Αν και αρχικά τα στάδια αντικατόπτριζαν τις εμπειρίες των ατόμων που πενθουν για το θάνατο ενός αγαπημένου, η Kubler-Ross αργότερα επέκτεινε τον ορισμό ώστε να περιλαμβάνει τις εμπειρίες όσων έχουν υποστεί κάποια απώλεια ή τραγωδία. Τα πέντε στάδια είναι τα εξής:
Άρνηση: Το στάδιο αυτό βιώνεται συχνά ως μια κατάσταση σοκ. Μπορεί να αισθανθείτε μούδιασμα, αποπροσανατολισμό, συγκλονισμένοι. Κάποιοι αναφέρουν μια αίσθηση εξωπραγματικού. Αν και διφορούμενα, τα συναισθήματα αυτά μας βοηθούν να έρθουμε σιγά-σιγά να συμβιβαστούμε με την πραγματικότητα της απώλειας.
Θυμός: Ο θυμός μπορεί να απευθύνεται σε όποιον αισθάνεστε ότι φέρει ευθύνη για την απώλεια σας. Μπορεί να αισθάνεστε θυμό προς την οικογένεια και τους φίλους σας, το αγαπημένο σας πρόσωπο που έφυγε, ή τους γιατρούς οι οποίοι δεν ήταν σε θέση να το σώσει. Επίσης, μπορεί να είστε θυμωμένοι με τον εαυτό σας ή τον κόσμο. Ο θυμός είναι μια εκδήλωση του πόνου της απώλειας σας. Αυτό μπορεί να γίνει κατανοητό ως ένας δείκτης της αγάπης σας για το πρόσωπο που πέθανε. Με άλλα λόια όσο πιο σημαντικό ήταν για σας το πρόσωπο που έφυγε, τόσο πιο έντονα συναισθήματα θυμού κι ενοχών βιώνετε.
Διαπραγμάτευση: Μπορεί να πιάσετε τον εαυτό σας να απευθύνει ερωτήσεις τύπου “τι θα γινόταν αν /αν δεν;” σκεφτόμενοι τι θα μπορούσε να είχε γίνει για να σώθει το αγαπημένο σας πρόσωπο, και ίσως να διαπραγματεύεστε με τον Θεό ή τον κόσμο: “Αν θα μπορούσα να έχω μόνο μία ακόμη μέρα μαζί του …” . Τα παζάρια συχνά συνοδεύονται από ενοχή. Αυτός είναι βασικά ο τρόπος μας να διαπραγματεύόμαστε τον πόνο της απώλειας.
Κατάθλιψη: Η κατάθλιψη και η θλίψη είναι τα πιο αναγνωρίσιμα, κοινώς αποδεκτά συμπτώματα του πένθους, αλλά πολύ συχνά, στα άτομα που πενθούν ζητιέται να το «ξεπεράσουν» και να λειτουργούν φυσιολογικά. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι μετά την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, η θλιψη είναι μια απόλυτα φυσιολογική συναισθηματική αντίδραση. Κατά το στάδιο αυτό, θα αποσυρθούμε πιθανότατα από τις συνήθεις δραστηριότητες μας και θα αισθανόμαστε σαν να είμαστε σε μια ομίχλη θλίψης. Ίσως να δυσκολεύεστε να προχωρήσετε χωρίς το εν λόγω πρόσωπο στη ζωή σας.
Αποδοχή: Αυτό είναι το σημείο όπου αποδεχόμαστε τη νέα μας πραγματικότητα,όπου το αγαπημένο μας πρόσωπο δεν είναι πια παρόν. Αποδοχή δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είστε «εντάξει» με την κατάστασή. Απλά σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε ότι το άτομο έχει πράγματι φύγει κι ότι η κατάσταση έχει αλλάξει. Η αποδοχή φαίνεται επίσης όταν αρχίσουμε να μαζεύουμε τα κομμάτια μας και να αναδιοργανώνουμε τη ζωή μας ώστε να ταιριάζει με αυτή τη νέα πραγματικότητα.
Δείτε το σχετικό βίντεο:
Τα πέντε στάδια της θλίψης δεν είναι γραμμικά. Μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε σειρά, και πιθανόν περισσότερο από μία φορά. Ο στόχος αυτού του μοντέλου είναι να σας βοηθήσει να δεχτείτε ότι αν και τα συναισθήματα και οι αντιδράσεις σας μπορεί να είναι τρομακτικά ή συντριπτικά, είναι ένα φυσιολογικό μέρος του πένθους, και το να επιτρέψετε στον εαυτό σας να τα ώστε να φτάσετε τελικά στην επούλωση.