Υπερψηφίστηκε επί της αρχής του, από την Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής και με τη στήριξη ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ, το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας για τη Μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Υγείας και Φροντίδας.
Το νομοσχέδιο καταψήφισαν ΝΔ, Δημοκρατική Συμπαράταξη, Χρυσή Αυγή και ΚΚΕ ενώ Ένωση Κεντρώων και Ποτάμι επιφυλάχθηκαν. Θετικός στο να προχωρήσει σε διορθωτικές κινήσεις για περαιτέρω βελτίωση του νομοσχεδίου που αφορά την πρωτοβάθμια υγεία και φροντίδα, εμφανίστηκε νωρίτερα ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, αφού άκουσε τους επιστημονικούς και συνδικαλιστικούς φορείς που είχαν κληθεί στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής.
Ο κ. Ξανθός μίλησε για “ένα προοδευτικό πρόγραμμα στη δημόσια υγεία συνδεδεμένο με την άρση των ανισοτήτων την ισότιμη πρόσβαση και την ποιοτική φροντίδα, που μπορεί να υποστηριχθεί “μόνο από πρόσωπα και πολιτικές δυνάμεις που πιστεύουν στην ισότητα”, ενώ χαρακτήρισε “άτοπη την κριτική που δέχεται η κυβέρνηση”.
“Η κυβέρνηση πήρε ένα κοινωνικό στρώμα κατεστραμμένο και με τεράστια προβλήματα και κάνει μάχη να εφαρμόσει στη πράξη μεγαλύτερη ισοτιμία και να ενισχύσει την καθολική πρόσβαση των πολιτών. Το στοίχημα παραμένει ανοιχτό”, τόνισε και πρόσθεσε: “Αυτό το νομοσχέδιο είναι μια καλή βάση συζήτησης για μια αναγκαία αλλαγή που εκκρεμεί χρόνια και μια θεσμική μεταρρύθμιση που ποτέ δεν επιχειρήθηκε”.
Ο κ. Ξανθός, έκανε λόγο για δύο επίπεδα κριτικής που υπάρχουν, απέναντι στις αλλαγές που προωθούνται στο χώρο της δημόσιας υγείας. Το ένα όπως είπε, “είναι αριστερής αντίληψης και υποστηρίζει ότι οι αλλαγές θα επιδεινώσουν την ήδη προβληματική λειτουργία του συστήματος, θα οδηγήσει σε εμπόδια πρόσβασης των πολιτών και ιδιωτικοποίηση του συστήματος και υπάρχει μια άλλη κριτική, που μιλά για άκρατο κρατικισμό ο οποίος εμποδίζει την ελεύθερη επιλογή και δημιουργεί ένα ασφυκτικό πλαίσιο στην εξυπηρέτηση των πολιτών”.
“Όποιος πιστεύει στην ελεύθερη αγορά και την μη ύπαρξη δημόσιου συστήματος υγείας είναι υποκριτικό να μας επικρίνει”, σημείωσε και συνέχισε: “Κάνουμε μια σοβαρή παρέμβαση αναβάθμισης της πρωτοβάθμιας υγείας, εφικτή ρεαλιστική και οικονομικά υποστηρίξιμη. Αυτό το νομοσχέδιο δεν είναι εργαλείο περικοπών αλλά αίτημα δεκαετιών. Υπάρχουν μνημονιακές δεσμεύσεις έχουμε συγκεκριμένο όριο δαπανών στο χώρο της υγείας, εμείς αξιοποιούμε τους ευρωπαϊκούς πόρους για να ενισχύσουμε μια λειτουργία που προσθέτει και δεν αφαιρεί. Είναι μια σημαντική επένδυση που θα υλοποιήσουμε, αξιοποιώντας κοινοτικούς πόρους”. “Δεν είμαστε εδώ για να κάνουμε τους διαιτητές στην αντιπαράθεση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αλλά εμείς είμαστε με το δημόσιο σύστημα υγείας”, κατέληξε ο κ. Ξανθός.
Οι αντιδράσεις των φορέων
Με παρατηρήσεις, επισημάνσεις, προτάσεις αλλά και διαφωνίες, εμφανίστηκαν οι 31 επιστημονικοί και συνδικαλιστικοί φορείς που είχαν κληθεί, στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής να τοποθετηθούν επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Υγείας, για την μεταρρύθμιση στην Πρωτοβάθμια Υγεία και Φροντίδα. Στο επίκεντρο της κριτικής τους, κατά την πολύωρη ακρόαση τους, βρέθηκε μεταξύ άλλων, η νέα ρύθμιση που αφορά τον οικογενειακό γιατρό, ενώ έντονες αμφιβολίες εκφράστηκαν για την χρηματοδότηση του όλου εγχειρήματος.
Ο Κωνσταντίνος Αγοραστός, πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος υποστήριξε ότι είναι ένα νομοσχέδιο που δημιουργεί στρεβλώσεις κα ανισότητες στη δημόσια υγεία και επέκρινε το γεγονός ότι τα ΤΟΜΥ προβλέπονται μόνο σε μεγάλες πόλεις και όχι στη περιφέρεια που θα έπρεπε να ενισχυθεί. “Με τέτοια νομοθέτημα δημιουργούνται ανασφάλειες. Δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο σχέδιο με χρονοδιάγραμμα. Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν ενισχύεται”, σημείωσε. Ο Μιχαήλ Βλασταράκος, πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου υποστήριξε ότι δεν είναι ένα μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο για τη πρωτοβάθμια υγεία και φροντίδα και όπως είπε, είναι αντίθετο με τις πάγιες και διαχρονικές θέσεις του Συλλόγου σε ότι αφορά τις συλλογικές συμβάσεις οι οποίες ακυρώνονται. Την κάθετη αντίδραση του εξέφρασε στο άρθρο για τον οικογενειακό γιατρό, ζητώντας να μην αφαιρεθεί το δικαίωμα επιλογής του από τον ασφαλισμένο. “Εκείνο που χρειάζεται είναι ένας εθνικός σχεδιασμός που θα υπερβαίνει τη κυβερνητική θητεία, επικαιροποίηση του υγειονομικού χάρτη, καθιέρωση της ηλεκτρονικής κάρτας και ένα νομοσχέδιο που θα αντέχει στο χρόνο”, πρόσθεσε.
“Δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με ένα νομοσχέδιο που υλοποιεί μνημονιακές δεσμεύσεις, δίνει τη δυνατότητα περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της δημόσιας υγείας και ελαστικοποιεί τις εργασιακές σχέσεις”, υπογράμμισε ο Μιχάλης Γιαννάκος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων. Ο Πρόδρομος Μποδοσάκης Μερκούρης, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Γενικής Ιατρικής εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για την “φαλκίδευση του θεσμού του οικογενειακού γιατρού”, ενώ σημείωσε ότι επαναφέρει από το παράθυρο την αρνητική λειτουργία του ΙΚΑ και ακυρώνει στη πράξη το εγχείρημα της αποκλειστικής απασχόλησης. “Κόφτη ασθενών” χαρακτήρισε τα ΤΟΜΥ, ο Ιωάννης Γαλανόπουλος, μέλος της εκτελεστικής γραμματείας της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος. “Και αυτή η μεταρρύθμιση είναι συνέχεια των προηγούμενων. Δίνεται συνέχεια στις ελαστικές σχέσεις εργασίας, ενώ τα ΤΟΜΥ καλύπτουν τις ανάγκες μόνο του 30% του πληθυσμού”, ανέφερε. Τις ισχυρές επιφυλάξεις της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος εξέφρασε ο πρόεδρος της, Δημήτρης Σκουτέλης υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι “η πολυδαίδαλη μορφή του νομοσχεδίου δημιουργεί σύγχυση και είναι εντελώς αβέβαιη η επιτυχής έκβαση του”, ενώ συμπλήρωσε ότι “εξακολουθεί να υποβαθμίζεται ο σημαντικός ρόλος των νοσηλευτών”.
Ο Ιωάννης Λυμβαίος, γραμματέας της Εθνικής Ομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, έκανε λόγο για “πολύ προβληματικό νομοσχέδιο”, και “για ανυπαρξία εθνικού σχεδιασμού”, σημειώνοντας πάντως ότι έχουν ενσωματωθεί αιτήματα τους. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην “παντελή έλλειψη αναφοράς στην προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία για θέματα ψυχικής υγείας”. Δεν αναφέρεται η σταθερή χρηματοδότηση των πρωτοβάθμιων μονάδων υγείας, δεν διασφαλίζονται μετά από το τέλος των χρηματοδοτήσεων από τα ΕΣΠΑ η βιωσιμότητα τους”, τόνισε.
Ο Λεωνίδας Βιτωράτος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις πως το νομοσχέδιο θα λύσει προβλήματα και θα αποκαταστήσει αδικίες και ανισότητες ενώ έκανε λόγο για παντελή έλλειψη του μη ιατρικού προσωπικού. Ο Πέτρος Λυμπερίδης, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών Ελλάδος, ανέφερε ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση χρίζει όμως περαιτέρω βελτιώσεων, τονίζοντας μεταξύ άλλων την ανάγκη έκδοσης ηλεκτρονικής κάρτας, ενίσχυση των περιφερειακών διευθύνσεων και την καταβολή ανθυγιεινού επιδόματος και στους φυσικοθεραπευτές. Ο Ιωάννης Τσικανδηλάκης, μέλος του Δ.Σ. του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου ζήτησε να καθοριστεί επακριβώς ο σημαντικός ρόλος του φαρμακοποιού και να θεσμοθετηθούν οι υπηρεσίες που παρέχει.
Ο Σταύρος Μπελώνης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος, τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης της πρόληψης με περαιτέρω χρηματοδότησης της πρωτοβάθμιας φροντίδας αλλά και να δοθεί η δυνατότητα στον κλάδο του να αναδειχθεί ότι ο ρόλος του φαρμακοποιού είναι αναντικατάστατος, αποδοτικός και πολύ αποτελεσματικός. Η ‘Αννα Μαστοράκου, πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών ΕΟΠΥΥ χαρακτήρισε “δογματικό” το νομοσχέδιο, μίλησε για λευκή επιταγή για το πώς θα λειτουργήσει το σύστημα αλλά και για καταστρατήγηση τόσο της επιλογής του ασφαλισμένου για τον οικογενειακό του γιατρό όσο και των θεσμών και των δικαιωμάτων των ασθενών.
Ο Γρηγόρης Σαραφιανός, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών, στράφηκε κατά των ΤΟΜΥ τονίζοντας ότι “στερούμε από τον ασθενή την ελεύθερη επιλογή γιατρού και θεραπευτηρίου, ενώ τάχθηκε κατά της καταβολής παραβόλου στις κλινικές. Ο Ιωάννης Δατσέρης, αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας, υπογράμμισε ότι παραμορφώνεται ο θεσμός των Μονάδων Ημερησίας Νοσηλείας, δίνοντας έμφαση στο άρθρο που αφορά τη συστέγαση, ενώ χαρακτήρισε άδικο να δημιουργούνται δύο ταχύτητες στις δομές της πρωτοβάθμιας υγείας. “Το 99% των Μ.Η.Ν τις έχουν κάνει γιατροί και όχι επιχειρηματίες. Οι στρεβλώσεις του νομοσχεδίου πρέπει να διορθωθούν”, πρόσθεσε.