Για να δώσεις παράταση στην νεότητα σου πρέπει να μάθεις να κρατάς ζωντανά τα κύτταρα που δημιουργούν αντίγραφα του εαυτού τους. Το μυστικό είναι τα τελομερή τα οποία θα γνωρίσεις μέσα από αυτό το κείμενο .
Εκτός από την “ημερολογιακή ηλικία”, υπάρχει και η “βιολογική ηλικία”.
Η βιολογική ηλικία έχει να κάνει με την ικανότητα αναγέννησης των κυττάρων, η οποία αντισταθμίζει τις τραυματικές κακώσεις και τη γενικότερη φθορά του οργανισμού. Είναι γνωστό εδώ και αρκετά χρόνια ότι αυτή η αναγεννητική ικανότητα, δηλαδή η δυνατότητα που έχουν κάποια κύτταρα να δημιουργούν αντίγραφα του εαυτού τους, περιορίζεται από το μήκος των τελομερών. Τα τελομερή αποτελούν επαναλαμβανόμενες αλληλουχίες DNA στα άκρα των χρωμοσωμάτων και το μήκος τους μικραίνει κάθε φορά που το κύτταρο διαιρείται ( δημιουργεί δηλαδή κάποιο αντίγραφο). Τελικά όταν το μήκος τους γίνει αρκετά μικρό, το κύτταρο δεν μπορεί να διαιρεθεί και πεθαίνει. Γι' αυτό το λόγο το μήκος των τελομερών θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει τη “βιολογική ηλικία” ή αλλιώς την ηλικία των κυττάρων ενός οργανισμού.
Όπως είναι αναμενόμενο, μεγάλες σύγχρονες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ισχυρή συσχέτιση του μήκους των τελομερών με την προδιάθεση και την πρόγνωση πολλών ασθενειών. Κοντά τελομερή αποτελούν κακό προγνωστικό δείκτη σε πολλές μορφές καρκίνου ενώ σχετίζονται με στεφανιαία νόσο και άλλες χρόνιες και σοβαρές ασθένειες. Το ενδιαφέρον σε αυτές τις μελέτες είναι ότι το μήκος των τελομερών παρουσιάζεται ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας, δηλαδή δεν μπορεί να προβλεφθεί από τις κλασσικές εξετάσεις που εφαρμόζονται ως σήμερα. Επίσης, άλλο ένα ενδιαφέρον στοιχείο σχετικά με τα τελομερή είναι ότι το μήκος τους εξαρτάται από γενετικούς παράγοντες, δηλαδή τα γονίδια, αλλά και από περιβαλλοντικούς όπως το κάπνισμα και η διατροφή. Με άλλα λόγια ένα άτομο μπορεί να διατηρήσει μακρύτερα τελομερή σε σχέση με τους «συνομίληκές» του για παράδειγμα με κατάλληλη δίαιτα. Η σύγχρονη τεχνολογία επιτρέπει την εκτίμηση του μήκους των τελομερών αλλά και τον έλεγχο των πολυμορφισμών, δηλαδή των μικρών διαφορών των γονιδίων μεταξύ των ανθρώπων, που επηρεάζουν αυτό το μήκος. Ταυτόχρονα, επιτρέπει τον έλεγχο ανεξάρτητων γενετικών παραγόντων που επηρεάζουν την οξειδωτική και φλεγμονώδη κατάσταση του οργανισμού.
Τα παραπάνω έχουν ιδιαίτερη πρακτική σημασία αφού με τον έλεγχο του μήκους των τελομερών και των γονιδίων που επηρεάζουν την απάντηση του οργανισμού σε οξειδωτικό και φλεγμονώδες στρες, ο διαιτολόγος μπορεί να προτείνει κατάλληλη αντιοξειδωτική ή αντιφλεγμονώδη δίαιτα και το κυριότερο να ελέγξει το αποτέλεσμα της προσπάθειας στη βιολογική ηλικία με νέα μέτρηση. Για παράδειγμα, με τη χρήση γενετικών εξετάσεων είναι δυνατόν να διαπιστωθεί αν τα κύτταρα ενός οργανισμού είναι «νεότερα» ή πιο «γηρασμένα» σε σχέση με την ημερολογιακή του ηλικία και αν έχουν αυξημένη ή μειωμένη αντιοξειδωτική ικανότητα ή ευαισθησία στη χρόνια φλεγμονή. Επίσης, μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα που αφορούν την ανταπόκριση του οργανισμού σε ορισμένες τροφές, γνώσεις που βοηθούν όχι μόνο στην ταχύτερη απώλεια βάρους αλλά και στη γενικότερη ευεξία και μακροζωία. Στη συνέχεια, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα είναι δυνατόν να ελεγχθεί το αποτέλεσμα της διατροφικής παρέμβασης στα τελομερή, αφού είναι γνωστό ότι με την κατάλληλη παρέμβαση οι αρνητικές επιδράσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής στο μήκος των τελομερών είναι αντιστρέψιμες σε σημαντικό βαθμό.
Με την συνεργασία της Καλλιόπης Γκούσκου MSc, PhD- Συνεργαζόμενη Ερευνήτρια Ιατρικής-Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης με το Logodiatrofis.gr- Υπεύθυνη Εμβιοδιαγνωστικής.