Ανακάλυψαν πως γίνεται η μετάσταση του καρκίνου στα οστά. Οι περισσότεροι άνθρωποι που πεθαίνουν από καρκίνο, πεθαίνουν από μετάσταση της νόσου – όπου καρκινικά κύτταρα μεταναστεύουν από την αρχική τους θέση και αρχίζουν να αναπτύσσουν όγκους σε άλλα μέρη του σώματος, όπως για παράδειγμα στα οστά.
Της Μαρίας Χατζηδάκη
Νέα έρευνα φαίνεται να αποκαλύπτει πώς τα καρκινικά κύτταρα μεταναστεύουν, μεταβάλλοντας τον ιστό του οστού ώστε να καταστεί κατάλληλος για την ανάπτυξη του όγκου. Οι οστεοκλάστες είναι μεγάλα κύτταρα των οστών που απορροφούν οστίτη ιστό κατά την ανάπτυξη και την επούλωση. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων που επιβραδύνουν ή σταματούν την μετάσταση. Καρκινικά κύτταρα που αρχίζουν να μεταναστεύουν στα οστά – όπως είναι ο καρκίνος του μαστού και ο καρκίνος του προστάτη – αποκτούν ένα μοναδικό χαρακτηριστικό, αρχίζουν να παράγουν μια πρωτεΐνη που ονομάζεται καθεψίνη Κ.
Η καθεψίνη Κ βρίσκεται μόνο στα κανονικά οστά και εκκρίνεται από μεγάλα κύτταρα, που ονομάζονται οστεοκλάστες και τα οποία απορροφούν ιστό από το οστό, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης και της επούλωσης. Όμως, οι επιστήμονες δεν μπορούσαν να κατανοήσουν γιατί τα καρκινικά κύτταρα που μπορούν και μεταναστεύουν επωφελούνται από την απελευθέρωση της καθεψίνης Κ.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ, στη Γερμανία, περιγράφουν πώς ανακάλυψαν ότι η παραγωγή της καθεψίνης Κ βοηθά τα καρκινικά κύτταρα που μεταναστεύουν να επιβιώσουν, και ενδεχομένως ακόμη και να ευδοκιμήσουν, στον ιστό των οστών. Δουλεύοντας με κυτταρικές καλλιέργειες, βρήκαν ότι η καθεψίνη Κ πυροδοτεί μια άλλη πρωτεΐνη, που αλλάζει το μικροπεριβάλλον του ιστού των οστών για να καταστεί πιο ευνοϊκό για την ανάπτυξη του όγκου.
Ο ρόλος της πρωτεΐνης MMP_9
Η δεύτερη πρωτεΐνη λέγεται matrixmetalloprotease-9 (ΜΜΡ-9) και είναι ένας ρυθμιστής – κλειδί στην ανάπτυξη του όγκου. Αυτή η πρωτεΐνη χωνεύει την οστική μήτρα και επιτρέπει στα καρκινικά κύτταρα να φθάσουν και να εγκατασταθούν στο νέο τους περιβάλλον. Η ΜΜΡ-9 βοηθά επίσης στο να σχηματιστούν νέα αιμοφόρα αγγεία για να τροφοδοτήσουν το αναπτυσσόμενο όγκο.
Ο επικεφαλής της μελέτης Prasad Shastri, καθηγητής στο Ινστιτούτο Βιομακρομοριακής Χημείας στο Φράιμπουργκ, αναφέρει ότι, «φαίνεται ότι όταν τα καρκινικά κύτταρα φθάνουν στον ιστό των οστών έχουν μια σειρά από εργαλεία που τα βοηθούν να αλλάξουν το περιβάλλον τους και να αναπτυχθούν νέοι όγκοι. Και καταλήγει: χρειάζονται ωστόσο περαιτέρω μελέτες, για να δούμε πώς αυτή η αλληλεπίδραση μεταξύ της καθεψίνης Κ και της MMP-9 παίζει κάποιο ρόλο και πώς αυτός ο ρόλος προάγει την επιθετικότητα του όγκου στο να κάνει μετάσταση.»
Παρ ‘όλα αυτά, ο καθηγητής Shastri λέει ότι τα ευρήματα δίνουν βαρύτητα στην ιδέα της στόχευσης της καθεψίνης Κ στο να περιορίσει την μετάσταση στα οστά. Σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί σε ζωντανό ιστό, τότε θα προσφέρει ένα πλαίσιο για την ανακάλυψη φαρμάκων που μπλοκάρουν την ικανότητα της καθεψίνης Κ να ενεργοποιήσει την ΜΜΡ-9.