O εντοπισμός των καρκινικών κυττάρων δεν είναι ούτε γρήγορη ούτε απλή διαδικασία. Μπορεί να χρειαστούν ημέρες για εξεταστεί το δείγμα που αφαιρείται από τον ασθενή (βιοψία). Μάλιστα, τις περισσότερες φορές το «πρόβλημα» ήταν πως μαζί με καρκινικά κύτταρα λαμβάνονταν και υγιή κύτταρα. Κι αυτό, για παράδειγμα σε όγκο στον εγκέφαλο, μπορεί να κάνει περεταίρω ζημιά στον άνθρωπο.
Μια πρωτοποριακή εφεύρεση που έχει τη δυνατότητα να απαλλάξει τους ασθενείς από αυτό το «παιχνίδι» αναμονής, βρίσκεται στο τελικό στάδιο από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. Η συσκευή, που δεν είναι πολύ μεγαλύτερη από ένα στυλό, θα επιτρέψει στους χειρουργούς να παρατηρούν τον ασθενή τους σε κυτταρικό επίπεδο. Αυτό το μίνι μικροσκόπιο έχει αναπτυχθεί σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, το Memorial Sloan Kettering και το Νευρολογικό Ινστιτούτο Barrow. Οι εργασίες δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο Biomedical Optics Express.
Ο επικεφαλής συγγραφέας Jonathan Liu εξηγεί τα προφανή οφέλη για τον χειρουργό: «Το να είμαστε σε θέση να κάνουμε ζουμ και να δούμε σε κυτταρικό επίπεδο κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης θα βοηθήσει πραγματικά να διαφοροποιήσουμε με ακρίβεια τους όγκους και τους φυσιολογικούς ιστούς.» Αυτό το… μικροσκοπικό μικροσκόπιο θα μπορούσε να απλοποιήσει πολλές περιττές διαδικασίες, σε οδοντιατρικά ή δερματολογικά περιστατικά, για παράδειγμα.
Τα μικρότερα διαθέσιμα σήμερα μικροσκόπια είναι περίπου στο μέγεθος ενός στεγνωτήρα μαλλιών. Προηγούμενες προσπάθειες για σμίκρυνση ήταν εις βάρος ορισμένων πτυχών της ποιότητας της εικόνας. Το νέο μίνι μικροσκόπιο λειτουργεί με τη χρήση διπλού άξονα ομοεστιακού. Αυτή η τεχνολογία επιτρέπει στον χειριστή να δει μέσα από αδιαφανή ιστό βαθιά μέχρι 0,5 mm.
«Προσπαθώντας να δούμε κάτω από την επιφάνεια του ιστού είναι σαν να προσπαθείς να οδηγείς σε πυκνή ομίχλη. Και δεν μπορείς πραγματικά να δεις μπροστά σου. Όμως, υπάρχουν… κόλπα που μπορούν να μας βοηθήσουν για να δούμε πιο βαθιά μέσα στην ομίχλη, όπως τα φώτα ομίχλης που φωτίζουν από μια διαφορετική οπτική γωνία και μειώνει την αντηλιά» λέει ο Jonathan Liu.
Αρχικά, το μίνι μικροσκόπιο θα δοκιμαστεί ως εργαλείο προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου και η ερευνητική ομάδα ελπίζει ότι μέσα σε 2-4 χρόνια θα κυκλοφορήσει και για άλλες χρήσεις. Στόχος είναι η μείωση των περιττών ιατρικών διαδικασιών και το υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας σε χειρουργικές επεμβάσεις αφαίρεσης του όγκου.