Οι κύριοι στόχοι του ισπανικού Εθνικού Κέντρου Έρευνας για τον Καρκίνο (CNIO) είναι να εντοπιστούν οι βιοδείκτες της εξέλιξης του όγκου και να επικυρωθούν νέοι θεραπευτικοί στόχοι για το μελάνωμα. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνά τους εστιάζει στην ανακάλυψη χαρακτηριστικών που καθορίζουν το “δακτυλικό αποτύπωμα” αυτού του όγκου, χαρακτηριστικά που τον διαφοροποιούν από άλλους τύπους καρκίνου. Η πιο πρόσφατη μελέτη για το θέμα αυτό, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications και περιγράφει το ρόλο των πρωτεϊνών CPEB4 που είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση των κυττάρων του μελανώματος.
Τα μελανώματα είναι ιδιαίτερα επιθετικά και η εξεύρεση των μηχανισμών που προκαλούν αυτή η συμπεριφορά έχει περιπλακεί λόγω του απροσδόκητα υψηλού ποσοστού μεταλλάξεων που σχετίζονται με αυτή την κακοήθεια. Η ομάδα με επικεφαλής τον Marisol Soengas, ανώτερο συντάκτη του άρθρου και ειδικού στην έρευνα της «ταυτότητας» των μελανωμάτων εξηγεί: “Σε προηγούμενες μελέτες, έχουμε αποδείξει ότι τα μελανώματα είναι πολύ διαφορετικά από άλλους τύπους όγκων στο ότι ενεργοποιούν τους μηχανισμούς της αυτο-αποικοδόμησης (αυτοφαγία), ή τον έλεγχο της εσωτερίκευσης και έκκριση των μορίων, για παράδειγμα,”. Έχει τώρα βρεθεί ότι η πρωτεΐνη CPEB4, η οποία έχει μεγάλο ενδιαφέρον στο πεδίο του καρκίνου, παίζει ένα επιλεκτικό και ουσιαστικό ρόλο στα κύτταρα του μελανώματος.
Σε γενικές γραμμές, οι CPEBs εμπλέκονται στη ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης και συνδέονται με σημαντικές κυτταρικές διεργασίες, όπως η κυτταρική διαίρεση, η διαφοροποίηση των κυττάρων, ή η πολικότητα των κυττάρων και η μετανάστευση. Στους όγκους, η έκφραση του CPEBs ποικίλλει, και φαινομενικά αντίθετοι, προ- και αντι-όγκου, ρόλοι έχουν περιγραφεί σε άλλους τύπους όγκων αλλά όχι σε μελάνωμα.
Η πρωτεΐνη CPEB4, ένα μέλος αυτής της οικογένειας, ήταν «ιδιαίτερα ελκυστική» για τους συγγραφείς και αυτό γιατί τα επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης ήταν πολύ υψηλά σε περιπτώσεις μελανώματος από τα πρώτα στάδια της νόσου, δίνοντας το έναυσμα στους ερευνητές να υποπτευτούν τη σύνδεσή της με τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό. Αυτό που δεν ήξεραν ήταν η έκτασή της. Η ομάδα Soengas συνέκρινε τα αποτελέσματα της CEPB4 σε διάφορους όγκους, και σημείωσε ότι τα κύτταρα του μελανώματος ήταν” περισσότερο εξαρτημένα από αυτή την πρωτεΐνη “, δεδομένου ότι η αναστολή της παρεμπόδιζε σημαντικά τον πολλαπλασιασμό τους. Αυτός ο «εθισμός» κάνει το μελάνωμα πιο ευάλωτο σε φάρμακα και θα μπορούσε να αποτελέσει στοιχείο για μια νέα θεραπευτική παρέμβαση σε περιπτώσεις μελανώματος. Οι ερευνητές λένε ότι τα μελανώματα εξαρτώνται τόσο στενά από την CPEB4 επειδή αυτή η πρωτεΐνη ρυθμίζει την έκφραση των παραγόντων όπως των MITF και Rab27a, οι οποίες έχουν μοναδικές λειτουργίες σε αυτόν τον τύπο όγκου. Η CPEB4, είναι επομένως μια βασική κινητήρια δύναμη της «εγγενούς υπογραφής” που χωρίζει τα μελανώματα από άλλες παθολογικές καταστάσεις, καταλήγει ο Soengas.