Γάλλοι επιστήμονες δημιούργησαν εικονικό εγκέφαλο που αναπαριστά αυτόν ενός επιληπτικού ατόμου, κάνοντας έτσι ένα σημαντικό βήμα στην κατανόηση και σωστή χειρουργική αντιμετώπιση της πολύ σοβαρής αυτής ασθένειας.
Ερευνητές στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας (CNRS), το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικής Έρευνας της Γαλλίας (INSERM), το Πανεπιστήμιο Aix-Marseille και του Κέντρου Δημόσιας Βοήθειας των Νοσοκομείων της Μασσαλίας (AP-HP) δημιούργησαν έναν εικονικό εγκέφαλο που μπορεί να αναπαραστήσει τον εγκέφαλο ενός ατόμου που πάσχει από επιληψία. Η εργασία αυτή δίνει στους ιατρούς τη δυνατότητα να καταλάβουν καλύτερα πώς δρα η ασθένεια αλλά και να προετοιμάσουν καλύτερα τον ασθενή για την επέμβαση. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Epilepsy.
To 1% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από επιληψία. Η ασθένεια επηρεάζει διαφορετικά το κάθε άτομο, γι’ αυτό το λόγο η δυνατότητα προσωποποιημένης διάγνωσης είναι εξαιρετικά σημαντική. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολύ λίγοι τρόποι που βοηθούν τους επιστήμονες να καταλάβουν τους μηχανισμούς της επιληψίας – κυρίως μέσα από τη χρήση μαγνητικής τομογραφίας και ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος. Και είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς το 50% των ασθενών δεν εμφανίζουν ανωμαλίες οι οποίες είναι ορατές στη μαγνητική -έτσι η αιτία της επιληψίας παραμένει άγνωστη.
Οι ερευνητές λοιπόν κατάφεραν για πρώτη φορά να δημιουργήσουν έναν προσωποποιημένο εικονικό εγκέφαλο, σχεδιάζοντας ένα βασικό πρότυπο και προσθέτοντας ατομικές πληροφορίες του κάθε ασθενούς, όπως τον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένες οι διάφορες περιοχές του εγκεφάλου σε κάθε άτομο. Μαθηματικά μοντέλα που προκαλούν εγκεφαλική δραστηριότητα μπορούν να δοκιμαστούν πλέον στον εικονικό αυτόν εγκέφαλο. Με αυτόν τον τρόπο, οι επιστήμονες κατάφεραν να ανασκευάσουν το σημείο στο οποίο ξεκινούν οι επιληπτικές κρίσεις και να δουν πώς αυτές εξελίσσονται. Με άλλα λόγια, ο νέος εικονικός εγκέφαλος έχει πραγματική αξία όσον αφορά την πρόγνωση του τρόπου με τον οποίο μια κρίση θα πλήξει κάθε ασθενή, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολύ πιο ακριβείς διαγνώσεις.
Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως το 30% των ασθενών με επιληψία δεν ανταποκρίνονται σε φαρμακευτική αγωγή, οπότε η μοναδική ελπίδα τους είναι η χειρουργική επέμβαση. Αυτή θα είναι αποτελεσματική μόνο αν ο χειρουργός έχει κάποιες καλές ενδείξεις για το σε ποια σημεία του εγκεφάλου θα χειρουργήσει. Ο εικονικός εγκέφαλος αποδεικνύεται πολύτιμος ακριβώς γι’ αυτό, δίνοντας στους γιατρούς μια εικονική πλατφόρμα. Έτσι μπορούν να εντοπίσουν τη σωστή περιοχή, αποφεύγοντας τις επεμβατικές διαδικασίες και, κυρίως, να τους δίνεται η δυνατότητα να προετοιμαστούν καλύτερα για την εγχείρηση δοκιμάζοντας διαφορετικές χειρουργικές προσεγγίσεις και βλέποντας όχι μόνο ποια θα ήταν η πιο αποτελεσματική αλλά και ποιες θα ήταν οι συνέπειές της -κάτι που είναι αδύνατο να συμβεί σε έναν ζωντανό ασθενή.
Μακροπρόθεσμος στόχος της ερευνητικής ομάδας είναι να παρέχει στους ασθενείς προσωποποιημένα φάρμακα για τον εγκέφαλο, προσφέροντας εικονικές, εξατομικευμένες θεραπευτικές λύσεις. Οι ερευνητές κάνουν αυτή τη στιγμή κλινικές δοκιμές για να δείξουν την προγνωστική αξία της ανακάλυψης. Η τεχνολογία αυτή δοκιμάζεται επίσης σε άλλες παθολογικές καταστάσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο, όπως τα εγκεφαλικά, το Αλτσχάιμερ, οι εκφυλιστικές νευρολογικές παθήσεις και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ν.Ζ