Τους παράγοντες κινδύνου για την οστεοπόρωση αλλά και τους μηχανισμούς με τους οποίους αναπτύσσεται η νόσος θα πρέπει να γνωρίζετε για να μπορέσετε να την προλάβετε . Τι περιλαμβάνει η στρατηγική για την πρωτογενή πρόληψη;
Κάθε χρόνο, πάνω από 60.000 γυναίκες πεθαίνουν από τις συνέπειες της οστεοπόρωσης, μιας ασθένειας των οστών που προκαλεί χαμηλή οστική πυκνότητα και αδύναμα οστά τα οποία είναι πιο πιθανό να σπάσουν.
Τον Απρίλιο του 2016 η έρευνα του Harris Poll για την οστεοπόρωση, απέδειξε πως τα τρία τέταρτα των Αμερικανών είχαν επίγνωση των επιπτώσεων της οστεοπόρωσης και των συνεπειών στην υγεία τους. Ωστόσο, μόνο οι μισοί από τους ερωτηθέντες ανέφεραν πως λαμβάνουν μέτρα πρόληψης.
”Ως κλινικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Οστεοπόρωσης (NOF), ξοδεύω πολύ χρόνο εξάπλωσης της ευαισθητοποίησης αυτής της «σιωπηλής επιδημίας». Η οστεοπόρωση πολλές φορές δεν είναι εμφανής και είναι ασυμπτωματική. Πρόκειται, δηλαδή, για ύπουλο εχθρό !” είπε .
Η οστεοπόρωση προκαλεί δύο εκατομμύρια σπασμένα οστά στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε χρόνο, σύμφωνα με το Αμερικανικό Υπουργείο Υγείας.
Έτσι λόγω των σπασμένων κοκάλων παρατηρούμε:
– μισό εκατομμύριο νοσηλείες
– 800.000 επισκέψεις στα επείγοντα περιστατικά
– 2,6 εκατομμύρια επισκέψεις στο γιατρό
-180.000 άνθρωποι που ζουν σε γηροκομεία
Ακόμα πιο συγκλονιστικό είναι το γεγονός πως μεταξύ του 2000 και του 2011, εισήχθησαν στο νοσοκομείο 4,9 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας άνω των 55 για οστεοπορωτικά κατάγματα του ισχίου, του πυέλου, του χεριού, του ποδιού, ή της σπονδυλικής στήλης, όπως διαπιστώσαμε στο www.Life2day.gr, στη Mayo Clinic Proceedings τον Ιανουάριο του 2015.
Πως γίνεται η διάγνωση της οστεοπόρωσης;
Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας γίνεται στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης πριν από την ηλικία των 60 ετών ή στο άνω άκρο του μηριαίου οστού στην ηλικία των 60 ετών και πάνω. Για τη μέτρηση αυτή η πιο χρήσιμη και αξιόπιστη μέθοδος είναι η μέτρηση της απορρόφησης διπλοενεργειακών φωτονίων, που είναι γνωστή ως DEXA από το Dual Energy X-ray absorptiometry.
Μέτρηση της οστικής πυκνότητας θα πρέπει να γίνεται:
• Σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ηλικίας μικρότερης των 65 ετών που έχουν επιπλέον της εμμηνόπαυσης έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση.
• Σε όλες τις γυναίκες ηλικίας 65 ετών και πάνω ανεξαρτήτως παραγόντων κινδύνου.
• Σε γυναίκες και άνδρες που παίρνουν ή προβλέπεται να πάρουν κορτιζόνη για μεγάλο χρονικό διάστημα (ημερήσια δόση ίση ή μεγαλύτερη από 7,5 mg πρεδνιζολόνης για 3 μήνες ή περισσότερο).
• Σε γυναίκες και άνδρες με ακτινολογική παραμόρφωση σπονδύλων.
• Σε γυναίκες και άνδρες που έχουν υποστεί κάταγμα μετά από ελαφρό τραύμα.
• Σε γυναίκες και άνδρες που βρίσκονται σε θεραπεία για οστεοπόρωση προκειμένου να γίνεται περιοδικά αξιολόγηση του αποτελέσματος της εφαρμοζόμενης θεραπευτικής αγωγής.
Για την επίτευξη των στόχων αυτών θα πρέπει, λαμβάνοντας υπόψη τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για την οστεοπόρωση αλλά και τους μηχανισμούς με τους οποίους αναπτύσσεται η νόσος, η στρατηγική για την πρωτογενή πρόληψη της οστεοπόρωσης να εφαρμόζεται σε ευρεία κλίμακα, να αρχίζει από την παιδική και εφηβική ηλικία και να περιλαμβάνει:
• Καθημερινή λήψη με την τροφή της απαραίτητης ανάλογα με το φύλο και την ηλικία ποσότητας ασβεστίου και βιταμίνης D.
• Πρόγραμμα σωματικής άσκησης
• Ρύθμιση της ανεπάρκειας των οιστρογόνων σε περιπτώσεις πρόωρης εμμηνόπαυσης ή παρατεινόμενης αμηνόρροιας
• Διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους
• Όχι κάπνισμα
• Όχι μεγάλη κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών
• Σε παθήσεις που επιβάλλεται η λήψη κορτιζόνης, θα πρέπει με βάση τις οδηγίες του θεράποντος γιατρού το φάρμακο αυτό να λαμβάνεται, αν είναι επιτρεπτό, στη μικρότερη δυνατή δόση και πάντως όχι πάνω από τα 7,5 mg πρεδνιζολόνης ημερησίως. Αν χρειάζεται μεγαλύτερη δόση, τότε θα πρέπει να λαμβάνεται παράλληλα ασβέστιο και βιταμίνη D με βάση τις οδηγίες του θεράποντος γιατρού. Επιπλέον, με βάση τα αποτελέσματα της μέτρησης της οστικής πυκνότητας ο θεράπων γιατρός θα κρίνει αν στα παραπάνω προληπτικά μέτρα χρειάζεται και η προσθήκη αντιοστεοπορωτικών φαρμάκων που αναστέλλουν την οστική απορρόφηση.