Μπορεί ένα χρηματικό ποσό να αποτελέσει κίνητρο για να διακόψει κάποιος το κάπνισμα; Το ερώτημα που τέθηκε για την παροχή κινήτρων αποδείχθηκε ότι είναι δημοφιλές ανάμεσα σε εργαζόμενους που τους ζητήθηκε να σταματήσουν το κάπνισμα για μια ανταμοιβή των 800 δολαρίων.
Της Νικολέτα Ντάμπου
Στην επιστημονική μελέτη που πραγματοποιήθηκε σχεδόν ο καθένας που έλαβε αυτή την προσφορά αποδέχθηκε την πρόκληση. Ωστόσο αυτή ήταν λιγότερο αποτελεσματική από ένα άλλο πρόγραμμα το οποίο προσφέρει πιθανά κέρδη και μόνο αφού πρώτα είχε γίνει μια κατάθεση 150 δολαρίων. Η πρόκληση αυτή αποδείχθηκε λιγότερο δημοφιλής, αλλά αποτέλεσε καλύτερο στοίχημα .
Η τυχαία ελεγχόμενη μελέτη συνέκρινε τα αποτελέσματα τεσσάρων διαφορετικών προγραμμάτων οικονομικών κινήτρων – όλα της τάξεως περίπου των 800 δολαρίων για πάνω από 6 μήνες – που προστέθηκαν σε ένα πρότυπο επίπεδο της βοήθειας για τη διακοπή του καπνίσματος . Τα ποσοστά διακοπής επιτεύχθηκαν από τους εργαζόμενους σε περίπου 6 και 12 μήνες. Σε όλους τους 2.538 συμμετέχοντες της μελέτης προσφέρθηκε η συνήθης αγωγή για τη διακοπή του καπνίσματος. Οι πληροφορίες σχετικά με τους τοπικούς πόρους, δίνονται από την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία και για το 41 % που λαμβάνουν παροχές υγείας, υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση σε ένα πρόγραμμα συμπεριφοράς , τροποποίησης και αντικατάσταση της θεραπείας της νικοτίνης.
Τα αποτελέσματα για την ομάδα των συμμετεχόντων σε αυτή τη συνήθη περίθαλψη συγκρίθηκαν με τα αποτελέσματα των ομάδων που τους είχε δοθεί μια επιπλέον προσφορά οικονομικών κινήτρων που καταβλήθηκαν σε διάφορα στάδια για την επιβεβαίωση αποχής. Αυτά διαμορφώθηκαν ως εξής:
Ατομική ανταμοιβή – 200 δολάρια καταβλήθηκαν για την αποχή 14 ημερών , 30 ημερών και 6 μηνών μετά την ημερομηνία διακοπής του καπνίσματος, με επίσης 200 δολάρια μπόνους που καταβλήθηκε στο τέλος.
Ατομική κατάθεση- η ίδια δομή των κινήτρων αλλά με το στοιχείο της ποινής για την αποτυχημένη αποχή , χάνοντας από την κατάθεση 150 δολάρια, σε αντίθεση περίπτωση επιστρέφονταν με την επίτευξη του στόχου καθώς και 6 μήνες μπόνους.
Αμοιβή συνεργασίας- οι ομάδες των έξι πρώην καπνιστών εργάστηκαν μαζί προς την ίδια ημερομηνία αποχής, αλλά είχαν καταβληθεί 100 δολάρια στον καθένα για κάθε χρονικό σημείο και αν μόνο ένα άτομο πετύχαινε. Όταν πετύχαιναν και οι έξι το ποσό ανέβαινε.
Ανταγωνιστική ανταμοιβή – καθένας από τους έξι πρώην καπνιστές είχε λάβει 150 δολάρια , και αυτό θα μπορούσε να χαθεί και να αναδιανεμηθεί μαζί με 450 δολάρια σε όσους από αυτούς που είχαν διακόψει το κάπνισμα.
Και τα τέσσερα προγράμματα είχαν μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας σε σχέση με τα συνηθισμένα προγράμματα διακοπής καπνίσματος.
Όπως υποστήριξε ένας από τους ερευνητές “καθώς έχουμε να σκεφτούμε νέες προσεγγίσεις για τη διακοπή του καπνίσματος , τα ευρήματα αυτά παρέχουν ενδείξεις ότι οι οικονομικοί λόγοι μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό κίνητρο . “
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ποσοστά παρατεταμένης αποχής από το κάπνισμα 6 μηνών κυμαίνονταν από 9,4 % έως 16 % στα προγράμματα με τα οικονομικά κίνητρα σε σύγκριση τα συνήθη προγράμματα που το ποσοστό άγγιζε μόνο το 6 %.