Οικογένειες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας ή με γενετική προδιάθεση για εκφυλιστικά νοσήματα των μιτοχονδρίων μπορεί κάποια μέρα να επωφεληθούν από μια νέα επανάσταση που προέρχεται από την εργασία επιστημόνων του Oregon Health & Science University και του Ινστιτούτου Salk.
Η σχετική μελέτη δημοσιεύτηκε χθες στο περιοδικό Cell Stem Cell. Oι ερευνητές ανακάλυψαν ότι είναι δυνατόν να αναγεννηθούν ανθρώπινα ωάρια ή ωοκύτταρα – τα αρχικά κύτταρα που οδηγούν σε σχηματισμό εμβρύου – κάνοντας χρήση γενετικού υλικού που συνήθως πηγαίνει χαμένο. Αυτό το DNA προέρχεται από μικρά κύτταρα που ονομάζονται πολικά σωμάτια. Μορφοποιούνται κατά τη διαδικασία σχηματισμού των ωαρίων και περιέχουν το ίδιο γενετικό υλικό με τον πυρήνα του ωαρίου των γυναικών. Μέχρι τώρα, τα πολικά σωμάτια δεν είχαν ποτέ αποδειχθεί ότι είναι δυνητικά χρήσιμα για την δημιουργία λειτουργικών ανθρώπινων ωαρίων στη θεραπεία γονιμότητας. Στη μελέτη, οι επιστήμονες μεταμόσχευσαν επιτυχώς ένα πολικό σωμάτιο από αναπτυσσόμενο ωοκύτταρο γυναίκας στο κυτταρόπλασμα ενός ωαρίου δότριας απογυμνωμένου από πυρήνα του.
Αν και η τεχνική αυτή απέχει έτη από αξιολόγηση με κλινικές δοκιμές, η πρόοδος που μπορεί να επιφέρει τελικά θα μπορούσε να είναι σημαντική για γυναίκες με προχωρημένη ηλικία που επιθυμούν να γίνουν μητέρες. Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι ο μέσος όρος ηλικίας μητρότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκε από 21,4 έτη το 1970 σε 25,0 έτη το 2006. «Γνωρίζουμε ότι η γονιμότητα μειώνεται καθώς οι γυναίκες μεγαλώνουν,” δήλωσε ο Shoukhrat Mitalipov, Ph.D., συγγραφέας και διευθυντής του Κέντρου Εμβρυϊκών Κυττάρων και Γονιδιακής Θεραπείας του Oregon Health & Science University. “Αυτός είναι ενδεχομένως ένας τρόπος για να διπλασιάσουμε τον αριθμό των ωαρίων που είμαστε σε θέση να λάβουμε από μια συνεδρία εξωσωματικής γονιμοποίησης.” «Παρά το γεγονός ότι ήταν δυνατό να εξετασθεί ένας περιορισμένος αριθμός κυτταρικών γραμμών, η ποιότητα των πολικών σωματίων που προέρχονται από εμβρυϊκά κύτταρα φαίνεται να προσφέρει ελπίδες αξιοποίησης», αναφέρει ο έτερος συγγραφέας Joseph Ecker, Ph.D., από το Ινστιτούτο Salk, όπου είναι καθηγητής και διευθυντής του Εργαστηρίου Γονιδιωματικής Ανάλυσης.
«Κανονικά, τα πολικά σωμάτια διασπώνται και εξαφανίζονται κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των ωαρίων. Καταφέραμε να τα ανακυκλώσουμε. Ελπίζουμε ότι με τον τρόπο αυτό, να είμαστε σε θέση να διπλασιάσουμε τον αριθμό των ωαρίων που διατίθενται για εξωσωματική γονιμοποίηση. Εκτός από τη δυνητική ωφέλεια γυναικών προχωρημένης ηλικίας για μητρότητα , η τεχνική μπορεί να βοηθήσει γυναίκες που είναι γνωστό ότι φέρουν μεταλλάξεις στα μιτοχόνδρια τους (που μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές νόσους στα τέκνα τους). Αυτή η νέα τεχνική μεγιστοποιεί τις πιθανότητες απόκτησης παιδιού με εξωσωματική γονιμοποίηση χωρίς γενετικές μεταλλάξεις», δήλωσε ο Mitalipov.