Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα έχουν διαπιστώσει ότι το έντερο μπορεί να είναι το κλειδί για την πρόληψη της νόσου του Πάρκινσον. Τα εντερικά κύτταρα πυροδοτούν μία ανοσολογική απόκριση που προστατεύει τα νευρικά κύτταρα ή νευρώνες, έναντι βλάβης που συνδέεται με τη νόσο του Πάρκινσον.
Ενεργούν δηλαδή σαν ανιχνευτές κατεστραμμένων κυτταρικών στοιχείων. «Πιστεύουμε ότι με κάποιο τρόπο το έντερο είναι η προστασία των νευρώνων», λέει ο Veena Prahlad, επίκουρος καθηγητής βιολογίας στο Πανεπιστήριο της Αϊόβα.
Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια διαταραχή του εγκεφάλου που διαβρώνει τους κινητικούς νευρώνες και την ισορροπία με την πάροδο του χρόνου. Επηρεάζει 500.000 άνθρωποι στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας. Η νόσος εμφανίζεται όταν οι νευρώνες-νευρικά κύτταρα-στον εγκέφαλο που ελέγχουν την κίνηση μειώνονται ή καταστρέφονται. Κανονικά, αυτοί οι νευρώνες παράγουν ντοπαμίνη, και όταν καταστρέφονται η προκύπτουσα έλλειψη ντοπαμίνης προκαλεί τα κινητικά προβλήματα ελέγχου που σχετίζονται με την ασθένεια.
Οι επιστήμονες παλαιότερα συνέδεαν τη νόσο Πάρκινσον με ελαττώματα στα μιτοχόνδρια, τα μηχανήματα που παράγουν ενέργεια και βρίσκονται σε κάθε ανθρώπινο κύτταρο. Γιατί και πώς οι μιτοχονδριακές ανωμαλίες επηρεάζουν τους νευρώνες παραμένει ένα μυστήριο.
Η επιστημονική ομάδα εξέθεσε τους σκώληκες που ονομάζονται νηματώδη σε ένα δηλητήριο, τη ροτενόνη, το οποίο οι ερευνητές γνωρίζουν ότι καταστρέφει τους νευρώνες, γεγονός που συνδέεται με την νόσο του Πάρκινσον. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ροτενόνη άρχισε να βλάπτει τα μιτοχόνδρια στους νευρώνες. Έκπληξη όμως προκάλεσε στους ερευνητές το γεγονός ότι τα κατεστραμμένα μιτοχόνδρια δεν σκότωσαν όλους τους σκώληκες. Μόνο 7% των νηματωδών σκωλήκων, περίπου 210 από 3000, έχασαν τους νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη. “Αυτό φάνηκε ενδιαφέρον και ερωτηθήκαμε αν υπάρχει κάποια έμφυτος μηχανισμός για την προστασία των ζώων από την ροτενόνη,” λέει ο Prahlad.
Αποδείχθηκε ότι οι άμυνες του ανοσοποιητικού των νηματωδών ενεργοποιήθηκαν όταν εισήχθη η ροτενόνη, πολλά μιτοχόνδρια αυτομόλησαν, ανασχέθηκε η διαδικασία που θα οδηγούσε στην απώλεια των νευρώνων που παράγουν ντοπαμίνη. Είναι σημαντικό ότι, η ανοσολογική απόκριση προέρχεται από το έντερο και όχι από το νευρικό σύστημα.
“Αν μπορούμε να καταλάβουμε πώς γίνεται αυτό στον σκώληκα, μπορούμε να καταλάβουμε πώς αυτό μπορεί να συμβεί σε θηλαστικά,” λέει ο Prahlad. Οι ερευνητές σχεδιάζουν να διεξάγουν περισσότερα πειράματα, αλλά μορφοποιούν ήδη μερικές ενδιαφέρουσες υποθέσεις.