Της Γεωργίας Σκιτζή
Tο κέντρο Tufts για την ανάπτυξη φαρμάκων δημοσίευσε μια έκθεση, η οποία διαπίστωσε ότι πιο σύνθετα πρωτόκολλα κλινικών δοκιμών αυξάνουν το κόστος τους. Εξετάζοντας 9737 πρωτόκολλα από 178 παγκόσμιες εταιρείες φαρμακευτικής και βιοτεχνολογίας, οι ερευνητές του Tufts διαπίστωσαν ότι οι δοκιμές φάσης ΙΙΙ είναι ολοένα και πιο πολύπλοκες τα τελευταία 10 χρόνια, ενώ οι εταιρείες συλλέγουν δεδομένα κατά 86% περισσότερα από ό, τι έκαναν την τελευταία δεκαετία .
Επιπλέον, το Tufts διαπίστωσε ότι, μεταξύ των τετραετών περιόδων 2001-2005 και 2011-2015, οι φαρμακοβιομηχανίες διπλασίασαν τον αριθμό των χωρών που συμμετείχαν σε κλινικές δοκιμές και αύξησαν τον αριθμό των θέσεων υποστήριξης φάσης ΙΙΙ κατά 63%.
Για τις επιχειρησιακές εταιρείες και τους συμβαλλόμενους τους εταίρους, είτε πρόκειται για φορείς ανάπτυξης και παρασκευής είτε για ερευνητικούς οργανισμούς συμβάσεων (CDMOs ή CROs), η αυξημένη πολυπλοκότητα δημιούργησε σοβαρές προκλήσεις. Οι επιπτώσεις παρατηρούνται σε επιχειρησιακή διάσταση, η οποία σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, αντιπροσωπεύει ήδη το 20% όλων των δαπανών κλινικών δοκιμών ή περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Η βιομηχανία αισθάνεται την επίδραση της αυξημένης πολυπλοκότητας των πρωτοκόλλων όσον αφορά τον μετριασμό του κινδύνου (δηλαδή με τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται οι μελέτες), καθώς οι φάσεις συνδυάζονται ή μεταβάλλονται με βάση τα ενδιάμεσα αποτελέσματα. “Η διατήρηση της ευελιξίας που απαιτείται για να αντιδράσουμε στα μεταβαλλόμενα κλινικά πρωτόκολλα είναι μια πραγματική πρόκληση”, λέει ο Mark Lewis, διευθυντής της ιστοσελίδας Alcami της Wilmington Drug Manufacturing Operations.
“Οι απαιτήσεις των πελατών στις μελέτες πρώιμης φάσης συχνά εξελίσσονται με βάση τα κλινικά αποτελέσματα. Αυτό δείχνει την επανεμφάνιση ή την επέκταση του φάσματος δοσολογίας που καλύπτεται από την παρασκευή “, λέει ο Lewis,” Και η ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε στις αλλαγές που ωφελούν τον ασθενή είναι κρίσιμη. “Οποιαδήποτε έλλειψη δοκιμασμένων φαρμακευτικών προϊόντων (IMP) ή άλλες καθυστερήσεις μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα μιας δοκιμής και να οδηγήσουν σε οικονομικές ζημίες ύψους 1 εκατ. δολαρίων την ημέρα.
Ο αντίκτυπος της εξατομικευμένης ιατρικής
Η εξέλιξη σε μεγάλο βαθμό αυτής της αλλαγής είναι η μετάβαση στην εξατομικευμένη ιατρική, λέει ο Andrea Zobel, ανώτερος διευθυντής διαχείρισης προϊόντων, προμηθειών, κλινικών δοκιμών και εφοδιαστικής, για το PAREXEL. Η αντικατάσταση του μοντέλου “ενός φαρμάκου που ταιριάζει σε όλους” είναι μεμονωμένα παρασκευάσματα, δοσολογίες και φάρμακα ειδικά για τον ασθενή σε αυτόλογες θεραπείες. Συνεπώς, το πλήθος των ασθενών ανά παρτίδα μειώνεται και η παραγωγή πρέπει να είναι ευέλικτη για προϊόντα με μικρή διάρκεια ζωής.
Επιπλέον, ο Zobel λέει ότι τα κλινικά υλικά κατασκευάζονται πλησιέστερα στον κλινικό χώρο και τα χρονοδιαγράμματα για τις διαδικασίες ποιότητας της GMP ( ορθής βιομηχανικής πρακτικής ) μειώνονται και αυτοματοποιούνται. “Οι χώροι κατασκευής με μερική αυτοματοποίηση για την παραγωγή εκατοντάδων ή χιλιάδων πακέτων δεν χρειάζονται πλέον. Αντ ‘αυτού, απαιτούνται εργοστάσια παραγωγής με πολλούς παράλληλους σταθμούς εργασίας για την παραγωγή πολλών μικρών παρτίδων συνεχώς».
Παραθέτει ένα παράδειγμα μιας φαρμακευτικής εταιρείας η εστίαση της οποίας έχει μετατοπιστεί από καρδιαγγειακές θεραπείες σε ογκολογικά φάρμακα. “Στην ογκολογία σήμερα, η πλειοψηφία των καινοτόμων φαρμάκων είναι βιοφαρμακευτικά με μικρή διάρκεια ζωής και απαιτήσεις για ψύξη ή κατεψυγμένη αποθήκευση και διανομή. Ως εκ τούτου, το σημείο αποσύνδεσης, όταν μια παρτίδα φαρμάκων γίνεται συγκεκριμένη για τη δοκιμή, θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν αργότερα. “
Επί του παρόντος, ο Zobel εξηγεί ότι ο τόπος παρασκευής κλινικής παροχής όλων των μελετών σε παγκόσμιο επίπεδο είναι συγκριτικά μικρός, με περίπου 20 διαφορετικές αίθουσες επισήμανσης / συσκευασίας. Αυτά τα δωμάτια παράγουν συνεχώς φάρμακα κλινικής δοκιμής για πολλές παράλληλες δοκιμές με διάφορα “όπλα” θεραπείας.