Η ουρική αρθρίτιδα, μια κοινή μορφή φλεγμονώδους αρθρίτιδας, μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο, οίδημα και δυσκαμψία στις αρθρώσεις. Ένα μαρτύριο για την ανθρωπότητα από την αρχαιότητα, η ουρική αρθρίτιδα επηρεάζει συνήθως μία άρθρωση τη φορά, συχνά την άρθρωση στη βάση του μεγάλου δακτύλου. Η πάθηση επηρεάζει περισσότερους από 3 εκατομμύρια ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας.
Η πάθηση εμφανίζεται πιο συχνά σε άνδρες, γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και άτομα με νεφρική νόσο. Μια διεθνής ερευνητική ομάδα με επικεφαλής την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια του Σαν Ντιέγκο, εντόπισε μια νέα μοριακή οδό που προκαλεί ουρική αρθρίτιδα και την εξέλιξή της σε διάβρωση του ιστού των αρθρώσεων. Οι ερευνητές δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό Arthritis & Rheumatology.
Μια ασυνήθιστη μελέτη για την ουρική αρθρίτιδα
Το σώμα παράγει ουρικό οξύ όταν διασπά τις πουρίνες, οι οποίες βρίσκονται στο σώμα, στο κρέας και σε ορισμένα ποτά. Η υπερουριχαιμία, ένα αυξημένο επίπεδο ουρικού οξέος στο αίμα, μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη κρυστάλλων ουρικού οξέος που σχηματίζονται μέσα σε μια άρθρωση, η οποία προκαλεί φλεγμονή. Τα άτομα με ουρική αρθρίτιδα έχουν επίσης συχνά υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος στο υγρό των αρθρώσεων τους. Ωστόσο, η υπερουριχαιμία δεν προκαλεί πάντα ουρική αρθρίτιδα. Μια μελέτη ανέφερε μια εκτίμηση ότι έως και το 21% του πληθυσμού έχει ασυμπτωματική υπερουριχαιμία.
Ένας συνδυασμός παραγόντων μπορεί να προκαλέσει ουρική αρθρίτιδα
Στην εργασία τους, οι ερευνητές συζήτησαν τη μελέτη τους για μια 22χρονη γυναίκα με μια ασυνήθιστη περίπτωση ουρικής αρθρίτιδας. Είχε αναπτύξει εναποθέσεις κρυστάλλων ουρικού άλατος και είχε διάβρωση στις αρθρώσεις της, αλλά δεν παρουσίαζε υψηλά επίπεδα ουρικού άλατος στο αίμα της. Για τη μελέτη τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την αλληλουχία ολόκληρου του γονιδιώματος, μια ανάλυση του πλήρους DNA που αποτελείται από έναν οργανισμό, RNA-sequencinge, ένα εργαλείο που παρέχει μια ποσοτική ανάλυση των μορίων αγγελιαφόρου RNA σε ένα βιολογικό δείγμα.
Χρησιμοποίησαν επίσης ποσοτικές πρωτεομικές μεθόδους, μια τεχνική που επιτρέπει μια ολοκληρωμένη ανάλυση πρωτεϊνών, για τον εντοπισμό μιας μοριακής οδού που προκαλεί την κατάσταση του ασθενούς. Εξέτασαν δείγματα από τη νεαρή γυναίκα, τους γονείς της και άλλους που δεν σχετίζονται με την υπόθεση. Τελικά, οι ερευνητές εντόπισαν ένα μοριακό μονοπάτι που διαταράχθηκε στη νεαρή γυναίκα. Τα ευρήματά τους επικεντρώθηκαν στη λουμπρικίνη, μια πρωτεΐνη που λιπαίνει τις αρθρώσεις.
Οι ερευνητές εντόπισαν πολλές πρωτεΐνες που ήταν χαμηλότερες στο υγρό των αρθρώσεων της γυναίκας από το υγρό των αρθρώσεων οποιουδήποτε από τους γονείς της και χαμηλότερες από τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα από τέσσερις υγιείς μάρτυρες. “Ψάξαμε για κάτι που είτε θα ήταν δεκαπλάσιο μειωμένο στον ασθενή… σε σχέση με τη μητέρα ή τον πατέρα και ο έλεγχος ή δεκαπλάσιο στον ασθενή σε σχέση με τη μητέρα ή τον πατέρα και τον υγιή έλεγχο. Και βρήκαμε περίπου δώδεκα πρωτεΐνες που μειώθηκαν σημαντικά στον ασθενή”, είπε ο Terkeltaub.
Μία από αυτές τις πρωτεΐνες ήταν η λουμπρικίνη. Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέτασαν 18 άτομα με κοινή ουρική αρθρίτιδα και ανεξέλεγκτη υπερουριχαιμία. Από αυτά, πέντε είχαν επίσης χαμηλά επίπεδα λουμπρικίνης. «Δεν ήταν σαφές γιατί το ουρικό οξύ είναι τόσο εμπλουτισμένο στο υγρό των αρθρώσεων σε ασθενείς με ουρική αρθρίτιδα σε σύγκριση με το αίμα και βρήκαμε έναν μηχανισμό με τον οποίο τα κύτταρα και η επένδυση της άρθρωσης ανταποκρίνονται πραγματικά στη φλεγμονή αυξάνοντας την παραγωγή ουρικού οξέος στην άρθρωση.
Η λουμπρικίνη αναστέλλει την ικανότητα των κρυστάλλων να εναποτίθενται, αναστέλλει την ικανότητα του ουρικού οξέος να ανυψώνεται στην ίδια την άρθρωση και είχε ήδη εκτιμηθεί ότι μειώνει την ικανότητα των κρυστάλλων να διεγείρουν τα κύτταρα. Αυτό είναι λοιπόν ένα νέο μονοπάτι που πιθανότατα βοηθάει σημαντικά στο να εξηγήσουμε γιατί μερικοί άνθρωποι παθαίνουν ουρική αρθρίτιδα και οι περισσότεροι άλλοι όχι… και γιατί η ουρική αρθρίτιδα εξελίσσεται σε μερικούς ανθρώπους ως ασθένεια που βλάπτει πραγματικά τις αρθρώσεις», είπε ο Terkeltaub.
Η λουμπρικίνη αναστέλλει τη φλεγμονή
Σε ένα άλλο μέρος της μελέτης, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ποντίκια που είχαν σχεδιαστεί για να μην έχουν λουμπρικίνη και ποντίκια με λουμπρικίνη. Έκαναν ένεση ιντερλευκίνη-1β, μια φλεγμονώδη κυτοκίνη, στις αρθρώσεις των γονάτων των τρωκτικών. «Στα ποντίκια που δεν έφτιαξαν λουμπρικίνη, υπήρχε εμπλουτισμός του ενζύμου-κλειδί που κάνει στην πραγματικότητα το ουρικό οξύ, την οξειδάση της ξανθίνης, στα κύτταρα που ονομάζονται μακροφάγα στην επένδυση της άρθρωσης», εξήγησε ο Terkeltaub.
Το πείραμα προτείνει ότι η λουμπρικίνη καταστέλλει την έκκριση ουρικού άλατος και οξειδάσης ξανθίνης από τα ενεργοποιημένα λευκά αιμοσφαίρια και επίσης εμποδίζει την κρυστάλλωση του ουρικού άλατος στην άρθρωση. Η μελέτη δείχνει ότι η λουμπρικίνη θα μπορούσε να λειτουργήσει ως βιοδείκτης για την ουρική αρθρίτιδα, δήλωσε στο MNT ο Δρ Puja Paul Khanna, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Εσωτερικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.