Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια: Οι γιορτές είναι μια αγχωτική περίοδος για πολλούς, αλλά αυτό μπορεί να μην είναι κακό πράγμα όσον αφορά τη λειτουργία του εγκεφάλου σας, σύμφωνα με νέα έρευνα του Ινστιτούτου Ανάπτυξης Νέων του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια. Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα χαμηλά έως μέτρια επίπεδα άγχους βελτιώνουν τη μνήμη εργασίας, τις βραχυπρόθεσμες πληροφορίες που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να ολοκληρώσουν καθημερινές εργασίες, όπως το να θυμούνται τον αριθμό τηλεφώνου κάποιου ή να ανακαλούν οδηγίες για το πώς να φτάσουν σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία. Υπάρχει, ωστόσο, μια επιφύλαξη, δήλωσαν οι ερευνητές. Τα ευρήματα αφορούν συγκεκριμένα το χαμηλό έως μέτριο στρες. Μόλις τα επίπεδα άγχους ξεπεράσουν τα μέτρια επίπεδα και γίνουν σταθερά, το άγχος αυτό γίνεται τοξικό. “Τα κακά αποτελέσματα του στρες είναι αρκετά σαφή και δεν είναι καινούργια”, δήλωσε ο Assaf Oshri, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής στο Κολέγιο Οικογενειακών και Καταναλωτικών Επιστημών. Τα σταθερά υψηλά επίπεδα στρες μπορούν στην πραγματικότητα να αλλάξουν τη δομή του εγκεφάλου. Οδηγεί σε αύξηση της λευκής ουσίας εις βάρος της φαιάς ουσίας, η οποία εμπλέκεται στον έλεγχο των μυών, στη λήψη αποφάσεων, στον αυτοέλεγχο, στη ρύθμιση των συναισθημάτων και σε άλλα. Το χρόνιο στρες μπορεί επίσης να κάνει τους ανθρώπους πιο ευάλωτους σε μια ποικιλία ασθενειών που κυμαίνονται από ναυτία και ημικρανίες μέχρι υψηλή αρτηριακή πίεση και καρδιακές παθήσεις. “Αλλά υπάρχουν λιγότερες πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις του πιο περιορισμένου στρες”, δήλωσε ο Oshri. “Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι τα χαμηλά έως μέτρια επίπεδα αντιλαμβανόμενου άγχους συνδέονταν με αυξημένη νευρική ενεργοποίηση της μνήμης εργασίας, με αποτέλεσμα καλύτερες νοητικές επιδόσεις”.
Σε προηγούμενη έρευνα, ο Oshri και οι συνάδελφοί του απέδειξαν ότι τα χαμηλά έως μέτρια επίπεδα στρες θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα άτομα να οικοδομήσουν ανθεκτικότητα και να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαταραχών της ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη και η αντικοινωνική συμπεριφορά. Εκείνη η μελέτη έδειξε επίσης ότι οι περιορισμένες εξάρσεις στρες μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να μάθουν πώς να αντιμετωπίζουν μελλοντικές στρεσογόνες καταστάσεις. Η παρούσα μελέτη βασίζεται σε αυτή την εργασία, παρέχοντας μαγνητική τομογραφία (MRI) που δείχνει πώς το χαμηλό έως μέτριο στρες μπορεί να κάνει τα μέρη του εγκεφάλου που ελέγχουν τη μνήμη εργασίας να κάνουν πιο αποτελεσματικά τη δουλειά τους. Τα δίκτυα υποστήριξης, οι φίλοι και η οικογένεια μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν το στρες με υγιείς τρόπους Οι ερευνητές ανέλυσαν μαγνητικές τομογραφίες από το Ανθρώπινο Πρόγραμμα Connectome (Human Connectome Project) σε περισσότερους από 1.000 ανθρώπους με διαφορετικό φυλετικό και εθνοτικό υπόβαθρο. Το Ανθρώπινο Πρόγραμμα Connectome (Human Connectome Project), το οποίο χρηματοδοτείται από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, έχει ως στόχο να προσφέρει πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα άτομα που ανέφεραν χαμηλά έως μέτρια επίπεδα στρες είχαν αυξημένη δραστηριότητα στα τμήματα του εγκεφάλου που αφορούν τη μνήμη εργασίας. Οι συμμετέχοντες που δήλωσαν ότι βίωναν χρόνια υψηλά επίπεδα στρες παρουσίασαν μείωση στις περιοχές αυτές.
Για την αξιολόγηση των αντιληπτών επιπέδων στρες, οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με το πόσο συχνά βίωναν ορισμένες σκέψεις ή συναισθήματα. Για παράδειγμα, “τον τελευταίο μήνα, πόσο συχνά αναστατωθήκατε εξαιτίας κάτι που συνέβη απροσδόκητα;” και “τον τελευταίο μήνα, πόσο συχνά διαπιστώσατε ότι δεν μπορούσατε να αντεπεξέλθετε σε όλα τα πράγματα που έπρεπε να κάνετε;”. Η κλίμακα αυτή έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό μέτρο σε διάφορες άλλες διεθνείς μελέτες. Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τα κοινωνικά δίκτυα των συμμετεχόντων χρησιμοποιώντας διάφορα μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο τα άτομα αισθάνονταν για την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν απροσδόκητα γεγονότα, πόσο ικανοποιημένοι ήταν ότι η ζωή τους έχει σημασία και νόημα και τη διαθεσιμότητα υποστήριξης με βάση τους φίλους στα κοινωνικά τους δίκτυα. Για να αναλυθεί η μνήμη εργασίας, στους συμμετέχοντες παρουσιάστηκε μια σειρά από τέσσερις τύπους εικόνων με πράγματα όπως εργαλεία και πρόσωπα ατόμων και αργότερα τους ζητήθηκε να ανακαλέσουν στη μνήμη τους αν ήταν οι ίδιες φωτογραφίες που τους είχαν δείξει προηγουμένως. Στη συνέχεια, οι ερευνητές ανέλυσαν μαγνητικές τομογραφίες του εγκεφάλου των συμμετεχόντων καθώς ολοκλήρωναν τις εργασίες για να αξιολογήσουν τη νευρική ενεργοποίηση σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου.
Ίσως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες που δήλωσαν ότι είχαν περισσότερη υποστήριξη από τις οικογένειες και τους φίλους τους φάνηκαν πιο ικανοί να αντιμετωπίσουν με υγιή τρόπο χαμηλά έως μέτρια επίπεδα στρες. “Πρέπει να έχεις τους σωστούς πόρους για να ενισχυθείς από τις αντιξοότητες και το στρες”, δήλωσε ο Oshri. “Για ορισμένους ανθρώπους, το να εκτίθενται σε αντιξοότητες είναι κάτι καλό. Αλλά για άλλους, ίσως όχι”. “Είναι πιθανό να μπορείς να αντέξεις περισσότερο στρες αν έχεις μια υποστηρικτική κοινότητα ή οικογένεια”. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neuropsychologia.