Για τους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας (ΚΠΣ) και άλλες νευρολογικές παθήσεις, η γρίπη μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από ανοσοαποκρίσεις που οδηγούν σε πλήρη υποτροπή της νόσου. Σε πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Ιλλινόις στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, οι ερευνητές ρίχνουν φως στο τι μπορεί να συμβεί στον εγκέφαλο των ασθενών με ΚΠΣ μετά από λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
«Γνωρίζουμε ότι όταν οι ασθενείς με ΚΠΣ πάσχουν από λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, κινδυνεύουν να υποτροπιάσουν, αλλά το πως γίνεται αυτό δεν είναι πλήρως κατανοητό», λέει ο Andrew Steelman, βοηθός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις. “Ένα τεράστιο ερώτημα είναι τι προκαλεί υποτροπή και γιατί τα ανοσιακά κύτταρα ξαφνικά θέλουν να μετακινηθούν στον εγκέφαλο”.
Ο Steelman και η ομάδα του χρησιμοποίησαν ένα στέλεχος εργαστηριακών ποντικών που είναι γενετικά επιρρεπείς στην ανάπτυξη αυτοάνοσης προσβολής του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Αφού οι ποντικοί εκτέθηκαν σε γρίπη, η ερευνητική ομάδα εξέτασε τις αλλαγές στα ποντίκια και τους εγκεφάλους τους. Η έκθεση στη γρίπη προκάλεσε συμπτώματα που μοιάζουν με ΚΠΣ σε μερικά από τα ποντίκια, παρόλο που ο ίδιος ο ιός δεν βρέθηκε στον εγκέφαλο. “Αν κοιτάξετε έναν πληθυσμό ασθενών με ΚΠΣ που εμφανίζουν συμπτώματα λοίμωξης της ανώτερης αναπνευστικής νόσου, μεταξύ 27% και 42% θα υποτροπιάσουν μέσα στην πρώτη ή σε δύο εβδομάδες”, λέει ο Steelman.
“Αυτή είναι η ίδια η συχνότητα και το χρονικό πλαίσιο που παρατηρήσαμε στα μολυσμένα ποντίκια μας, αν και πιστεύαμε ότι θα ήταν πολύ υψηλότερο δεδομένου ότι τα περισσότερα από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού σε αυτό το στέλεχος ποντικού είναι ικανά να επιτεθούν στον εγκέφαλο”. Παρόλα αυτά, η ομάδα πιστεύει ότι είναι στο σωστό δρόμο. Όταν εξέτασαν πιο προσεκτικά, οι ερευνητές βρήκαν αύξηση της ενεργοποίησης του νευρικού συστήματος σε εγκεφάλους από μολυσμένα με γρίπη ποντίκια.
Ορισμένοι τύποι κυττάρων γλοίας εμπλέκονται στην έλξη των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος – στην περίπτωση αυτή, τα ουδετερόφιλα, τα μονοκύτταρα και τα κύτταρα Τ – στον εγκέφαλο. ” Πιστεύουμε ότι τουλάχιστον για τους ασθενείς με ΚΠΣ η ενεργοποίηση της γλοίας είναι ένας από τους αρχικούς παράγοντες που προκαλούν την κυκλοφορία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος στον εγκέφαλο. Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος προσβάλλουν τη μυελίνη, προκαλώντας νευρολογική δυσλειτουργία”, εξηγεί ο Steelman. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μία χημειοκίνη, συγκεκριμένα η CXCL5, ήταν αυξημένη στον εγκέφαλο των ποντικών που μολύνθηκαν από τη γρίπη καθώς και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό των ασθενών με ΚΠΣ κατά την υποτροπή. Μια άλλη ερευνητική ομάδα πρότεινε πρόσφατα ότι η CXCL5 θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να προβλέψει την υποτροπή, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη του Steelman στα αποτελέσματά του.