Ερευνητές από το Université LibredeBruxelles, ULB καθόρισαν για πρώτη φορά πώς ελέγχονται οι επεμβατικές και μεταστατικές ιδιότητες των καρκινικών κυττάρων. Η ετερογένεια των όγκων περιγράφει τις διαφορές μεταξύ τους σε διαφορετικούς ασθενείς και μεταξύ των διαφόρων κυττάρων εντός ενός δεδομένου όγκου. Οι διαφορές αυτές έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τη διάγνωση, την πρόγνωση και τη θεραπεία των ασθενών με καρκίνο.
Διαφορετικοί μηχανισμοί έχουν προταθεί για να ερμηνεύσουν την ετερογένεια ενός όγκου όπως η μετάβαση από επιθηλιακά σε μεσεγχυματικά κύτταρα (ΕΜΤ), μια διαδικασία στην οποία τα επιθηλιακά κύτταρα του όγκου χάνουν την πρόσφυση τους και αποκτούν μεσεγχυματικές μεταναστευτικές ιδιότητες που συνδέονται με τη μετάσταση και την αντίσταση στη θεραπεία. Ο λόγος για τον οποίο ορισμένοι όγκοι υφίστανται EMT ενώ άλλοι μπορεί να μην αντανακλούν τα κύτταρα της προέλευσής τους δεν έχει διερευνηθεί μέχρι τώρα.
Σε μια νέα μελέτη, ερευνητές υπό τον Cédric Blanpain, MD / PhD, καθηγητή στο Ινστιτούτο Διεπιστημονικής Έρευνας (IRIBHM), Université LibredeBruxelles, Βέλγιο, έδειξαν για πρώτη φορά, ότι το αρχικό καρκινικό κύτταρο ελέγχει την EMT στο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του δέρματος, τον δεύτερο πιο συχνό καρκίνο του δέρματος. Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι καρκίνοι του δέρματος που προκύπτουν από την επιδερμίδα ήταν επιθηλιακοί καλά διαφοροποιημένοι καρκίνοι, ενώ όγκοι που προκύπτουν από το θύλακα της τρίχας, ήταν σε γενικές γραμμές πολύ επιθετικοί όπως καρκίνοι που υπέστησαν EMT. Αυτά τα δεδομένα καταδεικνύουν ότι τα βλαστικά κύτταρα του θύλακα της τρίχας και οι απόγονοί τους είναι επιρρεπή να υποστούν EMT, και να οδηγήσουν σε μετάσταση, αποδεικνύοντας ότι το καρκινικό κύτταρο προέλευσης συνδέεται με την επιθετικότητα του όγκου.
Για να κατανοήσουν τους μηχανισμούς με τους οποίους το κύτταρο καταγωγής ελέγχει αυτή την κακοήθη μετάβαση, οι ερευνητές μελέτησαν τις αλλαγές στο μεταγραφικό (όλα τα γονίδια που εκφράζονται από ένα κύτταρο) και το επιγενετικό (της προσβασιμότητας του DNA που επιτρέπει την έκφραση των γονιδίων) επίπεδο του καρκινικού κυττάρου προέλευσης και τους όγκους που προκύπτουν. Επιπλέον, η μελέτη αυτή επέτρεψε τον προσδιορισμό του δικτύου των γονιδίων που ελέγχουν την έναρξη του όγκου και την σχετιζόμενη με EMT ετερογένεια. “Μπορούμε τώρα να καθορίσουμε για κάθε γονίδιο που είναι οι παράγοντες και οι ειδικές περιοχές του DNA που δεσμεύονται και ρυθμίζουν την έκφραση στα κύτταρα του όγκου . Η ταυτοποίηση αυτών των δικτύων γονιδίων που ρυθμίζουν διάφορες λειτουργίες του όγκου θα συμβάλλει στο σχεδιασμό νέας στρατηγικής για τον αποκλεισμό της καρκινογένεσης και της EMT», εξηγεί ο Καθ. Cédric Blanpain.