Κατάθλιψη: Η συνέχιση της θεραπείας είναι σημαντική καθώς όσοι πάσχουν από κατάθλιψη κινδυνεύουν να αυτοκτονήσουν τις πρώτες τρεις ημέρες μετά τη νοσηλεία στο ψυχιατρείο. Ο κίνδυνος αυτοκτονίας επηρεάζεται από τη σοβαρότητα της κατάθλιψης και τις προηγούμενες τάσεις αυτοκτονίας. Οι ασθενείς με κατάθλιψη διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας κατά τις πρώτες τρεις ημέρες μετά τη νοσηλεία στο ψυχιατρείο. Ο κίνδυνος είναι 330 φορές μεγαλύτερος από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Μετά τις πρώτες μέρες, ο κίνδυνος αυτοκτονίας παραμένει υψηλός, αλλά μειώνεται σταθερά με την πάροδο του χρόνου. Μόνο μια μικρή μειοψηφία όλων των ασθενών με κατάθλιψη νοσηλεύεται σε ψυχιατρείο, ενώ η πλειονότητα νοσηλεύεται σε εξωτερικούς ασθενείς. “Συχνά οι ασθενείς παραπέμπονται σε νοσοκομειακή περίθαλψη ειδικά λόγω του κινδύνου αυτοκτονίας. Ωστόσο, αυτή η πρόσφατη μελέτη δείχνει ξεκάθαρα ότι ο κίνδυνος δεν τελειώνει πάντα στο τέλος της νοσηλείας.
Η μετάβαση από τη νοσοκομειακή στην εξωτερική περίθαλψη είναι μια κρίσιμη περίοδος.” εξηγεί ο επικεφαλής ιατρός της ψυχιατρικής στο HUS και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι Erkki Isometsä. Μια εκτενής μελέτη βασισμένη σε μητρώα καταγράφει αυτοκτονίες που συνέβησαν μετά τη νοσηλεία ασθενών με κατάθλιψη. Οι ασθενείς στη μελέτη διαγνώστηκαν με κατάθλιψη και υποβλήθηκαν σε θεραπεία σε ψυχιατρείο για αυτήν. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε ως έργο συνεργασίας και δημοσιεύτηκε στο JAMA Psychiatry. Ο καθηγητής Reijo Sund από το Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας ήταν ιδιαίτερα υπεύθυνος για την ανάλυση δεδομένων της μελέτης. Η μελέτη βασίζεται σε δεδομένα μητρώου για όλες τις περιόδους θεραπείας ασθενών στη Φινλανδία που νοσηλεύτηκαν σε ψυχιατρικό νοσοκομείο λόγω κατάθλιψης το 1996–2017, συνολικά 91.161 ασθενείς και 193.197 περίοδοι θεραπείας. Από αυτούς τους ασθενείς, 1.976 πέθαναν από αυτοκτονία κατά τη διάρκεια μιας περιόδου παρακολούθησης έως και δύο ετών. Κατά την περίοδο των 22 ετών που καλύπτεται από τη μελέτη, η θνησιμότητα από αυτοκτονίες έχει μειωθεί σημαντικά στη Φινλανδία συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των ποσοστών αυτοκτονιών των ασθενών με κατάθλιψη. Η σοβαρότητα της κατάθλιψης και η προηγούμενη αυτοκτονική συμπεριφορά επηρεάζουν τον κίνδυνο αυτοκτονίας Ήταν ήδη γνωστό ότι, μετά από ψυχιατρική νοσηλεία, ο κίνδυνος αυτοκτονίας είναι υψηλός καθώς ο ασθενής μεταφέρεται σε εξωτερικό ιατρείο. Τώρα, τα εκτεταμένα δεδομένα της πρόσφατα δημοσιευμένης μελέτης δίνουν μια πιο λεπτομερή εικόνα των σταδίων κινδύνου της θεραπείας. Η μελέτη παρέχει επίσης πληροφορίες που είναι σημαντικές για τη λήψη κλινικών αποφάσεων σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου της αυτοκτονίας και τα χρονικά παράθυρα στα οποία εμφανίζονται. Βραχυπρόθεσμα, η σοβαρότητα της κατάθλιψης του ασθενούς και η φύση της προηγούμενης αυτοτραυματικής συμπεριφοράς του είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Αυτοί οι παράγοντες δεν έχουν καταγραφεί σε προηγούμενες μελέτες κατά την περίοδο πολύ υψηλού κινδύνου. “Κατά τη γνώμη μου, η μελέτη υποστηρίζει σθεναρά τη σημασία της στενής συνεργασίας μεταξύ του νοσοκομείου και της περίθαλψης εξωτερικών ασθενών.
Είναι επίσης σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η θεραπεία της κατάθλιψης ήταν αποτελεσματική στο νοσοκομείο”, λέει ο Isometsä. Δεν ήταν δυνατό να καταγραφούν οι παράγοντες που σχετίζονται με τη θεραπεία που έλαβαν οι ασθενείς στη μελέτη. Ωστόσο, οι ερευνητικές παρατηρήσεις υπογραμμίζουν τη σημασία της συνέχισης της θεραπείας όταν ένας ασθενής με κατάθλιψη μεταφέρεται από ένα ψυχιατρικό νοσοκομείο σε εξωνοσοκομειακή περίθαλψη. Ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης είναι η επικεφαλής γιατρός Kari Aaltonen από το HUS Psychiatry. Εκτός από τους Aaltonen, Isometsä και Sund, στη μελέτη συμμετείχαν επίσης ο επίκουρος καθηγητής Christian Hakulinen από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι και το Φινλανδικό Ινστιτούτο Υγείας και Πρόνοιας και ο καθηγητής Sami Pirkola από το Πανεπιστήμιο του Τάμπερε. Σύμφωνα με τον Sund, νέες πτυχές της ανάλυσης περιελάμβαναν πιο ακριβή μοντελοποίηση της διάστασης του χρόνου, η οποία κατέστη δυνατή με τη χρήση νέων προηγμένων τεχνικών ανάλυσης δεδομένων εκτός από το εκτεταμένο υλικό καταχώρισης.