλύτερο από τους μάρτυρες. Η διαφορά αυτή αυξήθηκε σε 3,1% δύο χρόνια μετά την ένταξη στη μελέτη. Είναι ενδιαφέρον ότι τα αδέλφια των ατόμων που ζουν με τον ιό HIV PLWH αντιμετώπιζαν επίσης αυξημένο κίνδυνο διάγνωσης κατάθλιψης, χρήσης αντικαταθλιπτικών και αυτοκτονίας σε σύγκριση με τους πληθυσμιακούς ελέγχους, αλλά μικρότερο από ό,τι τα άτομα που ζουν με τον ιό HIV PLWH. Αυτό υποδηλώνει ότι οι παράγοντες που σχετίζονται με την οικογένεια είναι απίθανο να εξηγούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο που παρατηρήθηκε στα άτομα που ζουν με τον ιό HIV PLWH. “Ο υψηλότερος κίνδυνος εμφάνισης κατάθλιψης και αυτοκτονίας τόσο στα άτομα που ζουν με HIV όσο και στα αδέλφια τους είναι πολύ ανησυχητικός και πρέπει να ερευνήσουμε βαθύτερα για να κατανοήσουμε τα αίτια”, λέει ο Δρ Omland”. Μια πιθανή εξήγηση για τον αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης και αυτοκτονίας μεταξύ των αδελφών των ατόμων που ζουν με HIV θα μπορούσε να είναι το άγχος και ο στιγματισμός που σχετίζονται με τη διάγνωση ενός αγαπημένου προσώπου με μια χρόνια ασθένεια. Είναι επίσης πιθανό οι παράγοντες κινδύνου για κατάθλιψη και μόλυνση από τον ιό HIV να επικαλύπτονται”.
Οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι αν και η μελέτη ήταν μεγάλη, ήταν παρατηρησιακή και δεν μπορούν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο να έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματα άλλοι μη μετρημένοι παράγοντες, όπως η χρήση αλκοόλ και παράνομων ναρκωτικών και μη ελεγχόμενοι συγχυτικοί παράγοντες. Σημειώνουν επίσης ότι η μελέτη διεξήχθη στη Δανία, οπότε τα αποτελέσματα μπορεί να μην ισχύουν για άλλους πληθυσμούς. Παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων