Καρκίνος μαστού: Όταν τα καρκινικά κύτταρα αποσπώνται από τον αρχικό όγκο στον μεταστατικό —σταδίου IV— καρκίνο του μαστού, συνήθως εξαπλώνονται στα οστά, το ήπαρ ή τους πνεύμονες. Μια νέα μελέτη, που σχετίζεται με το έργο MetEpiStem, περιγράφει τι συμβαίνει στα μεταστατικά καρκινικά κύτταρα μαστού όταν μεταναστεύουν από την κύρια θέση του μαστού σε μαλακούς ιστούς όπως αυτός των πνευμόνων. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Cell Biology, θα μπορούσε να εγκαινιάσει μια νέα εποχή στη θεραπεία του καρκίνου.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι όταν τα καρκινικά κύτταρα εξαπλώνονται σε όργανα με μαλακό μικροπεριβάλλον, ο μεταβολισμός τους αλλάζει και γίνονται ανθεκτικά σε ορισμένα φάρμακα χημειοθεραπείας. «Παρατηρήσαμε ότι η σκλήρυνση του μικροπεριβάλλοντος του πρωτογενούς όγκου προάγει την ανάπτυξη του όγκου, αλλά όταν τα καρκινικά κύτταρα μεταναστεύουν σε ιστούς όπως οι πνεύμονες, βρίσκονται σε ένα μαλακό περιβάλλον», λέει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Patrizia Romani από το Πανεπιστημίο της Πάδοβας που φιλοξενεί το έργο MetEpiStem.
«Γνωρίζουμε ότι οι μηχανικές ιδιότητες των ιστών μπορούν να ρυθμίσουν τη συμπεριφορά των κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων των καρκινικών», σημειώνει η συγγραφέας, λέγοντας ότι ενώ το μαλακό περιβάλλον της μεταστατικής θέσης μπορεί να προκαλέσει πιο αργή ανάπτυξη των μεταστατικών κυττάρων, αυξάνει επίσης την αντιοξειδωτική τους άμυνα. «Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι πνευμονικές μεταστάσεις είναι συχνά ανθεκτικές στη χημειοθεραπεία και μπορούν να παραμείνουν αδρανείς για πολλά χρόνια μέχρι να υποτροπιάσουν».
Η ερευνητική ομάδα μελέτησε τους μηχανισμούς που ευθύνονται για αυτό. Διαπίστωσε ότι, όταν βρίσκονται σε ένα μαλακό μικροπεριβάλλον, τα μεταστατικά κύτταρα ενεργοποιούν διαδικασίες όπως η μιτοχονδριακή σχάση και η παραγωγή χημικών μεσολαβητών (αντιδραστικά είδη οξυγόνου). Αυτά ενεργοποιούν έναν μεταγραφικό παράγοντα που ονομάζεται NRF2, ο οποίος με τη σειρά του ενεργοποιεί τον αντιοξειδωτικό μεταβολισμό. Ως αποτέλεσμα, τα καρκινικά κύτταρα γίνονται ανθεκτικά στη θεραπεία με ορισμένες μορφές χημειοθεραπείας.
Τα ευρήματα της μελέτης
Το συμπέρασμα της ερευνητικής ομάδας ήταν ότι τα μιτοχόνδρια -οργανίδια που παράγουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που απαιτείται για να τροφοδοτήσουν τις βιοχημικές αντιδράσεις ενός κυττάρου- γίνονται μικρότερα σε ένα μαλακό μικροπεριβάλλον. Μέσω μιας πολύπλοκης αλυσίδας μοριακών γεγονότων, αυτή η βράχυνση διεγείρει τα καρκινικά κύτταρα να παράγουν αντιοξειδωτικά μόρια σε μεγάλες ποσότητες, καθιστώντας τα πιο ανθεκτικά σε ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα. Αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις που επικεντρώνονται στην πρόληψη της ανάπτυξης των μεταστατικών κυττάρων αντί στην παρεμπόδιση της διαδικασίας ανάπτυξης αφού έχει ήδη ξεκινήσει. Το έργο MetEpiStem ολοκληρώνεται τον Μάρτιο του 2024.
*Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Cell Biology.
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube
