Βλαστοκύτταρα θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις μεταμοσχεύσεις ήπατος, υποστηρίζουν επιστήμονες του Συμβουλίου Ιατρικής Έρευνας (MRC) του Κέντρου Αναγεννητικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες αποκατέστησαν τη λειτουργία των οργάνων σε σοβαρή βλάβη του ήπατος σε ζώα με τη μεταμόσχευση εργαστηριακών βλαστοκυττάρων. Το επίτευγμα αυτό φέρνει πιο κοντά την ημέρα που οι κυτταρικές θεραπείες που αναζωογονούν το όργανο θα μπορούν να αντικαταστήσουν την ανάγκη για μεταμόσχευση ήπατος.
Της Μαρίας Χατζηδάκη
Η έρευνα έγινε σε ποντίκια τα οποία είχαν σοβαρή ζημιά στο συκώτι τους. Κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών το ήπαρ των ποντικιών, τα οποία είχαν λάβει θεραπεία με βλαστοκύτταρα, άρχισε να αναγεννάται, βελτιώνοντας τη δομή και τη λειτουργία των οργάνων των ζώων. Το ήπαρ διαθέτει την ικανότητα να επουλώνεται μέχρι ένα βαθμό από μόνο του. Αυτό συμβαίνει επειδή περιέχει κύτταρα που ονομάζονται ηπατοκύτταρα και τα οποία είναι ικανά να αυτο-ανανεωθούν μετά από ένα τραυματισμό. Ωστόσο, αυτά τα κύτταρα είναι λιγότερο ικανά να αυτο-ανανεωθούν μετά από σοβαρό τραυματισμό, όπως αυτός που προκαλείται από την κίρρωση και την οξεία ηπατική ανεπάρκεια.
Δυστυχώς όμως τα ηπατοκύτταρα δεν είναι εύκολο να αυξηθούν σε συνθήκες εργαστηρίου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ομάδα αποφάσισε να διαπιστώσει εάν το συκώτι με τη βοήθεια των βλαστικών κυττάρων – που ονομάζονται ηπατικά προγονικά κύτταρα – μπορούν να αναγεννήσουν τον ιστό του ήπατος. Τα βλαστοκύτταρα αυτά είναι πολύ πιο εύκολο να αναπτυχθούν στο εργαστήριο και έχουν την ευελιξία να μετατραπούν σε ηπατοκύτταρα και άλλα είδη των κυττάρων του ήπατος.
Αν τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται με ηπατικά προγονικά κύτταρα στα ποντίκια μπορούν να αναπαραχθούν με τα ανθρώπινα κύτταρα, τότε η ομάδα πιστεύει ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεταμοσχεύσεις κυττάρων ως θεραπεία για την ανάπλαση του ήπατος αντί της μεταμόσχευσης οργάνων. Ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής στο Συμβούλιο Ιατρικής Έρευνας (MRC) του Κέντρου Αναγεννητικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, στο Ηνωμένο Βασίλειο κ. Στίουαρτ Φόρμπς, σημειώνει ότι «θα χρειαστεί κάποιος χρόνος προτού μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε το εγχείρημα αυτό, αφού πρώτα πρέπει να δοκιμάσουμε την προσέγγισή μας με τη χρήση ανθρώπινων κυττάρων.
Αυτό είναι πολύ αναγκαίο γιατί η ηπατική νόσος είναι μια πολύ κοινή αιτία θανάτου και αναπηρίας για τους ασθενείς στο Ηνωμένο Βασίλειο και τον υπόλοιπο του κόσμο». Μακροπρόθεσμα, οι ερευνητές ελπίζουν να επιτύχουν τα ίδια αποτελέσματα με τη χρήση φαρμάκων που διεγείρουν τα βλαστικά κύτταρα στο εσωτερικό του ασθενούς για την αναγέννηση του κατεστραμμένου ήπατος.