Αύξηση του προσδόκιμου ζωής των ασθενών με πολλαπλό μυέλωμα

Αυξήθηκε σημαντικά το προσδόκιμο ζωής των ασθενών που πάσχουν από πολλαπλό μυέλωμα (ΠΜ) την τελευταία δεκαετία σε σύγκριση με παλαιότερα λόγω της ευρείας χρήσης των νέων αντιμυελωματικών παραγόντων, τονίζει στο www.healthweb.gr η Δρ Ειρήνη Κατωδρύτου, Αιματολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Αιματολογική Κλινική, Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο»-Γραμματέας Ελληνικής Ομάδας Μελέτης Πολλαπλού Μυελώματος.

Συνέντευξη στην Νικολέτα Ντάμπου

‘’ Αναστολείς όπως του πρωτεασώματος και τα ανοσοτροποποιητικά φάρμακα, τόσο στους ηλικιωμένους όσο και στους νεότερους ασθενείς με ΠΜ οι οποίοι επιπρόσθετα, έχουν την δυνατότητα να υποβληθούν σε αυτόλογη μεταμόσχευση περιφερικών στελεχιαίων κυττάρων, θεραπευτική διαδικασία που αποδεδειγμένα συμβάλει και αυτή στη βελτίωση της επιβίωσης. ‘’ σημειώνει η κ. Κατωδρύτου.

Το πολλαπλό μυέλωμα είναι ένας καρκίνος των πλασματοκυττάρων, τα οποία εντοπίζονται στο μυελό των οστών. Στο πολλαπλό μυέλωμα, μια ομάδα μονοκλωνικών πλασματοκυττάρων τα κύτταρα μυελώματος μετατρέπονται σε καρκινικά κύτταρα και πολλαπλασιάζονται. Αυτά τα κακοήθη πλασματοκύτταρα έχουν τη δυνατότητα να προσβάλλουν πολλά οστά του σώματος, με ενδεχόμενη εκδήλωση συμπιεστικών καταγμάτων, λυτικών οστικών βλαβών και συνύπαρξη πόνου.

Ποιο είναι το προσδόκιμο της ζωής των ατόμων με πολλαπλό μυέλωμα (ΠΜ);

Το προσδόκιμο ζωής των ασθενών με ΠΜ όπως αυτό ορίζεται από την διάμεση επιβίωση (δηλαδή το διάστημα το οποίο θα ζήσει το 50% των ασθενών) κυμαίνεται στις μέρες μας από 5-7 έτη και εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, το στάδιο της νόσου, την παρουσία κάποιων κακών προγνωστικών χαρακτηριστικών όπως οι βλάβες στα χρωμοσώματα (κυτταρογενετικές βλάβες), από την συνύπαρξη άλλων παθήσεων (π.χ. καρδιακή νόσος, νεφρική νόσος κλπ), καθώς και από την ανταπόκριση στη θεραπεία.

Κατά την τελευταία δεκαετία, το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε σημαντικά σε σύγκριση με παλαιότερα λόγω της ευρείας χρήσης των νέων αντιμυελωματικών παραγόντων, όπως είναι οι αναστολείς του πρωτεασώματος και τα ανοσοτροποποιητικά φάρμακα, τόσο στους ηλικιωμένους όσο και στους νεότερους ασθενείς με ΠΜ οι οποίοι επιπρόσθετα, έχουν την δυνατότητα να υποβληθούν σε αυτόλογη μεταμόσχευση περιφερικών στελεχιαίων κυττάρων, θεραπευτική διαδικασία που αποδεδειγμένα συμβάλει και αυτή στη βελτίωση της επιβίωσης.

Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα; Ποιες επιπλοκές προκαλεί η νόσος;

Τα συχνότερα συμπτώματα με τα οποία εμφανίζεται ο ασθενής με Πολλαπλούν Μυέλωμα (ΠΜ) στο γιατρό είναι ο οστικός πόνος και κυρίως ο πόνος στη σπονδυλική στήλη (συνήθως οσφυαλγία) καθώς και το αίσθημα κόπωσης ή καταβολής. Η κόπωση αποτελεί συνήθως σύμπτωμα της αναιμίας η οποία εμφανίζεται στο 75% των ασθενών με ΠΜ κατά τη διάγνωση. Βλάβες στα οστά γενικά (οστεολύσεις) εμφανίζονται στο 80% των ασθενών, ενώ βλάβες στην σπονδυλική στήλη εμφανίζονται σε >60% των ασθενών κατά τη διάγνωση· σ’ αυτές περιλαμβάνονται κατάγματα σπονδύλων σε ποσοστό 20-25%. Άλλες συχνές κλινικές εκδηλώσεις είναι η άνοδος της τιμής του ασβεστίου (υπερασβεστιαιμία) που εμφανίζεται στο 15% των ασθενών και η νεφρική ανεπάρκεια, στο 20-30% των ασθενών. Λιγότερο συχνές κλινικές εκδηλώσεις της νόσου είναι η αμυλοείδωση, η υπεργλοιότητα του αίματος και η περιφερική νευροπάθεια. Τέλος οι ασθενείς με ΠΜ μπορεί να εμφανίσουν αυξημένο αριθμό λοιμώξεων, λόγω μειωμένης άμυνας στον οργανισμό (ανοσοανεπάρκεια).

Ποιες ομάδες ασθενών επηρεάζονται συχνότερα;

Η νόσος αφορά συνήθως ασθενείς σχετικά μεγάλης ηλικίας, δηλαδή άνω των 65 ετών. Η διάμεση ηλικία διάγνωσης κυμαίνεται από 66-70 έτη στις διάφορες βάσεις δεδομένων, ενώ μόνο το 2% των ασθενών είναι

Υπάρχουν νέες θεραπείες για το πολλαπλό Μυέλωμα από του στόματος ;

Τα τελευταία χρόνια έχουμε στη διάθεσή μας νέα αποτελεσματικά φάρμακα για το ΠΜ που χορηγούνται από το στόμα. Τα πρώτα φάρμακα από του στόματος που έλαβαν έγκριση στην Ευρώπη συμπεριλαμβανομένης της χώρας μας είναι τα ανοσοτροποποιητικά φάρμακα στα οποία περιλαμβάνονται η θαλιδομίδη η λεναλιδομίδη και η πομαλιδομίδη.

Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται σε συνδυασμό με κορτιζόνη μόνο, ή με κορτιζόνη και κάποιον αλκυλιωτικό παράγοντα για διάφορες γραμμές θεραπείας του ΠΜ (1η γραμμή, ανθεκτικό/υποτροπιάζον ΠΜ). Συγκεκριμένα, η θαλιδομίδη είναι εγκεκριμένη σε συνδυασμό με την μελφαλάνη και την πρεδνιζόνη για τη θεραπεία 1ης γραμμής του ΠΜ στους ασθενείς άνω των 65 ετών.

Η λεναλιδομίδη σε συνδυασμό με την δεξαμεθαζόνη έχει εγκριθεί πρόσφατα για τη θεραπεία 1ης γραμμής στους ασθενείς με ΠΜ άνω των 65 ετών ενώ μπορεί να χορηγηθεί και ως θεραπεία υποτροπής της νόσου.

Η πομαλιδομίδη σε συνδυασμό με δεξαμεθαζόνη έχει εγκριθεί ως θεραπεία υποτροπής στους ασθενείς που έχουν λάβει προηγουμένως λεναλιδομίδη και βορτεζομίδη.

Η βορτεζομίδη ανήκει στους αναστολείς πρωτεασώματος και είναι εγκεκριμένη σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα, για νέους και για ηλικιωμένους ασθενείς τόσο στη διάγνωση όσο και στην υποτροπή· είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική ωστόσο, χορηγείται μόνο παρεντερικά (ενδοφλέβια ή υποδόρια) και επομένως η χορήγηση της γίνεται μόνο στο Νοσοκομείο.

Πρόσφατα, η ιξαζομίδη (ixazomib) ο πρώτος από του στόματος αναστολέας του πρωτεασώματος που ανήκει στην ίδια οικογένεια με την βορτεζομίδη, έχει εγκριθεί για την θεραπεία του υποτροπιάζοντος/ανθεκτικού ΠΜ μετά την 1η γραμμή θεραπείας, σε συνδυασμό με την λεναλιδομίδη και τη δεξαμεθαζόνη.

Οι από του στόματος θεραπείες σάς βοηθούν στο έργο σας αφού οι παλαιότερες θεραπείες ήταν ενδοφλέβιες ;

Οι θεραπείες που χορηγούνται από το στόμα και ιδιαίτερα ο διπλός συνδυασμός λεναλιδομίδης-δεξαμεθαζόνης και ο τριπλός συνδυασμός Ιξαζομίδης-λεναλιδομίδης-δεξαμεθαζόνης είναι πολύ χρήσιμες για τη θεραπεία του ΠΜ, αφενός μεν γιατί είναι πολύ αποτελεσματικές και καθυστερούν την εξέλιξη ή την επανεμφάνιση της νόσου και αφετέρου γιατί είναι εύκολες στη χορήγηση, δεν απαιτούν νοσηλεία και είναι καλά ανεκτές από τους ασθενείς χωρίς να προκαλούν σημαντικές παρενέργειες.

Ζωτικά τα καινοτόμα φάρμακα για ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα