Περίπου μισό εκατομμύριο άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προσβληθεί από τη νόσο του Πάρκινσον, μια νευροεκφυλιστική διαταραχή. Νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Neurology δείχνει ότι το έντερο μπορεί να παίζει ρόλο στη νόσο και, επιπλέον, η νόσος μπορεί να αρχίζει στο έντερο. Η νέα έρευνα δείχνει ότι η «νόσος του Πάρκινσον μπορεί να αρχίζει στο έντερο και να εξαπλώνεται στον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου».
Η συγγραφέας της μελέτης Bojing Liu, του Karolinska Instituet στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν ότι η νόσος Πάρκινσον μπορεί να ξεκινήσει στο έντερο και να φτάσει στον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου. Το πνευμονογαστρικό νεύρο είναι το δέκατο κρανιακό νεύρο που εκτείνεται στην κοιλιακή χώρα από το εγκεφαλικό στέλεχος. Παρέχει νευρικές ίνες στο λαιμό, στο λάρυγγα, στην τραχεία, στους πνεύμονες, στην καρδιά, στον οισοφάγο, και στην εντερική οδό, και ελέγχει ασυνείδητες διεργασίες του σώματος όπως τον καρδιακό ρυθμό και την πέψη των τροφών. Προηγούμενες μελέτες έχουν συνδέσει μηχανισμούς μεταξύ του εντέρου και του πνευμονογαστρικού νεύρου με τη νόσο του Πάρκινσον. Ωστόσο, οι ερευνητές λένε ότι η εμπειρική απόδειξη μέχρι τώρα ήταν ελλιπής και αντιφατική.
Οι ερευνητές διερεύνησαν στη νέα μελέτη κατά πόσον εάν οι κλάδοι του πνευμονογαστρικού νεύρου ταμούν – μέσα από μια χειρουργική διαδικασία που ονομάζεται βαγοτομή – ο κίνδυνος της νόσου Πάρκινσον μειώνεται. Η βαγοτομή τυπικά εκτελείτο για να μειώσει την έκκριση οξέος στο στομάχι (για την θεραπεία και την πρόληψη των πεπτικών ελκών).
Μελετήθηκαν δεδομένα από τα εθνικά μητρώα της Σουηδίας για να συγκριθούν 9.430 άτομα που είχαν υποβληθεί σε βαγοτομή μεταξύ των ετών 1970 και 2010, με 377.200 άτομα από το γενικό πληθυσμό. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, 101 άτομα (ή 1,07%), τα οποία είχαν υποβληθεί σε βαγοτομή ανέπτυξαν νόσο Πάρκινσον, σε σύγκριση με 4.829 άτομα στην ομάδα ελέγχου (ή 1,28%). Η διαφορά μεταξύ της ομάδας βαγοτομής και του γενικού πληθυσμού ήταν «μη σημαντική.»
Ωστόσο, όταν οι δύο τύποι βαγοτομής – στελεχιαία και υπερεκλεκτική – συγκρίθηκαν στην ανάλυση, η ομάδα παρατήρησε χαμηλότερο κίνδυνο της νόσου Πάρκινσον μεταξύ των ατόμων με στελεχιαία βαγοτομή. Η στελεχιαία βαγοτομή περιλαμβάνει την πλήρη εκτομή του κύριου κορμού του πνευμονογαστρικού νεύρου, ενώ στην υπερεκλεκτική βαγοτομή τέμνονται εκλεκτικά οι κλάδοι που είναι υπεύθυνοι για τη γαστρική έκκριση. Από τα άτομα με στελεχιαία βαγοτομή που παρακολουθήθηκαν για τουλάχιστον 5 έτη, 19 από αυτά (ή 0,78%) ανέπτυξαν νόσο Πάρκινσον, ενώ σε 60 άτομα (ή 1,08%) που είχαν υποβληθεί σε υπερκλεκτική βαγοτομή και παρακολουθήθηκαν για τουλάχιστον 5 έτη αναπτύχθηκε νόσος Πάρκινσον.
Μετά από προσαρμογή για νόσους όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, ο διαβήτης, αγγειακές νόσοι, ρευματολογικά νοσήματα και οστεοαρθρίτιδα, η Liu και ομάδα της διαπίστωσε ότι τα άτομα που είχαν υποβληθεί σε στελεχιαία βαγοτομή τουλάχιστον 5 έτη πριν από την παρακολούθηση «είχαν 40% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν νόσο Πάρκινσον συγκριτικά με άτομα που δεν είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση». «Τα αποτελέσματα αυτά παρέχουν προκαταρκτικές ενδείξεις ότι η νόσος Πάρκινσον μπορεί να αρχίζει στο έντερο».