Η ομάδα έχει επικεντρωθεί στην αναπηρία που σχετίζεται με τη μακρά COVID, η οποία σε πολλές περιπτώσεις περιορίζει δραματικά την ικανότητα των ανθρώπων να κάνουν καθημερινές εργασίες. "Η γνώση ότι ένας μόνον ιός μπορεί να το κάνει αυτό είναι πραγματικά, πραγματικά ταπεινωτική. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ελπίζουμε ότι θα συνεχίσουμε να μαθαίνουμε περισσότερα για να προσπαθήσουμε να φτάσουμε εκεί και να το κατανοήσουμε καλύτερα", λέει η Duggal.
Covid-19: Τις περισσότερες φορές, οι ιοί φεύγουν από τον οργανισμό μας το ίδιο γρήγορα όπως έφτασαν. Αφού υποστούμε μια ή δύο εβδομάδες πυρετού, μυϊκών πόνων και άλλων ταπεινώσεων, ένα κύμα αντισωμάτων στέλνει τον μικροσκοπικό εισβολέα στον δρόμο του. Η υπόθεση έκλεισε. Τουλάχιστον, αυτό υποτίθεται ότι συμβαίνει. Αλλά, για κάποιους η δυστυχία δεν υποχωρεί ακόμη και όταν όλα τα σημάδια του ιού έχουν εξαφανιστεί. Τα άτομα αυτά, αν και δυσανάλογα πολλές γυναίκες, προέρχονται από όλες τις κοινωνικοοικονομικές ομάδες, φυλές, εθνικότητες και τοποθεσίες. Αναφέρουν ένα αινιγματικό φάσμα προβλημάτων, από καρδιακά προβλήματα και παραλυτικούς πόνους μέχρι εγκεφαλική ομίχλη και δύσπνοια. Πολλοί λένε ότι οι γιατροί τους απορρίπτουν και υποτιμούν τα συμπτώματά τους, και συχνά υποφέρουν για χρόνια πριν λάβουν διάγνωση – αν λάβουν καθόλου. Η πανδημία COVID-19 ανανέωσε το επιστημονικό ενδιαφέρον για τα προβλήματα αυτά. Το φάντασμα της μετα-οξείας λοίμωξης SARS-CoV-2 εμφανίστηκε την άνοιξη του 2020, ακόμη και όταν τα συστήματα υγείας βρίσκονταν στη δίνη του αρχικού κύματος κρουσμάτων.
Σύντομα, άνθρωποι ήπια ή ακόμη και ασυμπτωματικά κρούσματα άρχισαν επίσης να αναφέρουν εγκεφαλική ομίχλη, δύσπνοια, νεφρικά προβλήματα και καρδιακά προβλήματα – προβλήματα που έγιναν γνωστά ως μακρά COVID. Οι αναφορές σχετικά με τον επιπολασμό της μακράς COVID ποικίλλουν ευρέως, αλλά μια μελέτη του CDC του Ιουνίου 2022 εκτιμά ότι έως και 20 εκατομμύρια Αμερικανοί ενήλικες – 1 στους 13 ανθρώπους άνω των 18 ετών – έχουν παρατεταμένα συμπτώματα COVID-19 που επηρεάζουν τη ζωή τους μήνες μετά τη μόλυνση. “Πρόκειται για ένα μαζικό γεγονός που προκαλεί αναπηρία”, λέει η Alba Azola, MD, συνδιευθύντρια της ομάδας Johns Hopkins Post-Acute COVID-19 Team. Μερικά από αυτά τα άτομα δεν μπορούν να εργαστούν και δεν μπορούν να είναι φροντιστές για τα παιδιά ή τους ηλικιωμένους γονείς, λέει. “Οι επιπτώσεις είναι συγκλονιστικές”. Η πληθώρα των περιπτώσεων έδωσε στους επιδημιολόγους, όπως η Priya Duggal, Ph.D. ’03, MPH ’98, την ευκαιρία να διερευνήσουν γιατί ορισμένα άτομα δεν φαίνεται να αναρρώνουν ποτέ από την COVID-19 και ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το πόσο καλά λειτουργούν. Αυτό που κάνει το θέμα μια εκρηκτική κρίση δημόσιας υγείας, λέει η Duggal, είναι ο τεράστιος αριθμός των ασθενών που επηρεάζονται.
“Έχουμε μια πρωτοφανή κλίμακα”, λέει η Duggal. Το ενδιαφέρον της Duggal για τη μακρά COVID πηγάζει από μια καριέρα που πέρασε μελετώντας παθογόνους μικροοργανισμούς μέσω της κατανόησης της γονιδιωματικής των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί. Πριν από την πανδημία, η εργασία της επικεντρώθηκε στην οξεία χαλαρή μυελίτιδα, ένα σπάνιο σύνδρομο που επηρεάζει τα παιδιά. Τα παιδιά με οξεία χαλαρή μυελίτιδα AFM χάνουν τη μυϊκή δύναμη και τα αντανακλαστικά, επηρεάζοντας την ικανότητά τους να περπατούν, να μιλούν και να καταπίνουν. Οι επιστήμονες έχουν συνδέσει την κατάσταση με έναν κοινό εντεροϊό. Η Duggal συγκρίνει τη γενετική σύνθεση των παιδιών που πάσχουν από την ασθένεια με τα αντίστοιχα παιδιά που δεν πάσχουν, για να προσπαθήσει να κατανοήσει γιατί και πώς κάποια παιδιά, αλλά όχι άλλα, αρρωσταίνουν τόσο πολύ. Στις αρχές του 2020, όταν εμφανίστηκαν οι πρώτες αναφορές ενός νέου κορωνοϊού από τη Γουχάν, η Duggal είχε ήδη περάσει πάνω από μια δεκαετία σκεπτόμενη τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των λοιμώξεων. Πολλά παθογόνα, όπως γνωρίζουν οι επιδημιολόγοι, μπορούν να έχουν συνέπειες που επιμένουν πολύ καιρό μετά την εξαφάνιση κάθε ίχνους του παθογόνου. Στον απόηχο της καταστροφικής επιδημίας Έμπολα στη Δυτική Αφρική το 2014-16, πολλοί από τους μολυσμένους συνέχισαν να αναφέρουν παρατεταμένα συμπτώματα, όπως, πονοκέφαλο, μυϊκό πόνο και φλεγμονή των ματιών. Μετά από μια επιδημία του παρασίτου Giardia lamblia στη Νορβηγία το 2004, ένας στους 20 προσβεβλημένους ανέφερε μακροχρόνια εντερικά και νευρολογικά συμπτώματα. Σε όλες τις ΗΠΑ και την Ευρώπη εκτιμάται ότι το 10% των ατόμων που έχουν μολυνθεί με Borrelia burgdorferi θα αναπτύξουν μεταοξεία νόσο του Lyme. Ανεξάρτητα από το αιτιολογικό παθογόνο, πολλά άτομα με μετα-οξείες συνέπειες λαμβάνουν διάγνωση μυαλγικής εγκεφαλομυελίτιδας/συνδρόμου χρόνιας κόπωσης (ME/CFS).
Αν και οι πιθανότητες ενός ατόμου να επηρεαστεί από μακροχρόνιες συνέπειες μετά από οποιαδήποτε μεμονωμένη λοίμωξη είναι αρκετά μικρές, οι συνδυασμένες επιπτώσεις όλων των λοιμώξεων σε έναν ολόκληρο πληθυσμό είναι πιθανώς σημαντικές – αν και κανείς δεν έχει ακόμη προσδιορίσει πόσοι άνθρωποι υποφέρουν από αυτές τις επιπτώσεις. Ένα ζήτημα είναι ότι δεν είναι σαφές αν κάθε παθογόνο έχει τα δικά του επακόλουθα μετά τη μόλυνση ή αν αυτά τα συμπτώματα μπορούν να ομαδοποιηθούν. Ούτε οι ερευνητές γνωρίζουν ακριβώς τι τα προκαλεί, γεγονός που επιτείνει τη σύγχυση, λέει ο ιολόγος Andrew Pekosz, Ph.D., καθηγητής μοριακής μικροβιολογίας και ανοσολογίας. Για να καταπολεμήσει μια λοίμωξη, το ανοσοποιητικό σύστημα πρέπει να τιτλοποιήσει προσεκτικά την απάντησή του, συγκεντρώνοντας μια φλεγμονώδη αντίδραση αρκετά ισχυρή ώστε να σταματήσει τον εισβολέα, αλλά όχι τόσο ισχυρή ώστε να βλάψει τον ξενιστή. Μία από τις κυριότερες θεωρίες σχετικά με τις μακροχρόνιες συνέπειες της λοίμωξης είναι ότι η φλεγμονή επιμένει ακόμη και μετά την εξουδετέρωση του ιού ή του βακτηρίου. Μια σχετική υπόθεση είναι ότι η αρχική αύξηση της παραγωγής αντισωμάτων οδηγεί στο σχηματισμό αυτοαντισωμάτων που παράγονται κατά των ίδιων των πρωτεϊνών του οργανισμού. Αυτά τα αυτοαντισώματα επιτίθενται στο σώμα, καταστρέφοντας τα κύτταρα. Μια άλλη θεωρία: Το παθογόνο δεν έχει στην πραγματικότητα εξαφανιστεί. Ορισμένοι ερευνητές υποθέτουν ότι παραμένει μια μικρή, μη ανιχνεύσιμη δεξαμενή μολυσματικών οργανισμών που προκαλεί τα συμπτώματα στα άτομα αυτά. “Πάντα επισημαίνουμε τη φλεγμονή ως την κινητήρια δύναμη αυτών των συμπτωμάτων, αλλά ήταν πολύ δύσκολο να βρούμε έναν λόγο για τον οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι ελέγχουν τη φλεγμονώδη αντίδραση και ένα ορισμένο υποσύνολο ανθρώπων όχι”, λέει ο Pekosz. Σε αυτό το σημείο έρχεται η Duggal. Το έργο της για την κατανόηση της οξείας χαλαρής μυελίτιδας ΑFΜ μέσω της μελέτης της γονιδιωματικής των πασχόντων την έχει τοποθετήσει ιδανικά για να ξετυλίξει τον περίπλοκο ιστό των συνεπειών της μετα-οξείας λοίμωξης.
“Γνωρίζουμε ότι πολλοί ιοί δημιουργούν επίμονα προβλήματα – τι θα έκανε αυτόν τον ιό να διαφέρει; Γιατί δεν θα θέλαμε να σκεφτούμε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις;” λέει. Καθώς οι αναφορές για έναν νέο κορωνοϊό άρχισαν να αναδύονται, η δημόσια υγεία και η ιατρική κοινότητα επικεντρώθηκαν στην επιβράδυνση της εξάπλωσης του ιού και στη θεραπεία των απελπιστικά ασθενών. Αλλά η Duggal σκεφτόταν σε διαφορετικό δρόμο. Ήθελε να μάθει τι συνέβαινε μετά την αρχική μόλυνση. Η Duggal ήλπιζε ότι θα αποδεικνυόταν ότι έκανε λάθος -ότι ο SARS-Cov-2 θα άγγιζε τους ανθρώπους μόνο για λίγο και θα συνέχιζε τη ζωή του- αλλά η εμφάνιση των hashtags #longcovid στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιβεβαίωσε γρήγορα τις υποψίες της. Οι συνάδελφοί της καθηγητές Επιδημιολογίας Shruti Mehta, Ph.D. ’02, MPH ’98, και Bryan Lau, Ph.D. ’04, ScM ’99, MHS ’99, συμμερίστηκαν τις ανησυχίες της Duggal. Η εργασία τους στον HIV και την ηπατίτιδα C τους είχε προκαλέσει ενδιαφέρον για τα συνεχή προβλήματα που προκαλούν οι ιογενείς λοιμώξεις, ακόμη και αν οι πιθανοί μηχανισμοί ήταν εντελώς διαφορετικοί. Και οι δύο εργάζονται στη μελέτη ALIVE Study, η οποία παρακολουθεί άτομα που κάνουν χρήση ενέσιμων ναρκωτικών στη Βαλτιμόρη από το 1988. Η μελέτη ξεκίνησε ως μια προσπάθεια κατανόησης των παραγόντων κινδύνου για τη μόλυνση από τον ιό HIV και την επακόλουθη εξέλιξη σε AIDS. Με την πάροδο των ετών, επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλάβει συνυπάρχουσες λοιμώξεις όπως ο HCV και τη διαδικασία γήρανσης σε οροθετικά άτομα. Αυτές οι μελέτες, λέει η Mehta, απαιτούσαν μια μεγάλη ομάδα ατόμων, κάτι που η ίδια και ο Lau γνώριζαν ότι θα ήταν εξίσου σημαντικό με την COVID-19. Τον Απρίλιο του 2020, οι τρεις επιδημιολόγοι έγραψαν ένα σύντομο άρθρο που ζητούσε τον σχηματισμό μιας διαχρονικής μελέτης κοόρτης για τη συλλογή βασικών δεδομένων για τους συμμετέχοντες πριν μολυνθούν από τον κορωνοϊό και την παρακολούθησή τους για μήνες και χρόνια μετά. Υπέβαλαν το άρθρο τους σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές, αλλά με τόσα άλλα πιεστικά ζητήματα γύρω από τον SARS-CoV-2 να συγκεντρώνουν την προσοχή των περιοδικών, το άρθρο έμεινε στη μέση.
Καθώς περνούσε ο καιρός, γινόταν όλο και πιο φανερό ότι οι ανησυχίες του τρίο ήταν προφητικές. “Με εκπλήσσει το γεγονός ότι υπάρχουν μακροχρόνιες συνέπειες; Όχι απαραίτητα. Αλλά η συχνότητα; Απολύτως”, λέει ο Mehta. Οι αριθμοί ήταν μια τραγωδία και ένα κατηγορητήριο για την αποτυχία της παγκόσμιας δημόσιας υγείας να περιορίσει τον ιό. Παρουσίασαν, όμως, και μια ευκαιρία να μελετηθούν λεπτομερέστερα τα επακόλουθα της μετα-οξείας λοίμωξης. Με τόσους πολλούς ανθρώπους να εμφανίζουν παρατεταμένα συμπτώματα από τον ίδιο ιό, θα ήταν δυνατόν να μάθουμε περισσότερα για το ποιος κινδύνευε περισσότερο – και γιατί. “Ακόμη και αν επηρεάστηκε μόνο το μισό [του ενός] τοις εκατό των ανθρώπων, αυτό εξακολουθεί να είναι ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων”, λέει ο Lau. Έτσι, οι Duggal, Lau και Mehta συνεργάστηκαν ξανά τον Φεβρουάριο του 2021 για να ξεκινήσουν τη μελέτη Long COVID του Johns Hopkins, μια παγκόσμια προσπάθεια συλλογής δεδομένων σχετικά με τους τύπους και τη σοβαρότητα των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι τις εβδομάδες και τους μήνες μετά την COVID-19, καθώς και το πόσο περιορίζει τις προηγούμενες δραστηριότητες. Ιδανικά, λέει ο Lau, θα είχαν επεκτείνει την αρχική τους πρόταση για τον εντοπισμό μιας ομάδας μη μολυσμένων ατόμων κατά τις πρώτες ημέρες της πανδημίας και θα τους παρακολουθούσαν με την πάροδο του χρόνου. Για να κατανοήσουν τις αλλαγές που επιφέρει η μόλυνση SARS-CoV-2, οι ερευνητές πρέπει να είναι σε θέση να συγκρίνουν τη βιολογία μετά τη μόλυνση με μια βασική κατάσταση πριν από την Covid. Τώρα, ωστόσο, τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν ήδη μολυνθεί ή/και εμβολιαστεί που η εύρεση κάποιου που δεν έχει εκτεθεί είναι σχεδόν αδύνατη. Και αν βρουν τέτοιους ανθρώπους, οι επιστήμονες δεν θα μπορούσαν να υποθέσουν ότι είναι αντιπροσωπευτικοί του συνολικού πληθυσμού. Ελλείψει αυτών των διαχρονικών μελετών, οι Duggal, Mehta και Lau προσπαθούν να καταγράψουν λεπτομέρειες σχετικά με το πώς τα συμπτώματα μετά την COVID-19 επηρεάζουν τη συνολική υγεία κάποιου, καθώς και την ικανότητά του να εκτελεί βασικές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα γύρω από το τετράγωνο, το ανέβασμα σκαλοπατιών, το μαγείρεμα και το καθάρισμα. Μέχρι σήμερα, η έρευνά τους έχει συγκεντρώσει πάνω από 17.500 απαντήσεις- ελπίζουν να συγκεντρώσουν 25.000 για μια προκαταρκτική ανάλυση. Η ομάδα έχει επικεντρωθεί στην αναπηρία που σχετίζεται με τη μακρά COVID, η οποία σε πολλές περιπτώσεις περιορίζει δραματικά την ικανότητα των ανθρώπων να κάνουν καθημερινές εργασίες. “Η γνώση ότι ένας μόνον ιός μπορεί να το κάνει αυτό είναι πραγματικά, πραγματικά ταπεινωτική. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ελπίζουμε ότι θα συνεχίσουμε να μαθαίνουμε περισσότερα για να προσπαθήσουμε να φτάσουμε εκεί και να το κατανοήσουμε καλύτερα”, λέει η Duggal.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
