Η μεγάλη πρόκληση των επομένων δεκαετιών για τα Συστήματα Υγείας και Κοινωνικής Προστασίας θα είναι η αντιμετώπιση των νέων αναγκών που δημιουργεί η γήρανση του πληθυσμού , ο επιπολασμός των χρονίων παθήσεων και των νοσημάτων «φθοράς» , η πολυνοσηρότητα που πλήττει ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους ‘’ είπε ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός μιλώντας στο Αναπτυξιακό Συνέδριο Ηπείρου. Τι σχεδιάζει το Υπουργείο Υγείας για την αντιμετώπιση του επιπολάσμου χρονίων παθήσεων & νοσημάτων «φθοράς»;
‘’Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΟΟΣΑ για την πρόληψη των ανισοτήτων λόγω γηρατειών ( Preventing Ageing Unequally) , οι άνθρωποι στα επόμενα χρόνια θα ζουν περισσότερο αλλά με μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας , κακής υγείας και κοινωνικής ανισότητας ‘’ τόνισε .
Πως θα αντιμετωπίσει το Υπουργείο Υγείας τον επιπολασμό των χρονίων παθήσεων & νοσημάτων «φθοράς»;
Η απάντηση από τη σκοπιά της πολιτικής υγείας είπε ο κ. Ξανθός είναι ένα αναβαθμισμένο δίκτυο δημόσιων υπηρεσιών αποθεραπείας-αποκατάστασης , ψυχοκοινωνικής φροντίδας, γηριατρικής φροντίδας , κέντρων ημέρας για ν. Altzheimer , κατ’ οίκον φροντίδας , παρηγορητικής φροντίδας και φροντίδας τελικού σταδίου . Αυτό είναι το μεγάλο έλλειμμα στο Κοινωνικό Κράτος της χώρας μας , εδώ εντοπίζεται η απόκλιση από τα οργανωμένα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αυτός πρέπει να είναι ο προνομιακός χώρος για ανάπτυξη σύγχρονων κοινωνικών πολιτικών μετά τη λήξη του μνημονιακού προγράμματος και της δημοσιονομικής επιτροπείας.
• Η αναδιοργάνωση της κοινωνικής φροντίδας σε επίπεδο κοινότητας
1. Η ΠΦΥ ως «πύλη εισόδου» ανθρωποκεντρικής φροντίδας – αλλαγή υποδείγματος στο ιατροκεντρικό-νοσοκομειοκεντρικό μοντέλο- τροποποίηση της εδραιωμένης αντίληψης ότι υψηλής ποιότητας υγειονομική φροντίδα παρέχεται μόνο στο νοσοκομείο και μόνο από πολύ εξειδικευμένους γιατρούς . ΗΠΦΥ λόγω του «οριζόντιου» χαρακτήρα της εστιάζει τις δραστηριότητες της όχι μόνο στο άτομο και στη νόσο αλλά ταυτόχρονα στην οικογένεια και στην κοινότητα , συμβάλλοντας πολύ πιο αποτελεσματικά στις πολιτικές πρόληψης και Δημόσιας Υγείας. Συνεισφέρει στην διασύνδεση του Συστήματος Υγείας με τις τοπικές κοινωνίες , ταυτοποιεί τις ευάλωτες και αποκλεισμένες ομάδες του πληθυσμού και «ανιχνεύει» ακάλυπτες ανάγκες που πρέπει να αντιμετωπιστούν.
2. Η δικτύωση των υπηρεσιών ΠΦΥ- Ψυχικής Υγείας- Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων- Κοινωνικής Προστασίας ( Κέντρα Κοινότητας, ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ, Βοήθεια στο Σπίτι ) με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας σε όλη την «αλυσίδα φροντίδας» και τη συγκρότηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος πρόληψης, προαγωγής της υγείας , ολιστικής και συνεχούς υγειονομικής φροντίδας , ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και κοινωνικής ενσωμάτωσης .
• Η αναπτυξιακή διάσταση της Υγείας και της άρσης των υγειονομικών ανισοτήτων
Σύμφωνα με μελέτη του ΠΟΥ μια μείωση 1% της ανισότητας στην Υγεία συμβάλλει κατά 0,15% στην αύξηση του ΑΕΠ . Η πολιτική λοιπόν της καθολικότητας και της ισότητας στην πρόσβαση στο Σύστημα Υγεία που ακολουθεί η κυβέρνηση , πέρα από την προφανή θετική συνεισφορά της στα υγειονομικά standards της χώρας και στην κοινωνική συνοχή και αξιοπρέπεια , έχει και αναπτυξιακή διάσταση .
• Η Υγεία ως πρόταγμα Ισότητας και Δημοκρατίας
Η Υγεία επηρεάζεται από τις κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες , το επίπεδο εκπαίδευσης και τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων . Το προσδόκιμο ζωής διαφέρει σημαντικά ανάλογα με το εισοδηματικό status ενώ η εμφάνιση σοβαρής ασθένειας οδηγεί σε πολύ μεγάλη μείωση εισοδημάτων τους ανειδίκευτους εργαζόμενους και όσους έχουν χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Άρα ο στόχος «Υγεία για όλους» του ΠΟΥ και της Διακήρυξης της Άλμα-Άτα ( 1978) είναι πάνω απ’ όλα ένα πρόταγμα Ισότητας και μια βαθιά πολιτική επιλογή.
Το ζήτημα της Δημοκρατίας στην Υγεία εντοπίζεται στα προβλήματα της καθολικής κάλυψης , των ισότιμων ευκαιριών πρόσβασης για ίση ανάγκη , της ισότητας στο αποτέλεσμα των θεραπευτικών παρεμβάσεων , της δίκαιης κατανομής των χρηματοδοτικών βαρών και της διαφάνειας των συναλλαγών των πολιτών με τους παρόχους υγείας.