Νέα έρευνα από το πανεπιστήμιο Bangor δείχνει ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες για να ενισχύσουν τα κέρδη τους τονώνουν την ανάπτυξη θεραπειών για σπάνιες ασθένειες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες που διαθέτουν φάρμακα στην αγορά για σπάνιες ασθένειες (γνωστά ως ορφανά φάρμακα), είναι 5 φορές πιο κερδοφόρες και έχουν έως και 15% υψηλότερη αξία συγκριτικά με τις άλλες φαρμακευτικές εταιρείες.
Η μελέτη, διεξήχθη από εμπειρογνώμονες του Πανεπιστημίου Bangor και του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ και δημοσιεύτηκε στο PLoS ONE. Ως αντικείμενο είχε την εξέταση των επιδόσεων 86 εισηγμένων εταιρειών που δημιούργησαν σχεδόν 200 ορφανά φάρμακα. Και αυτό έγινε σε σύγκριση με 258 εταιρείες, που δεν παρασκευάζουν ορφανά φάρμακα. Ο επικεφαλής της έρευνας, DyfrigHughes, Καθηγητής Pharmacoeconomics από το Bangor, δήλωσε: «Τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν προηγούμενες ανησυχίες μας, ότι οι εταιρείες επωφελούνται υπερβολικά και το πετυχαίνουν αυτό με τον καθορισμό πολύ υψηλών τιμών για θεραπείες σπάνιων ασθενειών. “
Σπάνιες ασθένειες
Οι ασθένειες που επηρεάζουν λιγότερους από 5 ανά 10.000 ασθενείς του πληθυσμού θεωρείται ότι είναι σπάνιες. Χωρίς κίνητρα, οι εταιρείες δεν θα θεωρούσαν ότι εμπορικά αξίζει τον κόπο να επενδύσουν σε νέες θεραπείες. Βάσει των κανονισμοί που ισχύουν, από το 2000 έχουν εγκριθεί θεραπείες 122 ορφανών φαρμάκων για τους ασθενείς που πάσχουν από σπάνιες ασθένειες.
Το υψηλό κόστος
Τα φάρμακα με σκοπό την καταπολέμηση των σπάνιων παθήσεων μπορεί να διεκδικήσουν πού υψηλές τιμές. Φάρμακο για την κυστική ίνωση διατίθεται στην τιμή των £ 14.000 ανά ασθενή ανά μήνα. Πράγματι κάθε ένα από τα 10 πιο ακριβά φάρμακα στον κόσμο είναι ένα ορφανό. Στην πραγματικότητα, σχεδόν το 1/3 των φαρμάκων για σπάνιες ασθένειες υπερβαίνει πλέον το £ 1 δις στις ετήσιες πωλήσεις. Η παγκόσμια αγορά ορφανών φαρμάκων αναμένεται να φθάσει τα £ 144 δισεκατομμύρια το 2020 και να αντιπροσωπεύει το 19% των συνολικών πωλήσεων επώνυμων συνταγογραφούμενων φαρμάκων. “Υπάρχει μια ανησυχητική τάση στις κλιμακούμενες τιμές των ορφανών φαρμάκων που το βρετανικό σύστημα υγείας διαχειρίζεται με δυσκολία,” είπε ο καθηγητής Hughes. “Ενώ οι υψηλότερες τιμές θα πρέπει να αναμένονται, τα στοιχεία μας δείχνουν ότι οι εταιρείες βλέπουν τα ορφανά φάρμακα ως μια ευκαιρία να επωφεληθούν. Οι επενδυτές το βλέπουν αυτό πάρα πολύ θετικά, όπως φαίνεται από την υψηλότερη αξία των εταιρειών ορφανών φαρμάκων συγκριτικά με τις κοινές φαρμακευτικές εταιρείες.
Αλλαγές πολιτικής
Οι συγγραφείς της μελέτης προτείνουν αλλαγή στην πολιτική αυτή που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο προσιτές θεραπείες για σπάνιες ασθένειες. Θα πρέπει να γίνει διάκριση των ορφανών φαρμάκων για μία νόσο (για εξαιρετικά σπάνιες κληρονομικές ασθένειες), και εκείνων που χρησιμοποιούνται για περισσότερα νοσήματα. Κίνητρα, τα οποία θα περιλαμβάνουν 10 χρόνια αποκλειστικότητας στην αγορά θα μπορούσαν να είναι καλύτερα σχεδιασμένα, και να συνδέονταν με το ποσό των εσόδων για κάθε φάρμακο. Οι εταιρείες πρέπει επίσης να επιστρέψουν σε τιμές που αντικατοπτρίζουν την αξία του φαρμάκου. Τελικά, υπάρχει ένας σαφής ρόλος για μη εμπορική ανάπτυξη φαρμάκων με κοινωνικά κίνητρα.