Στη γενετική έλλειψη ενός ενζύμου οφείλεται η δημιουργία του διάχυτου από μεγάλα Β–κύτταρα λεμφώματος καρκίνου στο αίμα. Μια νέα μελέτη διαπιστώνει ενδείξεις ότι η γενετική έλλειψη ενός ενζύμου, που επηρεάζει την ικανότητα των κυττάρων για την παραγωγή ενέργειας, μπορεί να είναι η αιτία ενός συχνά θανατηφόρου καρκίνου του αίματος που ονομάζεται διάχυτο από μεγάλα Β-κυττάρα λέμφωμα.
Της Μαρίας Χατζηδάκη
Οι ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Τέξας βρήκαν στοιχεία που συνδέουν τη διαταραχή του μεταβολισμού με μια επιθετική μορφή καρκίνου των λευκών αιμοσφαιρίων. Τα λεμφώματα προκύπτουν όταν ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων, που ονομάζονται λεμφοκύτταρα, αυξάνονται και πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα. Στη συνέχεια αυτά ταξιδεύουν σε πολλά μέρη του σώματος και σχηματίζουν όγκους. Υπάρχουν δύο τύποι λεμφοκυττάρων, τα Β-λεμφοκύτταρα (Β-κύτταρα) και τα Τ-λεμφοκύτταρα (Τ-κύτταρα).
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι λεμφώματος – τα Hodgkin-λεμφώματα και τα μη-Hodgkin-λεμφώματα (NHL). Το διάχυτο από μεγάλα Β-κύτταρα λέμφωμα (DLBCL) – ένα επιθετικό (ταχέως αναπτυσσόμενο) λέμφωμα – είναι ο πιο κοινός τύπος του NHL και αντιπροσωπεύει έως και το 30% των νέων διαγνώσεων στις ΗΠΑ. Η νέα μελέτη – που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications – παρουσιάζει τα στοιχεία σχετικά με το διάχυτο από μεγάλα Β-κυττάρων λέμφωμα. Εκεί, μια διεθνής ομάδα, συμπεριλαμβανομένων των μελών από την Ιατρική Σχολή του Κέντρου Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου στο Σαν Αντόνιο του Τέξας (UTHSCSA), περιγράφει πώς βρήκε στοιχεία που να συνδέουν τη διατάραξη του μεταβολισμού των κυττάρων στον επιθετικό καρκίνο του αίματος.
Για να λειτουργήσουν σωστά, τα κύτταρα πρέπει προσεκτικά να τελειοποιήσουν το μεταβολισμό τους – ένα πολύπλοκο σύμπλεγμα χημικών αντιδράσεων που μετατρέπει την τροφή σε ενέργεια. Αυτές οι χημικές αντιδράσεις ρυθμίζονται από τα ένζυμα, η δραστηριότητα των οποίων παράγει κρίσιμους μεταβολίτες. Τα κύτταρα διατηρούν ένα στενό έλεγχο στα επίπεδα των κρίσιμων μεταβολιτών για να εξασφαλιστεί ότι έχουν αρκετή ενέργεια.
Μεταβολική ανισορροπία
Ο επικεφαλής της μελέτης, αναπληρωτής καθηγητής της αιματολογίας – ογκολογίας στο UTHSCSA, Ρικάρντο Ο.Τ. Αγκουιγιάρ, εξηγεί ότι «οι επιστήμονες πίστευαν από καιρό ότι ο μεταβολισμός συνδέεται με τον καρκίνο – πιθανώς μέσω γενετικών μεταλλάξεων σε μεταβολικά ένζυμα – αλλά τα στοιχεία της απευθείας σύνδεσης ήταν λιγοστά. Έχουμε ανακαλύψει μια μεταβολική ανισορροπία που είναι προ-καρκίνος».
Στη μελέτη οι ερευνητές περιγράφουν, πώς βρήκαν ότι το γονίδιο που κωδικοποιεί ένα ένζυμο, που είναι σημαντικό για τον μεταβολισμό των κυττάρων, είναι μεταλλαγμένο σε διάχυτο από μεγάλα Β-κύτταρα λεμφώματα.
Τα λεμφώματα περιέχουν μεταλλαγμένες μορφές του γονιδίου – που ονομάζεται D2HGDH και φαίνεται να έχουν πολύ χαμηλά επίπεδα ενός μεταβολίτη που είναι γνωστός ως άλφα-κετογλουταρικό (αλφα-KG). Τα κύτταρα χρειάζονται σταθερά επίπεδα άλφα-KG για να παραμείνουν υγιή.
Όταν τα επίπεδα του άλφα KG είναι ασυνήθιστα χαμηλά, μια άλλη κατηγορία ενζύμων, που ονομάζονται διοξυγενάσες, δεν λειτουργούν σωστά, με αποτέλεσμα να δημιουργούν μια σειρά από επιπλέον διαταραχές.
Επίσης, οι πρόσφατες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ο μεταβολίτης άλφα-KG διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη γήρανση και τη διατήρηση των υγιών βλαστικών κυττάρων.