Σε μια μικρή μελέτη 10 ασθενών με κατεστραμμένες αρθρώσεις του γόνατος, οι γιατροί συλλέγοντας κύτταρα από τις μύτες τους, κατασκεύασαν νέο ιστό χόνδρου και αποκατέστησαν τη βλάβη στα γόνατά τους.
Σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο TheLancet, η ελβετική ομάδα περιέγραψε πώς 2 χρόνια μετά την μεταμόσχευση, οι περισσότεροι από τους ασθενείς ανέπτυξαν νέο ιστό παρόμοιο με τον φυσιολογικό χόνδρου, ενώ αναφέρθηκε βελτίωση στη λειτουργία του γόνατος, σε σχέση με τον πόνο και την ποιότητα ζωής τους. Κάθε χρόνο, περίπου 2 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες διαγιγνώσκονται με βλάβες που προκύπτουν από τραυματισμούς στο γόνατο ή από ατυχήματα. Ωστόσο, οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι, ενώ τα αποτελέσματα της μελέτη τους είναι ενθαρρυντικά και δείχνουν ότι η προσέγγιση είναι εφικτή και ασφαλής, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανυθεί πριν εγκριθεί μια τέτοια διαδικασία. Επισήμαναν ότι αυτή η μελέτη παρατήρησης έγινε σε μικρό αριθμό ασθενών, δεν υπήρχε ομάδα ελέγχου και ήταν πολύ σύντομη. Γι΄ αυτό χρειάζονται τυχαιοποιημένες μελέτες – σε συνδυασμό με την παρακολούθηση – ώστε να συγκριθεί η πολλά υποσχόμενη θεραπεία με τις συμβατικά εναλλακτικές λύσεις. Ο επικεφαλής της έρευνας Ιβάν Μάρτιν, καθηγητής της μηχανικής των ιστών στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βασιλείας στην Ελβετία, προσθέτει: ” Προκειμένου να επεκταθεί η πιθανή χρήση αυτής της τεχνολογίας σε ηλικιωμένα άτομα με εκφυλιστικές τάσεις του χόνδρου, όπως η οστεοαρθρίτιδα, πρέπει να γίνει εκτενές προ-κλινικό ερευνητικό έργο.”
Χρήση των κυττάρων της μύτης για την αποκατάσταση των ζημιών στο γόνατο
Ο αρθρικός χόνδρος είναι το ομαλό στρώμα ιστού στα άκρα των οστών που διευκολύνει την κίνηση, και προστατεύει την επιφάνεια των άκρων στων οστών. Όταν ο ιστός των άκρων του οστού δεν έχει καμία παροχή αίματος, επειδή έχει πάθει ζημιά, δεν μπορεί να αναγεννηθεί. Τελικά, όπως ο χόνδρος φθείρεται, τα οστά γίνονται παθαίνουν φλεγμονή από την τριβή μεταξύ τους, που οδηγεί σε επώδυνες καταστάσεις, όπως η οστεοαρθρίτιδα. Η υπάρχουσα ιατρική τεχνολογία – όπως η χειρουργική επέμβαση μικροκαταγμάτων – δεν μπορεί να αποτρέψει την πρόληψη ή την καθυστέρηση της εμφάνισης του εκφυλισμού του χόνδρου μετά από τραυματισμό, αφού δεν δύναται να οδηγήσει σε αναγέννηση υγιούς χόνδρου για την προστασία των αρθρώσεων.
Νέοι ιστοί παρόμοιας σύνθεσης με το χόνδρο
Για τη μελέτη, στην ομάδα περιλήφθηκαν 10 ασθενείς (ηλικίας 18-55 ετών) με πλήρους πάχους βλάβη του χόνδρου στο γόνατο. Απ’όλους λήφθηκε βιοψία από το ρινικό διάφραγμα τους με τοπική αναισθησία. Τα χονδροκύτταρα που συλλέχθηκαν από τον ιστό της βιοψίας αναπτύχθηκαν σε καλλιέργεια με την προσθήκη αυξητικού παράγοντα για 2 εβδομάδες. Στη συνέχεια, η ομάδα πήρε τα νέα καλλιεργημένα κύτταρα και τα έσπειρε σε μια “σκαλωσιά” από κολλαγόνο όπου και αναπύχθηκαν άλλες 2 εβδομάδες. Το αποτέλεσμα ήταν μόσχευμα πάχους 2 mm και έκτασης περίπου 30-40 mm2. Κάθε ασθενής υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση όπου ο κατεστραμμένος χόνδρο του γονάτου απομακρύνθηκε και αντικαταστάθηκε με το δικό καλλιεργημένο μόσχευμα κομμένο στο κατάλληλο σχήμα. Μετά από 2 χρόνια, ο νέος ιστός είχε παρόμοια σύνθεση με του υγιούς χόνδρου στις τρωθείσες περιοχές. Οι συγγραφείς παρατήρησαν ότι δεν υπήρξαν αναφορές ανεπιθύμητων ενεργειών από τη χειρουργική επέμβαση, αν και υπήρχαν δύο αναφορές για τραυματισμούς που δεν σχετίζονται με τη διαδικασία.